14:1 Եւ ձայն բարձին ամենայն ժողովուրդն, եւ ելաց ազգն զգիշերն [216]զայն ողջոյն:
| 14:1 And all the congregation lifted up their voice, and cried; and the people wept that night:
|
14:2 Եւ տրտնջեաց ժողովուրդն`` զՄովսիսէ եւ զԱհարոնէ, ամենայն որդիքն Իսրայելի. եւ ասէ ցնոսա ամենայն ժողովուրդն. Լաւ էր եթէ մեռեալ էաք յերկրին Եգիպտացւոց. կամ թէ աստէն յանապատի աստ իսկ մեռանէաք:
| 14:2 And all the children of Israel murmured against Moses and against Aaron: and the whole congregation said unto them, Would God that we had died in the land of Egypt! or would God we had died in this wilderness:
|
14:3 Եւ ընդէ՞ր [217]տանիցի զմեզ Տէր յերկիրն յայն`` անկանել մեզ պատերազմաւ, եւ կանայք մեր եւ որդիք մեր լինիցին ի յափշտակութիւն. եւ արդ լաւ իցէ մեզ դառնալ անդրէն յԵգիպտոս:
| 14:3 And wherefore hath the LORD brought us unto this land, to fall by the sword, that our wives and our children should be a prey? were it not better for us to return into Egypt:
|
14:4 Եւ ասէ այր ցընկեր. Արասցուք զօրավար, եւ դարձցուք յԵգիպտոս:
| 14:4 And they said one to another, Let us make a captain, and let us return into Egypt:
|
14:5 Եւ անկան Մովսէս եւ Ահարոն ի վերայ երեսաց իւրեանց առաջի ամենայն ժողովրդեան որդւոցն Իսրայելի:
| 14:5 Then Moses and Aaron fell on their faces before all the assembly of the congregation of the children of Israel:
|
14:6 Բայց Յեսու որդի Նաւեայ, եւ Քաղէբ որդի Յեփոնեայ ի լրտեսաց երկրին` պատառեցին զհանդերձս իւրեանց:
| 14:6 And Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, [which were] of them that searched the land, rent their clothes:
|
14:7 եւ խօսեցան ընդ ամենայն ժողովրդեան որդւոցն Իսրայելի եւ ասեն. Երկիրն զոր մեք լրտեսեցաք` երկիր բարի է յոյժ:
| 14:7 And they spake unto all the company of the children of Israel, saying, The land, which we passed through to search it, [is] an exceeding good land:
|
14:8 Եթէ հաճեսցի միայն ընդ մեզ Տէր, եւ տարցի յերկիրն յայն, եւ տացէ զնա մեզ, երկիր է որ բղխէ զկաթն եւ զմեղր:
| 14:8 If the LORD delight in us, then he will bring us into this land, and give it us; a land which floweth with milk and honey:
|
14:9 Բայց ի Տեառնէ միայն ապստամբք մի՛ լինիցիք, եւ ի ժողովրդենէ երկրին մի՛ երկնչիջիք, քանզի կերակուր մեր են. զի մեկնեցաւ ի նոցանէ [218]Տէր, եւ ընդ մեզ է Տէր. մի՛ զանգիտիցէք ի նոցանէ:
| 14:9 Only rebel not ye against the LORD, neither fear ye the people of the land; for they [are] bread for us: their defence is departed from them, and the LORD [is] with us: fear them not:
|
14:10 Եւ ասաց ամենայն ժողովուրդն քարկոծել զնոսա քարամբք. եւ փառքն Տեառն երեւեցան ամպով ի վերայ խորանին վկայութեան յանդիման ամենայն որդւոցն Իսրայելի:
| 14:10 But all the congregation bade stone them with stones. And the glory of the LORD appeared in the tabernacle of the congregation before all the children of Israel:
|
14:11 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Մինչեւ յե՞րբ բարկացուցանէ զիս ժողովուրդդ, եւ մինչեւ յե՞րբ ոչ հաւատան ինձ ամենայն նշանօքն զոր արարի ի միջի դոցա:
| 14:11 And the LORD said unto Moses, How long will this people provoke me? and how long will it be ere they believe me, for all the signs which I have shewed among them:
|
14:12 [219]Թոյլ տուր ինձ` եւ`` հարից զդոսա մահուամբ, եւ կորուսից զդոսա. եւ զքեզ [220]եւ զտուն հօր քո`` արարից յազգ մեծ եւ ի [221]բազում քան զայդ:
| 14:12 I will smite them with the pestilence, and disinherit them, and will make of thee a greater nation and mightier than they:
|
14:13 Եւ ասէ Մովսէս ցՏէր. Իսկ արդ լսիցեն Եգիպտացիքն եթէ դու հաներ զօրութեամբ քո [222]մեծաւ զժողովուրդս զայս ի նոցանէ:
| 14:13 And Moses said unto the LORD, Then the Egyptians shall hear [it], ( for thou broughtest up this people in thy might from among them:
|
14:14 այլ եւ ամենայն բնակիչք երկրիս այսորիկ լսիցեն թէ դու, Տէր, ի ժողովրդեանս յայսմիկ ես որ դէմ յանդիման երեւիս դու, Տէր, եւ ամպ քո կայ ի վերայ դոցա, եւ սեամբ ամպոյ երթաս դու առաջի դոցա ի տուէ, եւ սեամբ հրոյ ի գիշերի:
| 14:14 And they will tell [it] to the inhabitants of this land: [for] they have heard that thou LORD [art] among this people, that thou LORD art seen face to face, and [that] thy cloud standeth over them, and [that] thou goest before them, by day time in a pillar of a cloud, and in a pillar of fire by night:
|
14:15 Եւ սատակիցես զժողովուրդս քո զայս իբրեւ զայր մի, եւ խօսիցին ազգքն որ լուան զանուանէ քումմէ, եւ ասիցեն:
| 14:15 Now [if] thou shalt kill [all] this people as one man, then the nations which have heard the fame of thee will speak, saying:
|
14:16 Վասն զի ոչ կարէր տանել Տէր զժողովուրդն զայն յերկիրն զոր երդուաւ նոցա, արկ զնոսա տապաստ յանապատի անդ:
| 14:16 Because the LORD was not able to bring this people into the land which he sware unto them, therefore he hath slain them in the wilderness:
|
14:17 Եւ արդ բարձրասցի ձեռն քո, Տէր, որպէս խօսեցար եւ ասացեր:
| 14:17 And now, I beseech thee, let the power of my Lord be great, according as thou hast spoken, saying:
|
14:18 թէ` Տէր երկայնամիտ է եւ բազումողորմ [223]եւ ճշմարիտ``, բառնայ զանօրէնութիւնս [224]եւ զանիրաւութիւնս`` եւ զմեղս. եւ սրբելով ոչ սրբէ զպարտաւորն, հատուցանէ զմեղս հարանց յորդիս մինչեւ յերիս եւ ի չորս ազգս:
| 14:18 The LORD [is] longsuffering, and of great mercy, forgiving iniquity and transgression, and by no means clearing [the guilty], visiting the iniquity of the fathers upon the children unto the third and fourth:
|
14:19 թող զմեղս ժողովրդեան քո ըստ մեծի ողորմութեան քում, որպէս ներեցեր դոցա յԵգիպտոսէ մինչեւ ցայժմ:
| 14:19 Pardon, I beseech thee, the iniquity of this people according unto the greatness of thy mercy, and as thou hast forgiven this people, from Egypt even until now:
|
14:20 Եւ ասէ Տէր ցՄովսէս. Ներեցից դոցա ըստ բանի քում:
| 14:20 And the LORD said, I have pardoned according to thy word:
|
14:21 բայց կենդանի եմ ես, [225]եւ կենդանի է անուն իմ,`` եւ լցցեն փառք Տեառն զամենայն երկիր:
| 14:21 But [as] truly [as] I live, all the earth shall be filled with the glory of the LORD:
|
14:22 զի ամենայն արք` որ տեսին զփառսն իմ եւ զնշանս զոր արարի ես յԵգիպտոս եւ յանապատիս յայսմիկ, եւ փորձեցին զիս այս տասն անգամ, եւ ոչ լուան ձայնի իմում:
| 14:22 Because all those men which have seen my glory, and my miracles, which I did in Egypt and in the wilderness, and have tempted me now these ten times, and have not hearkened to my voice:
|
14:23 թէ տեսանիցեն զերկիրն զոր երդուայ հարցն նոցա. [226]այլ որդիք նոցա որ են աստ ընդ իս, որ ոչ գիտեն զչար կամ զբարի, ամենայն մանուկ տխմար, նոցա տաց զերկիրն.`` եւ ամենեքին որ բարկացուցին զիս` ոչ տեսցեն զնա:
| 14:23 Surely they shall not see the land which I sware unto their fathers, neither shall any of them that provoked me see it:
|
14:24 բայց Քաղէբ ծառայ իմ յորում եղեւ հոգի այլ, եւ եկն զհետ իմ, տարայց զնա յերկիրն յոր եմուտ, եւ զաւակ նորա ժառանգեսցէ զնա:
| 14:24 But my servant Caleb, because he had another spirit with him, and hath followed me fully, him will I bring into the land whereinto he went; and his seed shall possess it:
|
14:25 Եւ Ամաղէկ եւ Քանանացին բնակեալ են ի ձորն. բայց դուք վաղիւ դարձարուք եւ չուեցէք յանապատէն ընդ ճանապարհ Կարմիր ծովուն:
| 14:25 Now the Amalekites and the Canaanites dwelt in the valley.) To morrow turn you, and get you into the wilderness by the way of the Red sea:
|
14:26 Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ընդ Ահարոնի եւ ասէ:
| 14:26 And the LORD spake unto Moses and unto Aaron, saying:
|
14:27 Մինչեւ յե՞րբ զժողովուրդդ զայդ զչար կրիցեմ, եւ դոքա տրտնջեն առաջի իմ. զտրտունջ որդւոցն Իսրայելի որ տրտնջեն զձէնջ լուայ:
| 14:27 How long [shall I bear with] this evil congregation, which murmur against me? I have heard the murmurings of the children of Israel, which they murmur against me:
|
14:28 Արդ` ասասցես ցնոսա. Կեդանի եմ ես, ասէ Տէր, եթէ ոչ որպէս խօսեցայք յականջս իմ` նոյնպէս արարից ձեզ:
| 14:28 Say unto them, [As truly as] I live, saith the LORD, as ye have spoken in mine ears, so will I do to you:
|
14:29 յանապատիս յայսմիկ անկցին ոսկերք ձեր. եւ ամենայն հանդէս ձեր, եւ մտեալքն ի ձէնջ ի համար` ի քսանամենից եւ ի վեր` որ տրտնջեցին զինէն:
| 14:29 Your carcases shall fall in this wilderness; and all that were numbered of you, according to your whole number, from twenty years old and upward, which have murmured against me:
|
14:30 թէ մտանիցեն յերկիրն յոր համբարձի զձեռն իմ բնակեցուցանել զձեզ ի նմա, բայց Քաղէբ` որդի Յեփոնեայ, եւ Յեսու Նաւեան:
| 14:30 Doubtless ye shall not come into the land, [concerning] which I sware to make you dwell therein, save Caleb the son of Jephunneh, and Joshua the son of Nun:
|
14:31 Եւ զորդիսն զորմէ ասացէք թէ ի յափշտակութիւն լինիցին` տարայց զնոսա յերկիրն, եւ ժառանգեսցեն զնա, յորմէ դուքն յափրացարուք:
| 14:31 But your little ones, which ye said should be a prey, them will I bring in, and they shall know the land which ye have despised:
|
14:32 Եւ ոսկերք ձեր անկցին աստէն յանապատիս:
| 14:32 But [as for] you, your carcases, they shall fall in this wilderness:
|
14:33 Եւ որդիք ձեր ճարակեսցին յանապատի աստ ամս քառասուն, եւ բարձցեն զպոռնկութիւն ձեր, մինչեւ մաշեսցին ոսկերք ձեր յանապատի աստ:
| 14:33 And your children shall wander in the wilderness forty years, and bear your whoredoms, until your carcases be wasted in the wilderness:
|
14:34 Ըստ թուոյ աւուրցն [227]քառասնից, օր ընդ տարւոյ ընդունիցիք զմեղս ձեր` զքառասուն ամ, եւ ծանիջիք զսրտմտութիւն բարկութեան իմոյ:
| 14:34 After the number of the days in which ye searched the land, [even] forty days, each day for a year, shall ye bear your iniquities, [even] forty years, and ye shall know my breach of promise:
|
14:35 Ես Տէր խօսեցայ, եթէ ոչ արարից ժողովրդեանդ այդմիկ չարի յարուցելոյ ի վերայ իմ. յանապատի աստ ծախիցին, եւ աստէն մեռանիցին:
| 14:35 I the LORD have said, I will surely do it unto all this evil congregation, that are gathered together against me: in this wilderness they shall be consumed, and there they shall die:
|
14:36 Եւ արքն զորս առաքեաց Մովսէս լրտեսել զերկիրն եւ եկեալ բամբասեցին զնմանէ առ ժողովրդեանն` հանել համբաւ չար զերկրէն:
| 14:36 And the men, which Moses sent to search the land, who returned, and made all the congregation to murmur against him, by bringing up a slander upon the land:
|
14:37 մեռան արքն այնոքիկ որ հանին համբաւ չար զերկրէն` չարաչար հարուածովք առաջի Տեառն:
| 14:37 Even those men that did bring up the evil report upon the land, died by the plague before the LORD:
|
14:38 Եւ Յեսու որդի Նաւեայ եւ Քաղէբ որդի Յեփոնեայ միայն ապրեցան յարանցն յայնցանէ որ երթեալ էին լրտեսել զերկիրն:
| 14:38 But Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, [which were] of the men that went to search the land, lived:
|
14:39 Եւ խօսեցաւ Մովսէս զպատգամս զայս առ ամենայն որդիսն Իսրայելի, եւ սուգ ա՛ռ ժողովուրդն յոյժ:
| 14:39 And Moses told these sayings unto all the children of Israel: and the people mourned greatly:
|
14:40 Եւ կանխեալ ընդ առաւօտն ելին ի գլուխ լերինն եւ ասեն. Ահաւասիկ կամք մեք, ելցուք ի տեղին զոր ասաց Տէր, զի մեղաք:
| 14:40 And they rose up early in the morning, and gat them up into the top of the mountain, saying, Lo, we [be here], and will go up unto the place which the LORD hath promised: for we have sinned:
|
14:41 Եւ ասէ Մովսէս. Ընդէ՞ր [228]անցէք զբանիւ Տեառն, եւ ոչ աջողեսցի ձեզ:
| 14:41 And Moses said, Wherefore now do ye transgress the commandment of the LORD? but it shall not prosper:
|
14:42 Մի՛ ելանէք, զի ոչ է Տէր ընդ ձեզ, եւ անկանիցիք առաջի թշնամեաց ձերոց:
| 14:42 Go not up, for the LORD [is] not among you; that ye be not smitten before your enemies:
|
14:43 զի Ամաղէկ եւ Քանանացին են անդ առաջի ձեր, եւ անկանիցիք սրով. փոխանակ զի դարձայք յետս եւ հեստեցէք Տեառն, եւ ոչ լինիցի Տէր ընդ ձեզ:
| 14:43 For the Amalekites and the Canaanites [are] there before you, and ye shall fall by the sword: because ye are turned away from the LORD, therefore the LORD will not be with you:
|
14:44 Եւ անսաստեալ ելին ի գլուխ լերինն. բայց տապանակ կտակարանացն Տեառն եւ Մովսէս ոչ շարժեցան ի բանակէ անտի:
| 14:44 But they presumed to go up unto the hill top: nevertheless the ark of the covenant of the LORD, and Moses, departed not out of the camp:
|
14:45 Էջ Ամաղէկ եւ Քանանացին որ բնակեալ էր ի լերինն, եւ հարին զնոսա եւ կոտորեցին զնոսա մինչեւ ցՀերմա:
| 14:45 Then the Amalekites came down, and the Canaanites which dwelt in that hill, and smote them, and discomfited them, [even] unto Hormah:
|
14:46 [229]Եւ դարձան անդրէն ի բանակն:
| 14:46 missing verse:
|