Գրք. Footnotes, Գլ. Esther.
Esther.:1 Բազումք. Յամին երկրորդի թագաւորութեանն: ՛Ի գիրս յայս` գրեթէ ըստ ամենայն գրչագիր օրինակաց մերոց` բազումք ՛ի յատուկ ասացեալ անուանց գրին այլեւայլ եղանակաւ. որպէս յառաջիկայդ Մուրդքեւս ն, գրի եւս` Մուրդքէ. Մուրթքէ. Մուրթքէոս. եւ ստորեւ` Ասթինէն` Ասթանէ. եւ Համանն` Աման: Զսոսա եդաք ըստ իւրաքանչիւր տեղեաց համաձայն օրինակի մերում. կարծիս իմն առեալ եթէ ՛ի տարբերութենէ օրինակաց բնագրին իցեն յառաջ եկեալ այս տարբերութիւնք: Իսկ ուր յայտնապէս ՛ի վրիպմանէ գրչաց ձեւացեալ երեւէին. որպէս` Յայիրայ ն, գրեալ էր եւս Յարիրայ. եւ Ամադովթեանց ն` Ամագովթեանց. զայնս անխիղճ ուղղագրեցաք: Այլք. Որդւոյ Սեմեայ:
Esther.:2 Ոմանք. Ազգն արդար վասն չարեաց իւրեանց:
Esther.:3 Ոմանք. Աղբերէ գետ մեծ եւ յըստակ:
Esther.:4 ՛Ի բազումս պակասի: Եւ էր Համան Ամադովթեայ Բովկե՛՛... վասն երկուց ներքինեացն:
Esther.:5 Ոմանք. Յաւուրս Արտաշէսի, կալաւ ՛ի Հնդկաց աշխարհէն:
Esther.:6 ՛Ի բազումս պակասի. Աշխարհէն մինչեւ յԵթովպիա հարիւր:
Esther.:7 ՛Ի բազումս պակասի. Վայելչութեանն զաւուրս հարիւր եւ ութսուն:
Esther.:8 Ոմանք. Զռամիկ քաղաքացիս:
Esther.:9 Ոմանք. Որ էր զարդա՛՛. եւ ոմանք. Եւ յոր էր զար՛՛... եւ կերպասեօք... եւ զորս էր կապեալ ՛ի խոյա՛՛... լցեալս պաստառուք. կամ` պաստառօք: Ոսկան. Ոյք կային ՛ի վերայ սեան՛՛: Այլք. Ուր կային գահոյք:
Esther.:10 Այլք. Թակոյք եւ ըմ՛՛:
Esther.:11 Ոմանք. Այլ կոչունքս որպէս օրէն էր:
Esther.:12 Ոմանք. Ցեւթանէորն ներքինոց. եւ ոմանք. ցեւթանեքին ներքինիս:
Esther.:13 Ոսկան. Յարքունիս թագաւորին, եւ ցուցանել ամենայն:
Esther.:14 Ոմանք. Արքինէոս եւ Առնաթեւ:
Esther.:15 Ոմանք. Ասթինեայ թագաւորին կնոջ:
Esther.:16 Ոմանք. Ասիթենէ տիկնաց տիկին:
Esther.:17 Ոմանք. Յաղքատոյ մինչեւ ՛ի:
Esther.:18 Ամենայն գրչագիր օրինակք մեր այսպէս ունին. Որպէս խօսեցաւ Մուրդքեւս: Ուր երկուք ՛ի նոցանէ յետոյ քերմամբ յարմարեալ ձեւացուցանեն Ոմիքեւս, ըստ պահանջելոյ բանին:
Esther.:19 Յօրինակին. ՛Ի գաւառն ամենայն: Բազումք. ՛Ի վերայ կանանց ամենեցունց:
Esther.:20 Ոմանք. Եւ այնպէս մերժեալ:
Esther.:21 Ոսկան. Եւ տացեն զնոսա ցՕգեայ ցներքինին: Ոմանք. Որ պահապանն են կա՛՛: Այլք. Եւղ եւ աճառ:
Esther.:22 Յօրինակին աստ եւ ստորեւ համար:
Esther.:12 բաժանմամբ գրի բառս ա ճառ. ակնարկելով իմն, յաւելուլ ՛ի միջոցին` ւ. որպէս ունի ՛ի վերոյ: Ոսկան. Եւ զեօթն աղջիկսն:
Esther.:23 Յօրինակին. Զի մերձ է ժամանակ: Ոմանք. Զի յորժամ լնոյին:
Esther.:24 Ոմանք. Տալ զնա ՛ի ձեռս` նա մտանէր:
Esther.:25 Ոմանք. Եւ ցերեկ երթայր... եւ առ Ուդայի ներքինի պա՛՛:
Esther.:26 Ոմանք. Թագաւորութեանն իւրոյ:
Esther.:27 Ոմանք. Կոչունս ամենայն սիրե՛՛:
Esther.:28 Ոմանք. Պահպանապետքն էին մարդկան:
Esther.:29 ՛Ի բազում պակասի. Եւ եղեւ յետ այսորիկ, եւ փառաւ՛՛: Այլք. Հանդերձ, եւ ընկերօք նորա:
Esther.:30 ՛Ի բազումս պակասի. Պագանես դու երկիր Համանայ ըստ:
Esther.:31 Ոսկան. Հարիւր քսան եւ հինգ գա՛՛:
Esther.:32 Ոմանք. Յամսեանն երկոտա՛՛:
Esther.:33 Ոմանք. Հնդկաց եւ Եթովպա:
Esther.:34 Ոսկան. Եւ ամենայն երկիր զայս գրել կամե՛՛: Ոմանք. Զի զայսոսիկ որ... զթագաւորութիւնն խաղաղութեան մինչ ՛ի ծագս երկրի, տալ եւ նորոգել:
Esther.:35 Ոմանք. Մերժեն յինքեանց զհրա՛՛:
Esther.:36 Ոմանք. Զազգս զայս միայն բո՛՛... եւ ընդդէմ մեր իրաց. ուր Ոսկան. մերոց իրաց:
Esther.:37 Յօրինակին պակասէր. Այսուիկ, եւ ՛ի Համանայ որ հաստա՛՛: Այլք. Առանց գթալոյ եւ խնայելոյ:
Esther.:38 Այլք. Եւ յետ այդր ժամանակի... մեզ իրացդ այ՛՛:
Esther.:39 Ոսկան. Լինէին յաւուրն յայնմիկ:
Esther.:40 Ոմանք. Զազգդ իմ որ ինչ ո՛չ գործեաց:
Esther.:41 Բազումք. ԶԱռնաթեւ ներքինին` որ կայր: Ոսկան յաւելու համար:
Esther.:6 Այնպէս իցէ: Եւ ելեալ Առնաթեւ առ Մուրթքէ յապարանս քաղաքին, որ էր հանդէպ դրան թագաւորին: Եւ Մուրթքէ:
Esther.:42 Ոմանք. Եցոյց նմա զիրսն որպէս եւ լեալ էին: Այլք. Տալ գանձ բեւր:
Esther.:43 Ոմանք. Զի ցուցցէ զայն Եսթերայ:
Esther.:44 Ոմանք. Առանց կոչելոյ, նորա չիք փրկ՛՛:
Esther.:45 Ոմանք. Ե՛րթ եւ ասա դու նախ. Եսթեր:
Esther.:46 Այլք. Եւ ժողովեա՛ զՀրէ՛՛... եւ մի՛ ըմպեսջիք զաւ՛՛:
Esther.:47 Ոմանք. Յորժամ կամիս դու կեցուցա՛՛:
Esther.:48 Ոսկան. Այլ արարի զայս... այլ քեզ միայնոյ ճշ՛՛:
Esther.:49 Ոմանք. Եւ հաստատէր ՛ի ճիգն:
Esther.:50 Ոմանք. Աստուած իմ եւ թագաւոր:
Esther.:51 Ոմանք. Եւ Աստուած Յակոբայ... յաւիտեանս ամէն: Այլք. Յաւիտենից. ես լսէի ՛ի հայ՛՛: ՛Ի բազումս պակասի. Հրոյն փրկեցեր. եւ զԴանիէլ ՛ի գբոյ առիւծուցն ապրեցուցեր. ես լուայ: Ոմանք. ՛Ի քէն Տէր Աննայի Շուշանայ աղօ՛՛: Եւ ոմանք լոկ. Շուշանայ:
Esther.:52 Ոմանք. Ո՛չ շատացան Տէր ՛ի ծա՛՛:
Esther.:53 Այլք. Եւ շիջուցանել զփա՛՛:
Esther.:54 ՛Ի բազումս պակասի. Եւ արդ Տէր Աստուած` մի՛:
Esther.:55 Այլք. Առ ՛ի կատարումն նմին եւ:
Esther.:56 Ոմանք. Տէր դու զամենայն զսիրտս գի՛՛:
Esther.:57 Ոմանք. Որպէս եւ ՛ի կապերտէ... եւ ո՛չ զգենում զայն:
Esther.:58 Ոմանք. Զգինիս պանդխտից:
Esther.:59 ՛Ի բազումս պակասի. Եւ ապրեցո՛ զժողովուրդ քո զԻսրայէլ:
Esther.:60 Բազումք. Այլ սիրտն նորա:
Esther.:61 Ոմանք. Եւ եմուտ առ նա ընդ ամենայն:
Esther.:62 Ոսկան. Իբրեւ զթալկացեալ: ՛Ի բազումս պակասի. Նաժշտին որ երթայր առաջի նորա:
Esther.:63 Ոմանք. Բանիւք խաղաղութեամբ:
Esther.:64 Ոսկան. Եւ էառ զգաւա՛՛... եւ եդ ՛ի վերայ պարանոցի տիկնոջն:
Esther.:65 Ոմանք. Եւ ասէ ցնա. Խօսեաց ընդ:
Esther.:66 Ոմանք. ՛Ի յահէ փառաց քոց:
Esther.:67 Այլք. Եւ ասէ արքայն ցԵսթեր: Ոմանք. Զոր ինչ եւ խնդրես:
Esther.:68 Ոմանք. Ասասցես ցարքայ, եւ կախեսցի:
Esther.:69 Ոմանք. Չը՛արարեր եւ ոչինչ. ուր Ոսկան. Արարեր եւ ոչինչ:
Esther.:70 Ոմանք. Ո՞վ է ՛ի գաւթիս:
Esther.:71 Ոմանք. ՛Ի միտս իւր. Զայրն զայն զոր կամի արքայ:
Esther.:72 Ոմանք. Առն այնմիկ: Եւ ոմանք. Առն միում սի՛՛:
Esther.:73 Այլք. Խնամակալի ՛ի տան իմում:
Esther.:74 Ոմանք. Այսպէս եղիցի... զոր կամիցի արքայ:
Esther.:75 Ոմանք. Անց ընդ նմա... սիրելիքն իւր եւ կինն իւր: ՛Ի բազումս պակասի. Ընդ նմա է, եւ նա մեծացոյց զնա:
Esther.:76 Ոսկան. Յաւուրն երկրորդի:
Esther.:77 Ոմանք. Շնորհք առաջի արքայի... աղաչանացս իմում ընդունելի լիցի:
Esther.:78 ՛Ի բազումս պակասի. Եւ ետես զՀաման զի կայր անկեալ... եւ աղաչէր զնա վասն փրկութեան իւրոյ:
Esther.:79 ՛Ի բազումս պակասի. Կազմեաց Մուրդքի սիրելւոյ արքայի, եւ կանգնեաց զնա:
Esther.:80 Ոմանք. Պարգեւեաց արքայն Եսթերայ զգանձսն:
Esther.:81 Յօրինակին պակասէր. Զի ձեռն եարկ նա ՛ի Հրէայ՛՛:
Esther.:82 Ոսկան. Հրաման տուեալ է. զի:
Esther.:83 Ոմանք. Յամսեանն Նիսանայ... եւ Հնդկաց մինչեւ:
Esther.:84 Ոսկան յաւելու. Եւ գրեցաւ հրամանաւ թա՛՛:
Esther.:85 Այլք. Որպէս եւ կամիցին յաւուր միում ընդ ամենայն... թագաւորութեան իմոյ:
Esther.:86 Ոմանք. ՛Ի կողմանս Հնդկաց եւ Եթովպաց՛՛:
Esther.:87 Բազումք. Աստի բառնան, այլ ՛ի չ մարթնոցն... յղփացեալ ո՛չ գիտեն... տեսուչն յաւէրժ Աստուած է:
Esther.:88 Յօրինակին. ՛Ի հեղուլ զարեւն անբիծ:
Esther.:89 Ոմանք. Զանարժան պատուհ՛՛... առանց խորհրդոյ ամբարտաւանութիւն մատուցանել:
Esther.:90 Ոմանք. Անարժանութեամբքն զօրացեալ էին ժառանգութեամբք իւրեանց:
Esther.:91 Ոմանք. Ամադովդեանց Մակեդոն` ճշմար՛՛... ՛ի իւրմէ քաղցրութենէ:
Esther.:92 Բազումք. Երկիր պագանէին ամենեքեան որ էին ընդ:
Esther.:93 Ոմանք. ՛Ի մերում ամբար՛՛. ուր Ոսկան. յիւրում ամբար՛՛:
Esther.:94 ՛Ի բազումս պակասի. ԶԵսթեր տիկնանց տիկին: Ոմանք. Առանց պատճառանաց խնդրեաց զնոսա:
Esther.:95 Այլք. Խորհեցաւ առնել զիշխա՛՛:
Esther.:96 Ոսկան. Առատութենէն:
Esther.:97 Ոմանք. Գրոց հրովարտա՛՛: Ոսկան. Որք առաքեցան առ:
Esther.:98 Այլք. Զարժանի զվրիժուց զհա՛՛:
Esther.:99 Ոմանք. Նշանաւորի ուրախութեանս:
Esther.:100 Բազումք. Այսորիկ ուրախութիւն եղիցի ձեզ, եւ վաստակաւորաց մերոց Պարսկաց... զխորհուրդ մահու խորհէին:
Esther.:101 Այլք. Ըստ բանից մերոց այսոցիկ:
Esther.:102 Բազումք. Պատրաստել հանդերձեալ զՀրէայսդ յաւուրս յայսմիկ` կորուսանել զթշնամիս դոցա: Եւ հրեշ՛՛:
Esther.:103 ՛Ի բազումս պակասի. ՛Ի Սիսիս քաղաքի: Եւ յաւուրսն յայնոսիկ յորժամ եղեւ այս. եւ Մուրթքէ:
Esther.:104 Այլք. Միանգամ դիմադարձք լինէին:
Esther.:105 Ոմանք. Հրէայքն արս` Շ:
Esther.:106 Ոմանք. Որդւոյն Ամադադութայ, որդւոյն Բարգեայ:
Esther.:107 Ոմանք. Կամիցիս` զի արա՛՛:
Esther.:108 Յօրինակին. Եւ ասէ արքայ ցԵսթեր. Տացէ հրաման: Ըստ որում ունի վրիպակաւ եւ այլ օրինակ մի: Ոմանք. Այնպէս առ վաղիւ:
Esther.:109 Ոմանք. Եւ կուտեցան արս երեքհա՛՛. ուր ոմանք. եւ կոտորեցին արս երեքհար՛՛:
Esther.:110 Ոսկան. Եւ որք մնացեալքն էին ՛ի Հրէից ան՛՛:
Esther.:111 Ոմանք. Ադարայ ամսոյն... ընկերի իւրում:
Esther.:112 Այլք. Առնել տօն ուրա՛՛:
Esther.:113 Ոսկան կրկնէ. Յուրախութիւն, այս ինքն ե Ադար, կատա՛՛:
Esther.:114 Ոմանք. Ձեռնգործ արկեալ... լցան չարիք նոցա:
Esther.:115 Ոմանք. Վասն զի ժամանակն իւ՛՛... վասն բանիս հրովարտակիս:
Esther.:116 Այլք. Եւ այլ ինչ որ յաւելոյր ՛ի նոսա, եւ զամիսն ո՛չ այլափոխեն:
Esther.:117 Ոմանք. ՛Ի յիշատակ լինին:
Esther.:118 Ոմանք. Ամենայն ազգին իւրում:
Esther.:119 Ոմանք. Փոքրիկ աղբեւրն:
Esther.:120 Ոսկան. ՛Ի չորեքտասան աւուրս, եւ զհնգետասաներորդի նմին ամսոյ:
Esther.:121 Ոմանք. Լուսիմարքոս: Ոսկան. Պտղոմեայ զորդի այն որ յԵրուսաղէմ:
Copyright (C) 2023