38:1 Եւ լուաւ Սափատիա որդի Մատթանայ, եւ Գոդողիա որդի Պասքովրայ, եւ Յովաքազ որդի Սեղեմեայ, եւ Պասքովր որդի Մեղքեայ, զբանս Երեմիայի, զոր խօսէր առ ամենայն ժողովուրդն, եւ ասէր:
| 38:1 Then Shephatiah the son of Mattan, and Gedaliah the son of Pashur, and Jucal the son of Shelemiah, and Pashur the son of Malchiah, heard the words that Jeremiah had spoken unto all the people, saying:
|
38:2 Այսպէս ասէ Տէր. Որ նստի ի քաղաքիս յայսմիկ` մեռցի սրով եւ սովով եւ մահուամբ. եւ որ ելանէ առ Քաղդէացիսն` կեցցէ, եւ եղիցի նմա անձն իւր ի գիւտս, եւ կեցցէ:
| 38:2 Thus saith the LORD, He that remaineth in this city shall die by the sword, by the famine, and by the pestilence: but he that goeth forth to the Chaldeans shall live; for he shall have his life for a prey, and shall live:
|
38:3 Զի այսպէս ասէ Տէր. Մատնելով մատնեսցի քաղաքդ ի ձեռս զօրու թագաւորին Բաբելացւոց, եւ առցէ զդա:
| 38:3 Thus saith the LORD, This city shall surely be given into the hand of the king of Babylon' s army, which shall take it:
|
38:4 Եւ ասեն իշխանքն ցթագաւորն. Սպանցի այրն այն. զի այնու լուծանէ նա զձեռս արանց պատերազմողաց մնացորդաց քաղաքիս այսորիկ, եւ զձեռս ամենայն ժողովրդեանդ, խօսել ընդ դոսա ըստ բանիցդ այդոցիկ, զի այրն այն ոչ [619]օգտի եւ խաղաղութեան բանս խօսի ընդ ժողովրդեանն`` այլ չարի:
| 38:4 Therefore the princes said unto the king, We beseech thee, let this man be put to death: for thus he weakeneth the hands of the men of war that remain in this city, and the hands of all the people, in speaking such words unto them: for this man seeketh not the welfare of this people, but the hurt:
|
38:5 Եւ ասէ արքայ Սեդեկիա. Ահաւանիկ կայ ի ձեռս ձեր. քանզի ոչ ինչ [620]էր ձեռնհաս առ նոսա`` եւ ոչ իւիք:
| 38:5 Then Zedekiah the king said, Behold, he [is] in your hand: for the king [is] not [he that] can do [any] thing against you:
|
38:6 Եւ առին զԵրեմիա, եւ ընկեցին զնա ի գուբն Մեղքեայ որդւոյ թագաւորին, որ էր [621]ի սրահի բանտին. եւ իջուցին զԵրեմիա պարանօք ի գուբն. եւ ի գբի անդ ջուր ոչ էր, այլ լոկ տիղմ. եւ կայր Երեմիա ի տղմին:
| 38:6 Then took they Jeremiah, and cast him into the dungeon of Malchiah the son of Hammelech, that [was] in the court of the prison: and they let down Jeremiah with cords. And in the dungeon [there was] no water, but mire: so Jeremiah sunk in the mire:
|
38:7 Եւ լուաւ Աբդեմելէք Եթէովպացի` այր ներքինի, եւ ինքն էր յապարանս թագաւորին, թէ արկին զԵրեմիա ի գուբն. եւ արքայ նստէր առ դրան Բենիամինի:
| 38:7 Now when Ebed- melech the Ethiopian, one of the eunuchs which was in the king' s house, heard that they had put Jeremiah in the dungeon; the king then sitting in the gate of Benjamin:
|
38:8 եւ ել առ նա Աբդեմելէք յապարանից թագաւորին, եւ խօսեցաւ ընդ թագաւորին եւ ասէ:
| 38:8 Ebed- melech went forth out of the king' s house, and spake to the king, saying:
|
38:9 Տէր արքայ, չարիս գործեցին արքն այնոքիկ ըստ ամենայնի զոր արարին Երեմիայի մարգարէի, զի արկին զնա ի գուբն, եւ մեռանի ի ներքս, [622]չարիս գործեցեր սպանանել զայրն Աստուծոյ,`` յերեսաց սովոյս այսորիկ, զի ոչ գտանի հաց ի քաղաքիս:
| 38:9 My lord the king, these men have done evil in all that they have done to Jeremiah the prophet, whom they have cast into the dungeon; and he is like to die for hunger in the place where he is: for [there is] no more bread in the city:
|
38:10 Եւ հրամայեաց թագաւորն Աբդեմելեքայ Եթէովպացւոյ եւ ասէ. Առ դու ընդ քեզ աստի արս երեսուն, եւ հանէք զմարգարէն ի գբոյ անտի, զի մի՛ մեռցի:
| 38:10 Then the king commanded Ebed- melech the Ethiopian, saying, Take from hence thirty men with thee, and take up Jeremiah the prophet out of the dungeon, before he die:
|
38:11 Եւ ա՛ռ Աբդեմելէք զարսն ընդ իւր, եւ եկն յապարանս թագաւորին ի գետնափոր տուն գանձին. առ անտի կապերտս հինս եւ [623]պարանս հինս``, եւ ընկէց զայն առ Երեմիա ի գուբն[624]:
| 38:11 So Ebed- melech took the men with him, and went into the house of the king under the treasury, and took thence old cast clouts and old rotten rags, and let them down by cords into the dungeon to Jeremiah:
|
38:12 եւ ասէ Աբդեմելէք Եթէովպացի ցԵրեմիա. Դիր զհին կապերտսդ եւ զբուրդսդ ընդ անթովք ձեռաց քոց ի ներքոյ պարանացդ: Եւ արար Երեմիա այնպէս:
| 38:12 And Ebed- melech the Ethiopian said unto Jeremiah, Put now [these] old cast clouts and rotten rags under thine armholes under the cords. And Jeremiah did so:
|
38:13 Եւ ձգեցին զնա պարանօքն, եւ հանին զնա ի գբոյ անտի. եւ նստաւ Երեմիա [625]ի սրահի բանտին:
| 38:13 So they drew up Jeremiah with cords, and took him up out of the dungeon: and Jeremiah remained in the court of the prison:
|
38:14 Եւ առաքեաց արքայ Սեդեկիա, եւ կոչեաց առ ինքն [626]զմարգարէն ի տուն Ասսաղիսայն``, որ էր ի տան Տեառն. եւ ասէ ցնա արքայն. Հարցանեմ ինչ ցքեզ բան, մի՛ իցէ թէ թաքուցանիցես յինէն զբանն:
| 38:14 Then Zedekiah the king sent, and took Jeremiah the prophet unto him into the third entry that [is] in the house of the LORD: and the king said unto Jeremiah, I will ask thee a thing; hide nothing from me:
|
38:15 Եւ ասէ Երեմիա ցթագաւորն. Եթէ պատմեցից քեզ, ո՞չ ապաքէն մահու սպանանիցես զիս, եւ եթէ տաց ինչ քեզ խրատ, ոչ անսաս ինձ:
| 38:15 Then Jeremiah said unto Zedekiah, If I declare [it] unto thee, wilt thou not surely put me to death? and if I give thee counsel, wilt thou not hearken unto me:
|
38:16 Եւ երդուաւ նմա արքայ Սեդեկիա գաղտ, եւ ասէ. Կենդանի է Տէր որ արար ի մեզ զշունչս զայս, թէ իցէ սպանից զքեզ, կամ թէ իցէ մատնեցից ի ձեռս արանցն, որ խնդրեն զանձն քո:
| 38:16 So Zedekiah the king sware secretly unto Jeremiah, saying, [As] the LORD liveth, that made us this soul, I will not put thee to death, neither will I give thee into the hand of these men that seek thy life:
|
38:17 Եւ ասէ ցնա Երեմիա. Այսպէս ասէ Տէր զօրութեանց` Աստուած Իսրայելի. Եթէ ելանելով ելցես առ [627]զօրավարս արքային Բաբելացւոց, կեցցէ անձն քո, եւ քաղաքս ոչ այրեսցի հրով, եւ կեցցես դու եւ տուն քո:
| 38:17 Then said Jeremiah unto Zedekiah, Thus saith the LORD, the God of hosts, the God of Israel; If thou wilt assuredly go forth unto the king of Babylon' s princes, then thy soul shall live, and this city shall not be burned with fire; and thou shalt live, and thine house:
|
38:18 Ապա թէ ոչ ելցես առ իշխանս արքային Բաբելացւոց, մատնեսցի քաղաքս ի ձեռս Քաղդէացւոց, եւ այրեսցեն զդա հրով, եւ դու ոչ ապրեսցիս ի ձեռաց նոցա:
| 38:18 But if thou wilt not go forth to the king of Babylon' s princes, then shall this city be given into the hand of the Chaldeans, and they shall burn it with fire, and thou shalt not escape out of their hand:
|
