19:1 Եւ պատմեցաւ Յովաբայ եւ ասեն. Ահաւանիկ արքայ լայ եւ սգայ ի վերայ Աբիսողոմայ:
| 19:1 And it was told Joab, Behold, the king weepeth and mourneth for Absalom:
|
19:2 Եւ եղեւ փրկութիւնն յաւուր յայնմիկ ի սուգ ամենայն զօրուն. զի լուաւ զօրն յաւուր յայնմիկ, ասեն թէ` Տրտմեցաւ արքայ վասն որդւոյն իւրոյ:
| 19:2 And the victory that day was [turned] into mourning unto all the people: for the people heard say that day how the king was grieved for his son:
|
19:3 Եւ խորշէր զօրն յաւուր յայնմիկ մտանել ի քաղաքն, որպէս խորշիցի զօր ամաչեցեալ յորժամ փախչիցի ի պատերազմէ:
| 19:3 And the people gat them by stealth that day into the city, as people being ashamed steal away when they flee in battle:
|
19:4 Եւ արքայ ծածկեաց զերեսս իւր, եւ կական բարձ ի ձայն մեծ եւ ասէ. Որդեակ իմ Աբիսողոմ, Աբիսողոմ որդեակ իմ:
| 19:4 But the king covered his face, and the king cried with a loud voice, O my son Absalom, O Absalom, my son, my son:
|
19:5 Եւ եմուտ Յովաբ առ արքայ ի տուն եւ ասէ. Յամօթ արարեր այսօր զերեսս ամենայն ծառայից քոց, որ ապրեցուցին զքեզ այսօր, եւ զանձինս ուստերաց եւ դստերաց քոց, եւ զանձինս կանանց եւ զհարճից քոց:
| 19:5 And Joab came into the house to the king, and said, Thou hast shamed this day the faces of all thy servants, which this day have saved thy life, and the lives of thy sons and of thy daughters, and the lives of thy wives, and the lives of thy concubines:
|
19:6 սիրել զատելիս քո եւ ատել զսիրելիս քո. եւ ուսուցեր այսօր եթէ ոչ ինչ համարիս զիշխանս քո եւ ոչ զծառայս քո. եւ ստուգեալ գիտեմ այսօր, զի եթէ Աբիսողոմ կենդանի էր, մեք ամենեքեան մեռեալ էաք, եւ այն էր քեզ հաճոյ:
| 19:6 In that thou lovest thine enemies, and hatest thy friends. For thou hast declared this day, that thou regardest neither princes nor servants: for this day I perceive, that if Absalom had lived, and all we had died this day, then it had pleased thee well:
|
19:7 Եւ արդ յարուցեալ ել եւ խօսեաց ի սիրտս ծառայից քոց. զի ի Տէր երդուեալ, եթէ ոչ ելանիցես այսօր, եթէ ագանիցի առ քեզ այր մի զգիշերս զայս. եւ գիտասջիր յանձն քո, թէ չար լինիցի քեզ այն քան զամենայն չարիս որ եկին ի վերայ քո ի մանկութենէ քումմէ մինչեւ ցայժմ:
| 19:7 Now therefore arise, go forth, and speak comfortably unto thy servants: for I swear by the LORD, if thou go not forth, there will not tarry one with thee this night: and that will be worse unto thee than all the evil that befell thee from thy youth until now:
|
19:8 Եւ յարեաւ արքայ եւ նստաւ ի դրանն. եւ ամենայն զօրուն պատմեցին եւ ասեն. Ահա արքայ նստի առ դրանն: Եւ եմուտ ամենայն զօրն առաջի արքայի. եւ Իսրայէլ փախեաւ այր իւրաքանչիւր ի բնակութիւն իւր:
| 19:8 Then the king arose, and sat in the gate. And they told unto all the people, saying, Behold, the king doth sit in the gate. And all the people came before the king: for Israel had fled every man to his tent:
|
19:9 Եւ ամենայն ժողովուրդն խղճէր յամենայն ցեղսն Իսրայելի. եւ ասէին. Արքայ [270]Դաւիթ փրկեաց զմեզ յամենայն թշնամեաց մերոց, եւ նա ապրեցոյց զմեզ ի ձեռաց այլազգեաց. եւ արդ փախստական է յերկրէս եւ ի թագաւորութենէ իւրմէ յԱբիսողոմայ:
| 19:9 And all the people were at strife throughout all the tribes of Israel, saying, The king saved us out of the hand of our enemies, and he delivered us out of the hand of the Philistines; and now he is fled out of the land for Absalom:
