1:1 Որդւոյ Դաւթի թագաւորի Իսրայելի:
| 1:1 The proverbs of Solomon the son of David, king of Israel:
|
1:2 Ճանաչել զիմաստութիւն եւ զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ:
| 1:2 To know wisdom and instruction; to perceive the words of understanding:
|
1:3 ընդունել [1]զդարձուածս բանից, ի միտ առնուլ զարդարութիւն ճշմարիտ, եւ ուղղել զիրաւունս:
| 1:3 To receive the instruction of wisdom, justice, and judgment, and equity:
|
1:4 զի տացէ անմեղաց զխորագիտութիւն, մանկանց տղայոց զմիտս եւ զհանճար:
| 1:4 To give subtilty to the simple, to the young man knowledge and discretion:
|
1:5 որոց իբրեւ լուիցէ իմաստունն` իմաստնագոյն լիցի, իսկ որ հանճարեղն իցէ [2]զառաջնորդութիւն ստասցի:
| 1:5 A wise [man] will hear, and will increase learning; and a man of understanding shall attain unto wise counsels:
|
1:6 ի միտ առցէ զառակս եւ զբանս խորինս, զճառս իմաստնոց եւ զառակս նոցա:
| 1:6 To understand a proverb, and the interpretation; the words of the wise, and their dark sayings:
|
1:7 Սկիզբն իմաստութեան երկեւղ Տեառն, [3]հանճար բարի ամենեցուն որ առնեն զնա. պաշտօն բարի առ Աստուած` սկիզբն զգօնութեան.`` զիմաստութիւն եւ զխրատ ամպարիշտք անգոսնեն:
| 1:7 The fear of the LORD [is] the beginning of knowledge: [but] fools despise wisdom and instruction:
|
1:8 Լուր, որդեակ, խրատու հօր քո, եւ մի՛ մերժեր զօրէնս մօր քո:
| 1:8 My son, hear the instruction of thy father, and forsake not the law of thy mother:
|
1:9 զի պսակ շնորհաց ընկալցի գլուխ քո, եւ մանեակ ոսկի [4]ի պարանոցի քում:
| 1:9 For they [shall be] an ornament of grace unto thy head, and chains about thy neck:
|
1:10 Որդեակ, մի՛ խաբեսցեն զքեզ արք ամպարիշտք, եւ մի՛ ախորժեսցես` եթէ կոչեսցեն զքեզ:
| 1:10 My son, if sinners entice thee, consent thou not:
|
1:11 եւ ասիցեն. Եկ ընդ մեզ` կցորդ լեր արեան. ծածկեսցուք յերկրի զայր արդար ի տարապարտուց:
| 1:11 If they say, Come with us, let us lay wait for blood, let us lurk privily for the innocent without cause:
|
1:12 կլցուք զնա կենդանւոյն իբրեւ դժոխք, եւ [5]բարձցուք զյիշատակս նորա յերկրէ:
| 1:12 Let us swallow them up alive as the grave; and whole, as those that go down into the pit:
|
1:13 եւ զստացուածս նորա զպէսպէսս ըմբռնեսցուք, լցցուք զտունս մեր աւարաւ:
| 1:13 We shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoil:
|
1:14 զվիճակ քո արկ ընդ մեզ. քսակ հասարակաց ստասցուք ամենեքեան, [6]գանձարան ի միասին եղիցի մեր:
| 1:14 Cast in thy lot among us; let us all have one purse:
|
1:15 Որդեակ, մի՛ երթար ճանապարհ ընդ նոսա, խոտորեա զոտն քո ի շաւղաց նոցա:
| 1:15 My son, walk not thou in the way with them; refrain thy foot from their path:
|
1:16 Զի ոտք նոցա ի չարիս ընթանան, եւ երագունք են ի հեղուլ զարիւն:
| 1:16 For their feet run to evil, and make haste to shed blood:
|
1:17 Զի [7]ոչ եթէ`` տարապարտուց ձգեն գործիս [8]թռչնոց:
| 1:17 Surely in vain the net is spread in the sight of any bird:
|
1:18 զի նոքին իսկ [9]որ սպանութեանն հաղորդ են` գանձեն անձանց իւրեանց զչարիս. [10]կործանումն արանց անօրինաց չար է:
| 1:18 And they lay wait for their [own] blood; they lurk privily for their [own] lives:
|
1:19 Այս`` ճանապարհք են ամենեցուն որ [11]գործեն զանօրէնս, զի ամպարշտութեամբն զանձինս իւրեանց սատակեն:
| 1:19 So [are] the ways of every one that is greedy of gain; [which] taketh away the life of the owners thereof:
|
1:20 Իմաստութիւն յելս ճանապարհաց [12]գովի, եւ ի հրապարակս համարձակութիւն բերէ:
| 1:20 Wisdom crieth without; she uttereth her voice in the streets:
|
1:21 եւ ի գլուխս պարսպաց քարոզի, եւ առ դրունս հզօրաց յաճախէ, եւ ի դրունս քաղաքաց համարձակեալ խօսի:
| 1:21 She crieth in the chief place of concourse, in the openings of the gates: in the city she uttereth her words:
|
1:22 Ցորքան ժամանակս անմեղք իցեն զհետ արդարութեան, մի՛ ամաչեսցեն. իսկ անմիտք ցանկացօղք թշնամանաց` ամպարշտեալք ատեցին զիմաստութիւն, եւ դատապարտք եղեն յանդիմանութեանց:
| 1:22 How long, ye simple ones, will ye love simplicity? and the scorners delight in their scorning, and fools hate knowledge:
|
1:23 Ահաւասիկ առաջի առնեմ ձեզ զհոգւոյ իմոյ զպատգամս``, ուսուցից զբանս իմ ձեզ:
| 1:23 Turn you at my reproof: behold, I will pour out my spirit unto you, I will make known my words unto you:
|
1:24 Քանզի կոչէի, եւ ոչ լսէիք. յերկարէի [13]զբանս իմ, եւ ոչ անսայիք:
| 1:24 Because I have called, and ye refused; I have stretched out my hand, and no man regarded:
|
1:25 այլ ապախտ առնէիք զխորհուրդս իմ, եւ յանդիմանութեանց իմոց ոչ անսայիք:
| 1:25 But ye have set at nought all my counsel, and would none of my reproof:
|
1:26 Այսուհետեւ ես ծիծաղեցայց զկորստեամբ ձերով, եւ ոտնհար եղէց` յորժամ գայցէ [14]ձեզ նեղութիւն եւ պաշարումն:
| 1:26 I also will laugh at your calamity; I will mock when your fear cometh:
|
1:27 Եւ յորժամ հասանիցէ ձեզ յանկարծակի խռովութիւն, եւ կործանումն ի նմանութիւն մրրկի գայցէ. կամ յորժամ հասանիցէ ձեզ սատակումն:
| 1:27 When your fear cometh as desolation, and your destruction cometh as a whirlwind; when distress and anguish cometh upon you:
|
1:28 իցէ զի կարդայցէք առ իս, եւ ես ոչ լսիցեմ ձեզ. խնդրեսցեն զիս [15]չարք, եւ ոչ գտանիցեն:
| 1:28 Then shall they call upon me, but I will not answer; they shall seek me early, but they shall not find me:
|
1:29 զի ատեցին զիմաստութիւն, եւ զերկեւղ Տեառն ոչ խնդրեցին:
| 1:29 For that they hated knowledge, and did not choose the fear of the LORD:
|
1:30 եւ ոչ կամէին անսալ խորհրդոց իմոց, եւ արհամարհեցին զյանդիմանութիւնս իմ:
| 1:30 They would none of my counsel: they despised all my reproof:
|
1:31 Այսուհետեւ կերիցեն զպտուղս ճանապարհաց իւրեանց, եւ [16]իւրեանց ամպարշտութեամբն յագեսցին:
| 1:31 Therefore shall they eat of the fruit of their own way, and be filled with their own devices:
|
1:32 Փոխանակ զի զրկէին զտղայս` կոտորեսցին, եւ կշտամբութիւն զամպարիշտս սատակեսցէ:
| 1:32 For the turning away of the simple shall slay them, and the prosperity of fools shall destroy them:
|
1:33 Իսկ որ ինձ լսէ` բնակեսցէ յուսով, եւ [17]դադարեսցէ աներկեւղ յամենայն չարութենէ:
| 1:33 But whoso hearkeneth unto me shall dwell safely, and shall be quiet from fear of evil:
|