38:19 Եւ ասէ Սեդեկիա արքայ ցԵրեմիա. [628]Իմ բանք ինչ են ընդ Հրեայսն փախստականս`` առ Քաղդէացիսն, գուցէ տացեն զիս ի ձեռս նոցա, եւ ձաղիցեն զիս:
| 38:19 And Zedekiah the king said unto Jeremiah, I am afraid of the Jews that are fallen to the Chaldeans, lest they deliver me into their hand, and they mock me:
|
38:20 Եւ ասէ Երեմիա. Ոչ մատնեսցեն զքեզ. բայց լուր զբանս Տեառն զոր ես խօսիմ ընդ քեզ, եւ լաւ լիցի քեզ եւ կեցցէ անձն քո:
| 38:20 But Jeremiah said, They shall not deliver [thee]. Obey, I beseech thee, the voice of the LORD, which I speak unto thee: so it shall be well unto thee, and thy soul shall live:
|
38:21 Ապա թէ ոչ կամիցիս ելանել, այս բան է զոր եցոյց ինձ Տէր:
| 38:21 But if thou refuse to go forth, this [is] the word that the LORD hath shewed me:
|
38:22 Ահաւադիկ ամենայն կանայք որ մնացեալ են ի տան թագաւորիդ Յուդայ, հանցին առ իշխանս արքային Բաբելացւոց. եւ նոքա ասիցեն. Խաբեցին զքեզ եւ յաղթեցին քեզ արք խաղաղարարք, [629]եւ արկցեն ի գայթակղութիւն զոտս քո, եւ դարձցին ի քէն:
| 38:22 And, behold, all the women that are left in the king of Judah' s house [shall be] brought forth to the king of Babylon' s princes, and those [women] shall say, Thy friends have set thee on, and have prevailed against thee: thy feet are sunk in the mire, [and] they are turned away back:
|
38:23 Եւ զամենայն կանայս քո եւ զորդիս քո հանցեն առ Քաղդէացիսն, եւ դու ոչ ապրեսցիս ի ձեռաց նորա. զի ի ձեռս թագաւորին Բաբելացւոց ըմբռնեսցիս, եւ քաղաքս այրեսցի հրով:
| 38:23 So they shall bring out all thy wives and thy children to the Chaldeans: and thou shalt not escape out of their hand, but shalt be taken by the hand of the king of Babylon: and thou shalt cause this city to be burned with fire:
|
38:24 Եւ ասէ ցնա թագաւորն. [630]Այր դու``, մի՛ ոք իմասցի ինչ ի բանից այտի յայդցանէ, [631]գուցէ մեռանիցիս:
| 38:24 Then said Zedekiah unto Jeremiah, Let no man know of these words, and thou shalt not die:
|
38:25 Եւ եթէ լսիցեն իշխանքն եթէ խօսեցայ ընդ քեզ, եւ գայցեն առ քեզ եւ ասիցեն. Պատմեա մեզ, զի՞նչ խօսեցար ընդ արքայի, մի՛ թաքուցաներ ի մէնջ եւ ոչ սպանցուք զքեզ. եւ կամ թէ զի՞նչ խօսեցաւ ընդ քեզ արքայ:
| 38:25 But if the princes hear that I have talked with thee, and they come unto thee, and say unto thee, Declare unto us now what thou hast said unto the king, hide it not from us, and we will not put thee to death; also what the king said unto thee:
|
38:26 ասասցես ցնոսա. Արկի գութս առաջի արքայի զի մի՛ դարձուսցէ զիս անդրէն ի տուն Յովնաթանայ մեռանել ինձ անդ:
| 38:26 Then thou shalt say unto them, I presented my supplication before the king, that he would not cause me to return to Jonathan' s house, to die there:
|
38:27 Եւ եկին ամենայն իշխանքն առ Երեմիա, եւ հարցին ցնա. եւ պատմեաց նոցա զամենայն բանսն զոր պատուիրեաց նմա թագաւորն, եւ լռեցին ի նմանէ զի ոչ ել ի վեր բանն:
| 38:27 Then came all the princes unto Jeremiah, and asked him: and he told them according to all these words that the king had commanded. So they left off speaking with him; for the matter was not perceived:
|
38:28 Եւ նստաւ Երեմիա [632]ի սրահի բանտին, մինչեւ ի ժամանակն յորում առաւն Երուսաղէմ:
| 38:28 So Jeremiah abode in the court of the prison until the day that Jerusalem was taken: and he was [there] when Jerusalem was taken:
|