|
19:10 եւ Աբիսողոմ զոր օծաք մեզ` մեռաւ ի պատերազմի. եւ արդ դուք զի՞ լռեալ կայք ի դարձուցանելոյ զարքայ:
| 19:10 And Absalom, whom we anointed over us, is dead in battle. Now therefore why speak ye not a word of bringing the king back:
|
19:11 [271]Եւ պատգամ ամենայն Իսրայելի եկն առ արքայ.`` եւ արքայ Դաւիթ առաքեաց առ Սադովկ եւ Աբիաթար քահանայս եւ ասէ. Խօսեցարուք ընդ ծերս Յուդայ եւ ասացէք. Ընդէ՞ր լինիք յետինք դարձուցանել զարքայ ի տուն իւր: Եւ պատգամ ամենայն Իսրայելի եկն առ [272]արքայ:
| 19:11 And king David sent to Zadok and to Abiathar the priests, saying, Speak unto the elders of Judah, saying, Why are ye the last to bring the king back to his house? seeing the speech of all Israel is come to the king, [even] to his house:
|
19:12 Եւ ասէ Դաւիթ ցցեղն Յուդայ``. Ոսկերք իմ եւ մարմինք իմ դուք` ընդէ՞ր լինիք յետինք դարձուցանել զարքայ ի տուն իւր:
| 19:12 Ye [are] my brethren, ye [are] my bones and my flesh: wherefore then are ye the last to bring back the king:
|
19:13 Եւ ցԱմեսայի ասասջիք. Ո՞չ ոսկր իմ եւ մարմին իմ ես դու, եւ արդ օն եւ օն արասցէ ինձ Աստուած եւ օն եւ օն յաւելցէ, եթէ ոչ իշխան զօրուն լինիցիս առաջի իմ զամենայն աւուրս փոխանակ Յովաբայ:
| 19:13 And say ye to Amasa, [Art] thou not of my bone, and of my flesh? God do so to me, and more also, if thou be not captain of the host before me continually in the room of Joab:
|
19:14 Եւ դարձոյց զսիրտ ամենայն Յուդայ իբրեւ զառն միոջ, եւ առաքեցին առ արքայ եւ ասեն. Դարձիր դու եւ ամենայն ծառայք քո:
| 19:14 And he bowed the heart of all the men of Judah, even as [the heart of] one man; so that they sent [this word] unto the king, Return thou, and all thy servants:
|
19:15 Եւ դարձաւ արքայ եւ եկն մինչեւ ցՅորդանան. եւ արք Յուդայ եկին ի Գաղգաղայ` երթալ ընդ առաջ արքայի, եւ անցուցանել զարքայ ընդ Յորդանան:
| 19:15 So the king returned, and came to Jordan. And Judah came to Gilgal, to go to meet the king, to conduct the king over Jordan:
|
19:16 Եւ աճապարեաց Սեմէի որդի Գերեայ որդւոյ Յեմինայ ի Բաւուրիմայ, եւ էջ ընդ առն Յուդայ ընդ առաջ արքայի Դաւթի:
| 19:16 And Shimei the son of Gera, a Benjamite, which [was] of Bahurim, hasted and came down with the men of Judah to meet king David:
|
19:17 եւ հազար այր ընդ նմա ի Բենիամինէ, եւ Սիբա պատանի տանն Սաւուղայ, եւ հնգետասանեքին որդիք նորա ընդ նմա, եւ քսանեքին ծառայք նորա ընդ նմա, եւ [273]կազմեցին զՅորդանան առաջի արքայի:
| 19:17 And [there were] a thousand men of Benjamin with him, and Ziba the servant of the house of Saul, and his fifteen sons and his twenty servants with him; and they went over Jordan before the king:
|
19:18 Եւ [274]հարին սպասաւորութիւն անցուցանելոյ զարքայ. եւ անցին անցաւորք զարթուցանել`` զտունն արքայի, եւ առնել [275]զողորմութիւն առաջի աչաց նորա. եւ Սեմէի որդի Գերեայ անկաւ ի վերայ երեսաց իւրոց առաջի արքայի` մինչ անցանէր ընդ Յորդանան:
| 19:18 And there went over a ferry boat to carry over the king' s household, and to do what he thought good. And Shimei the son of Gera fell down before the king, as he was come over Jordan:
|
19:19 եւ ասէ ցարքայ. Մի՛ համարեսցի տէր իմ արքայ անօրէնութիւն, եւ մի՛ յիշեսցէ զոր ինչ յանցեաւ ծառայ քո յաւուր յորում ելանէր տէր իմ յԵրուսաղեմէ, դնել արքայի ի սրտի իւրում:
| 19:19 And said unto the king, Let not my lord impute iniquity unto me, neither do thou remember that which thy servant did perversely the day that my lord the king went out of Jerusalem, that the king should take it to his heart:
|
19:20 զի գիտաց ծառայ քո թէ մեղայ. եւ ահաւասիկ ես եկի այսօր յառաջագոյն քան զամենայն տունն Յովսեփայ, իջանել ընդ առաջ տեառն իմոյ արքայի:
| 19:20 For thy servant doth know that I have sinned: therefore, behold, I am come the first this day of all the house of Joseph to go down to meet my lord the king:
|
19:21 Եւ պատասխանի ետ Աբեսսա որդի Շարուհեայ եւ ասէ. Միթէ փոխանակ այնորիկ ո՞չ մեռանիցի Սեմէի, զի անէծ զօծեալ Տեառն:
| 19:21 But Abishai the son of Zeruiah answered and said, Shall not Shimei be put to death for this, because he cursed the LORD' S anointed:
|
19:22 Եւ ասէ Դաւիթ. Զի՞ կայ իմ եւ ձեր, որդիք Շարուհեայ, զի լինիք դուք ինձ այսօր ի դաւաճանութիւն. [276]մի՛ ոք մեռցի`` այսօր այր յԻսրայելէ. միթէ ո՞չ գիտիցեմ ես, զի այսօր թագաւորեմ ես ի վերայ Իսրայելի:
| 19:22 And David said, What have I to do with you, ye sons of Zeruiah, that ye should this day be adversaries unto me? shall there any man be put to death this day in Israel? for do not I know that I [am] this day king over Israel:
|
19:23 Եւ ասէ արքայ ցՍեմէի. Ոչ մեռցիս: Եւ երդուաւ նմա արքայ:
| 19:23 Therefore the king said unto Shimei, Thou shalt not die. And the king sware unto him:
|
19:24 Եւ Մեմփիբոսթէ որդի [277]Յովնաթանու որդւոյ`` Սաւուղայ էջ ընդ առաջ արքայի. եւ ոչ էր դարմանեալ զոտս իւր, [278]եւ ոչ էր հատեալ զեղնգունս իւր,`` եւ ոչ էր փոքրեալ զմօրուս իւր, [279]եւ ոչ էր արարեալ զընչօք իւրովք,`` եւ ոչ էր լուացեալ զհանդերձս իւր, յօրէ յորմէ հետէ գնաց արքայ մինչեւ ցօրն յորում եկն նա խաղաղութեամբ:
| 19:24 And Mephibosheth the son of Saul came down to meet the king, and had neither dressed his feet, nor trimmed his beard, nor washed his clothes, from the day the king departed until the day he came [again] in peace:
|
19:25 Եւ եղեւ իբրեւ եմուտ յԵրուսաղէմ, ել ընդ առաջ արքայի. եւ ասէ ցնա արքայ. Զի՞ է զի ոչ գնացեր ընդ իս, Մեմփիբոսթէ:
| 19:25 And it came to pass, when he was come to Jerusalem to meet the king, that the king said unto him, Wherefore wentest not thou with me, Mephibosheth:
|
19:26 Եւ ասէ ցնա Մեմփիբոսթէ. Տէր իմ արքայ, ծառայ իմ [280]արհամարհեաց զիս, զի ասաց ծառայ քո [281]ցնա թէ` Կազմեա`` ինձ էշ եւ հեծայց ի նա եւ գնացից ընդ արքայի. զի կաղ է ծառայ քո:
| 19:26 And he answered, My lord, O king, my servant deceived me: for thy servant said, I will saddle me an ass, that I may ride thereon, and go to the king; because thy servant [is] lame:
|
19:27 Եւ [282]զայրացոյց ընդ իս ծառայ քո զքեզ տէր իմ արքայ. եւ տէր իմ արքայ արար զբարին իւր առաջի իւր`` իբրեւ զհրեշտակ Աստուծոյ. եւ արդ արա որ ինչ բարի է յաչս քո:
| 19:27 And he hath slandered thy servant unto my lord the king; but my lord the king [is] as an angel of God: do therefore [what is] good in thine eyes:
|
19:28 Զի ոչ էր ամենայն տուն հօր իմոյ եթէ ոչ արք մահու տեառն իմոյ արքայի, եւ կարգեցեր զծառայ քո ընդ այնոսիկ որ ուտեն զսեղան արքայի. եւ արդ զի՞նչ իրաւունք կան իմ այսուհետեւ բողոք ունել միւսանգամ առ արքայ:
| 19:28 For all [of] my father' s house were but dead men before my lord the king: yet didst thou set thy servant among them that did eat at thine own table. What right therefore have I yet to cry any more unto the king:
|
