11:1 Եւ Յեփթայէ Գաղաադացի էր այր հզօր զօրութեամբ, եւ նա որդի կնոջ պոռնկի. եւ ծնաւ [194]Գաղաադու զՅեփթայէ:
| 11:1 Now Jephthah the Gileadite was a mighty man of valour, and he [was] the son of an harlot: and Gilead begat Jephthah:
|
11:2 Եւ ծնաւ կինն Գաղաադու նմա որդիս. եւ հաստատեցան որդիք կնոջն, եւ մերժեցին զՅեփթայէ, եւ ասեն ցնա. Ոչ ժառանգեսցես ի տան հօր մերոյ, զի որդի կնոջ պոռնկի ես դու:
| 11:2 And Gilead' s wife bare him sons; and his wife' s sons grew up, and they thrust out Jephthah, and said unto him, Thou shalt not inherit in our father' s house; for thou [art] the son of a strange woman:
|
11:3 Եւ փախեաւ Յեփթայէ յերեսաց եղբարց իւրոց, եւ բնակեցաւ յերկրին ի Տովբ. եւ ժողովէին առ Յեփթայէ արք սրիկայք. եւ ելանէին ընդ նմա:
| 11:3 Then Jephthah fled from his brethren, and dwelt in the land of Tob: and there were gathered vain men to Jephthah, and went out with him:
|
11:4 Եւ եղեւ յետ աւուրց, եւ պատերազմեցան որդիքն Ամոնայ ընդ Իսրայելացիսն:
| 11:4 And it came to pass in process of time, that the children of Ammon made war against Israel:
|
11:5 Եւ եղեւ յորժամ ետուն պատերազմ որդիքն Ամոնայ ընդ Իսրայելի` չոգան ծերք Գաղաադու առնուլ զՅեփթայէ յերկրէն Տովբայ:
| 11:5 And it was so, that when the children of Ammon made war against Israel, the elders of Gilead went to fetch Jephthah out of the land of Tob:
|
11:6 Եւ ասեն ցՅեփթայէ. Եկ եւ եղիցիս մեզ ի զօրավար, եւ տացուք պատերազմ ընդ որդիսն Ամոնայ:
| 11:6 And they said unto Jephthah, Come, and be our captain, that we may fight with the children of Ammon:
|
11:7 Եւ ասէ Յեփթայէ ցծերսն Գաղաադու. Ո՞չ ապաքէն դուք ատեցէք զիս, եւ հանէք ի տանէ հօր իմոյ, [195]եւ արձակեցէք զիս ի ձէնջ.`` եւ արդ զի՞ եկիք առ իս յորժամ նեղեցայքդ:
| 11:7 And Jephthah said unto the elders of Gilead, Did not ye hate me, and expel me out of my father' s house? and why are ye come unto me now when ye are in distress:
|
11:8 Եւ ասեն ծերքն Գաղաադու ցՅեփթայէ. [196]Ոչ այդպէս է. այլ եկաք`` առ քեզ, եւ երթիցես ընդ մեզ, եւ տացուք պատերազմ ընդ որդիսն Ամոնայ. եւ եղիցիս մեզ ի գլուխ ամենայն բնակչացս Գաղաադու:
| 11:8 And the elders of Gilead said unto Jephthah, Therefore we turn again to thee now, that thou mayest go with us, and fight against the children of Ammon, and be our head over all the inhabitants of Gilead:
|
11:9 Եւ ասէ Յեփթայէ ցծերսն Գաղաադու. Եթէ դարձուցանիցէք զիս պատերազմել ընդ որդիսն Ամոնայ, եւ մատնեսցէ զնոսա Տէր առաջի իմ, ես եղէ՞ց իշխան:
| 11:9 And Jephthah said unto the elders of Gilead, If ye bring me home again to fight against the children of Ammon, and the LORD deliver them before me, shall I be your head:
|
11:10 Եւ ասեն ծերքն Գաղաադու ցՅեփթայէ. Տէր կացցէ լսօղ ի միջի մերում, եթէ ոչ ըստ բանիդ քում նոյնպէս եւ արասցուք:
| 11:10 And the elders of Gilead said unto Jephthah, The LORD be witness between us, if we do not so according to thy words:
|
11:11 Եւ գնաց Յեփթայէ ընդ ծերսն Գաղաադու. եւ կացուցին զնա ժողովուրդն ի վերայ իւրեանց գլուխ եւ առաջնորդ. եւ խօսեցաւ Յեփթայէ զամենայն զբանս իւր առաջի Տեառն ի Մասփա:
| 11:11 Then Jephthah went with the elders of Gilead, and the people made him head and captain over them: and Jephthah uttered all his words before the LORD in Mizpeh:
|
11:12 Եւ առաքեաց Յեփթայէ հրեշտակս առ թագաւոր որդւոցն Ամոնայ եւ ասէ. Զի՞ կայ իմ եւ քո, զի եկեալ ես առ իս պատերազմել յերկրի իմում:
| 11:12 And Jephthah sent messengers unto the king of the children of Ammon, saying, What hast thou to do with me, that thou art come against me to fight in my land:
|
11:13 Եւ ասէ արքայ որդւոցն Ամոնայ ցհրեշտակսն Յեփթայեայ. [197]Ընդէ՞ր ա՛ռ Իսրայէլ զերկիր իմ յելանել իւրում յԵգիպտոսէ` յԱռնոնայ մինչեւ ցՅաբոկ եւ մինչեւ ցՅորդանան. եւ արդ դարձո զնա առ իս խաղաղութեամբ [198]եւ գնացից: Եւ դարձան հրեշտակքն առ Յեփթայէ:
| 11:13 And the king of the children of Ammon answered unto the messengers of Jephthah, Because Israel took away my land, when they came up out of Egypt, from Arnon even unto Jabbok, and unto Jordan: now therefore restore those [lands] again peaceably:
|
11:14 Եւ յաւել եւս Յեփթայէ առաքել հրեշտակս առ արքայ որդւոցն Ամոնայ:
| 11:14 And Jephthah sent messengers again unto the king of the children of Ammon:
|
11:15 եւ ասէ ցնա. Այսպէս ասէ [199]Իսրայէլ եւ`` Յեփթայէ. Ոչ ա՛ռ Իսրայէլ զերկիրն Մովաբայ եւ զերկիր որդւոցն Ամոնայ յելանել իւրեանց յԵգիպտոսէ:
| 11:15 And said unto him, Thus saith Jephthah, Israel took not away the land of Moab, nor the land of the children of Ammon:
|
11:16 այլ գնաց Իսրայէլ ընդ անապատն մինչեւ ցծովն Կարմիր, եւ եկն մինչեւ ցԿադէս:
| 11:16 But when Israel came up from Egypt, and walked through the wilderness unto the Red sea, and came to Kadesh:
|
11:17 եւ առաքեաց Իսրայէլ հրեշտակս առ արքայ Եդոմայ եւ ասէ. Թող անցից ընդ երկիր քո: Եւ ոչ անսաց արքայն Եդոմայ. եւ առաքեաց առ արքայն Մովաբու. եւ ոչ կամեցաւ. եւ նստաւ Իսրայէլ ի Կադէս:
| 11:17 Then Israel sent messengers unto the king of Edom, saying, Let me, I pray thee, pass through thy land: but the king of Edom would not hearken [thereto]. And in like manner they sent unto the king of Moab: but he would not [consent]: and Israel abode in Kadesh:
|
11:18 Եւ շրջեցաւ ընդ անապատն, եւ պատեցաւ զերկրաւն Եդոմայ եւ զերկրաւն Մովաբայ. եւ եկն առ արեւելիւք երկրին Մովաբու, եւ բանակեցաւ յայնկոյս Առնոնայ, եւ ոչ մտին ի սահմանս Մովաբու. քանզի Առնովն էր սահման Մովաբու:
| 11:18 Then they went along through the wilderness, and compassed the land of Edom, and the land of Moab, and came by the east side of the land of Moab, and pitched on the other side of Arnon, but came not within the border of Moab: for Arnon [was] the border of Moab:
|
11:19 Եւ առաքեաց Իսրայէլ հրեշտակս առ Սեհոն արքայ Ամովրհացւոց` թագաւոր Եսեբոնայ [200]եւ Ամովրհացւոց``, եւ ասէ ցնա Իսրայէլ. Թող անցից ընդ երկիր քո մինչեւ ցտեղի իմ:
| 11:19 And Israel sent messengers unto Sihon king of the Amorites, the king of Heshbon; and Israel said unto him, Let us pass, we pray thee, through thy land into my place:
|
11:20 Եւ ոչ կամեցաւ Սեհոն զԻսրայէլ անցանել ընդ սահմանս իւր: Եւ ժողովեաց Սեհոն զամենայն ժողովուրդ իւր, եւ բանակեցաւ Յասսա. եւ ետ պատերազմ ընդ Իսրայելի:
| 11:20 But Sihon trusted not Israel to pass through his coast: but Sihon gathered all his people together, and pitched in Jahaz, and fought against Israel:
|
11:21 Եւ մատնեաց Տէր Աստուած Իսրայելի զՍեհոն եւ զամենայն ազգն նորա ի ձեռս Իսրայելի, եւ եհար զնոսա, եւ ժառանգեաց Իսրայէլ զերկիր Ամովրհացւոյն բնակելոյն յերկրին յայնմիկ:
| 11:21 And the LORD God of Israel delivered Sihon and all his people into the hand of Israel, and they smote them: so Israel possessed all the land of the Amorites, the inhabitants of that country:
|
11:22 Եւ ժառանգեաց Իսրայէլ զամենայն սահմանս Ամովրհացւոյն յԱռնոնայ մինչեւ ցՅաբոկ, եւ յանապատէն մինչեւ ցՅորդանան:
| 11:22 And they possessed all the coasts of the Amorites, from Arnon even unto Jabbok, and from the wilderness even unto Jordan:
|
11:23 Եւ արդ Տէր Աստուած Իսրայելի եբարձ զԱմովրհացին յերեսաց ժողովրդեան իւրոյ Իսրայելի. եւ դո՞ւ ժառանգիցես զնա:
| 11:23 So now the LORD God of Israel hath dispossessed the Amorites from before his people Israel, and shouldest thou possess it:
|
11:24 Ո՞չ ապաքէն զոր ժառանգեցոյց քեզ Քամովս աստուածն քո` զայն ժառանգեսցես. եւ զամենայն զոր ժառանգեցոյց Տէր Աստուած մեր յերեսաց [201]ձերոց` զայն մեք ժառանգեսցուք:
| 11:24 Wilt not thou possess that which Chemosh thy god giveth thee to possess? So whomsoever the LORD our God shall drive out from before us, them will we possess:
|
11:25 Իսկ արդ` միթէ լա՞ւ ինչ իցես դու քան զԲաղակ որդի Սեպփովրայ` զարքայն Մովաբու. միթէ մարտի՞ւ մարտեաւ ընդ Իսրայելի, կամ պատերազմաւ պատերազմեցա՞ւ ընդ նոսա:
| 11:25 And now [art] thou any thing better than Balak the son of Zippor, king of Moab? did he ever strive against Israel, or did he ever fight against them:
|
11:26 ի բնակելն Իսրայելի յԵսեբոն եւ ի դստերս նորա, եւ յԱրոյէր եւ ի դստերս նորա, եւ յամենայն քաղաքս որ առ եզերբ [202]Յորդանանու ամս երեք հարեւր. զի՞ է զի ոչ [203]թափեցին զնոսա ի ժամանակին յայնմիկ:
| 11:26 While Israel dwelt in Heshbon and her towns, and in Aroer and her towns, and in all the cities that [be] along by the coasts of Arnon, three hundred years? why therefore did ye not recover [them] within that time:
|
11:27 Եւ ես ոչ ինչ մեղայ քեզ, եւ դու առնես ընդ իս չարութիւն` տալ ընդ իս պատերազմ. դատեսցէ Տէր որ դատելոցն է այսօր ի մէջ որդւոցն Իսրայելի եւ ի մէջ որդւոցն Ամոնայ:
| 11:27 Wherefore I have not sinned against thee, but thou doest me wrong to war against me: the LORD the Judge be judge this day between the children of Israel and the children of Ammon:
|
11:28 Եւ ոչ անսաց արքայ որդւոցն Ամոնայ բանիցն Յեփթայեայ զորս առաքեաց առ նա:
| 11:28 Howbeit the king of the children of Ammon hearkened not unto the words of Jephthah which he sent him:
|
11:29 Եւ եղեւ ի վերայ Յեփթայեայ Հոգի Տեառն, եւ անց ընդ Գաղաադ եւ ընդ Մանասէ, եւ անց ընդ դիտանոցն Գաղաադու, եւ ի դիտանոցէն Գաղաադու յայնկոյս որդւոցն Ամոնայ:
| 11:29 Then the Spirit of the LORD came upon Jephthah, and he passed over Gilead, and Manasseh, and passed over Mizpeh of Gilead, and from Mizpeh of Gilead he passed over [unto] the children of Ammon:
|
11:30 Եւ ուխտեաց Յեփթայէ ուխտ Տեառն եւ ասէ. Եթէ մատնելով մատնեսցես զորդիսն Ամոնայ ի ձեռս իմ:
| 11:30 And Jephthah vowed a vow unto the LORD, and said, If thou shalt without fail deliver the children of Ammon into mine hands:
|
11:31 եւ եղիցի որ ելանելով ելանիցէ ի դրանց տան իմոյ ընդ առաջ իմ ի դառնալն իմում խաղաղութեամբ յորդւոցն Ամոնայ, եղիցի` զի մատուցից զնա Տեառն յողջակէզ:
| 11:31 Then it shall be, that whatsoever cometh forth of the doors of my house to meet me, when I return in peace from the children of Ammon, shall surely be the LORD' S, and I will offer it up for a burnt offering:
|
11:32 Եւ անց Յեփթայէ առ որդիսն Ամոնայ պատերազմել ընդ նոսա. եւ մատնեաց զնոսա Տէր ի ձեռս նորա:
| 11:32 So Jephthah passed over unto the children of Ammon to fight against them; and the LORD delivered them into his hands:
|
11:33 Եւ եհար զնոսա յԱրոյէրայ մինչեւ ի մուտս Մէննիթայ, քսան քաղաքք, մինչեւ ցՅաբէլ այգեստանեացն, հարուածս մեծամեծս յոյժ. եւ վանեցան որդիքն Ամոնայ յերեսաց որդւոցն Իսրայելի:
| 11:33 And he smote them from Aroer, even till thou come to Minnith, [even] twenty cities, and unto the plain of the vineyards, with a very great slaughter. Thus the children of Ammon were subdued before the children of Israel:
|
11:34 Եւ եկն Յեփթայէ ի Մասփա ի տուն իւր. եւ ահա դուստր իւր ելանէր ընդ առաջ նորա թմբկօք եւ պարուք. եւ նա էր միամօր [204]սիրելի նորա, եւ ոչ գոյր նորա բաց ի նմանէ ուստր կամ դուստր:
| 11:34 And Jephthah came to Mizpeh unto his house, and, behold, his daughter came out to meet him with timbrels and with dances: and she [was his] only child; beside her he had neither son nor daughter:
|
11:35 Եւ եղեւ իբրեւ ետես զնա, պատառեաց զհանդերձս իւր եւ ասէ. Վա՜յ է ինձ, դուստր իմ, ընկճեցեր զիս, [205]խոչընդակն եղեր ինձ``. զի ես բացի զբերան իմ [206]վասն քո`` առ Տէր, եւ ոչ կարացից դարձուցանել:
| 11:35 And it came to pass, when he saw her, that he rent his clothes, and said, Alas, my daughter! thou hast brought me very low, and thou art one of them that trouble me: for I have opened my mouth unto the LORD, and I cannot go back:
|
11:36 Եւ ասէ ցնա. [207]Եթէ վասն իմ`` բացեր զբերան քո առ Տէր, արա զիս որպէս ել ի բերանոյ քումմէ, փոխանակ զի արար քեզ Տէր վրէժխնդրութիւն ի թշնամեաց քոց յորդւոցն Ամոնայ:
| 11:36 And she said unto him, My father, [if] thou hast opened thy mouth unto the LORD, do to me according to that which hath proceeded out of thy mouth; forasmuch as the LORD hath taken vengeance for thee of thine enemies, [even] of the children of Ammon:
|
11:37 Եւ ասէ ցհայր իւր. Արա ինձ զբանս զայս. թողացո ինձ զերկուս ամիսս, եւ երթայց շրջեցայց ընդ լերինս եւ լացից զկուսութիւնս իմ ես եւ ընկերք իմ:
| 11:37 And she said unto her father, Let this thing be done for me: let me alone two months, that I may go up and down upon the mountains, and bewail my virginity, I and my fellows:
|
11:38 Եւ ասէ ցնա. Երթ: Եւ արձակեաց զնա զերկուս ամիսս. եւ չոգաւ ինքն եւ ընկերք իւր, եւ ելաց զկուսութիւն իւր ի վերայ լերանց:
| 11:38 And he said, Go. And he sent her away [for] two months: and she went with her companions, and bewailed her virginity upon the mountains:
|
11:39 Եւ եղեւ յետ կատարելոյ երկուց ամսոցն, դարձաւ առ հայր իւր. եւ արար նովաւ զուխտն զոր ուխտեաց. եւ նա ոչ գիտէր զայր:
| 11:39 And it came to pass at the end of two months, that she returned unto her father, who did with her [according] to his vow which he had vowed: and she knew no man. And it was a custom in Israel:
|
11:40 Եւ եղեւ ի կրօնս ի մէջ Իսրայելի [208]ողբալ զդուստրն Յեփթայեայ``. աւուրց յաւուրս ժողովէին դստերք Իսրայելի ողբալ զդուստրն Յեփթայեայ Գաղաադացւոյ չորս աւուրս ի տարւոջ:
| 11:40 That the daughters of Israel went yearly to lament the daughter of Jephthah the Gileadite four days in a year:
|