19:29 Եւ ասէ ցնա արքայ. Զի՞ եւս խօսիս զբանս քո. ասացի թէ դու եւ Սիբա բաժանեցէք զագարակն:
| 19:29 And the king said unto him, Why speakest thou any more of thy matters? I have said, Thou and Ziba divide the land:
|
19:30 Եւ ասէ Մեմփիբոսթէ ցարքայ. Զամենայն իսկ առցէ, որովհետեւ եկն [283]արքայ խաղաղութեամբ ի տուն իւր:
| 19:30 And Mephibosheth said unto the king, Yea, let him take all, forasmuch as my lord the king is come again in peace unto his own house:
|
19:31 Եւ Բերզելի Գաղաադացի էջ յՌոգելիմայ, եւ [284]անցոյց զարքայ`` ընդ Յորդանան, յուղարկել զնա ի Յորդանանէ:
| 19:31 And Barzillai the Gileadite came down from Rogelim, and went over Jordan with the king, to conduct him over Jordan:
|
19:32 Եւ Բերզելի այր ծեր էր յոյժ, որդի ամաց ութսնից. եւ նա կերակրեաց զարքայ մինչ բնակէր [285]ի Բանակս, զի այր մեծ էր յոյժ:
| 19:32 Now Barzillai was a very aged man, [even] fourscore years old: and he had provided the king of sustenance while he lay at Mahanaim; for he [was] a very great man:
|
19:33 Եւ ասէ արքայ ցԲերզելի. Դու անցցես ընդ իս եւ կերակրեցից [286]զծերութիւն քո`` ընդ իս յԵրուսաղէմ:
| 19:33 And the king said unto Barzillai, Come thou over with me, and I will feed thee with me in Jerusalem:
|
19:34 Եւ ասէ Բերզելի ցարքայ. Քանի՞ ինչ իցեն աւուրք կենաց իմոց, զի ելանիցեմ ընդ արքայի յԵրուսաղէմ:
| 19:34 And Barzillai said unto the king, How long have I to live, that I should go up with the king unto Jerusalem:
|
19:35 որդի ամաց ութսնից եմ ես այսօր, միթէ գիտիցե՞մ ինչ ի մէջ բարւոյ եւ չարի, կամ թէ իմանայցէ՞ ծառայ քո զոր ուտեմ կամ զոր ըմպեմ, կամ թէ լսիցե՞մ տակաւին զձայն գուսանաց եւ վարձակաց. եւ ընդէ՞ր լինիցի ծառայ քո բեռն տեառն իմոյ արքայի:
| 19:35 I [am] this day fourscore years old: [and] can I discern between good and evil? can thy servant taste what I eat or what I drink? can I hear any more the voice of singing men and singing women? wherefore then should thy servant be yet a burden unto my lord the king:
|
19:36 Սակաւ ինչ [287]անց ծառայ քո ըստ Յորդանան ընդ արքայի, եւ ընդէ՞ր հատուցանիցես ինձ, արքայ, զհատուցումնդ զայդ:
| 19:36 Thy servant will go a little way over Jordan with the king: and why should the king recompense it me with such a reward:
|
19:37 [288]նստցի ծառայ քո եւ մեռցի ի քաղաքի իւրում, եւ ի գերեզմանի հօր եւ մօր իւրոյ. եւ ահա ծառայ քո Քամաամ անցցէ ընդ տեառն իմում արքայի, եւ արա նմա որ ինչ բարի թուի առաջի աչաց քոց:
| 19:37 Let thy servant, I pray thee, turn back again, that I may die in mine own city, [and be buried] by the grave of my father and of my mother. But behold thy servant Chimham; let him go over with my lord the king; and do to him what shall seem good unto thee:
|
19:38 Եւ ասէ արքայ. Անցցէ ընդ իս Քամաամ, եւ ես արարից նմա որ ինչ բարի իցէ առաջի աչաց [289]իմոց. եւ զամենայն որ ինչ ակն ունիցիս յինէն` արարից քեզ:
| 19:38 And the king answered, Chimham shall go over with me, and I will do to him that which shall seem good unto thee: and whatsoever thou shalt require of me, [that] will I do for thee:
|
19:39 Եւ անց ամենայն ժողովուրդն ընդ Յորդանան, անց եւ արքայ: Եւ համբուրեաց արքայ զԲերզելի, եւ օրհնեաց զնա, եւ դարձաւ ի տեղի իւր:
| 19:39 And all the people went over Jordan. And when the king was come over, the king kissed Barzillai, and blessed him; and he returned unto his own place:
|
19:40 Եւ անց արքայ ի Գաղգաղա, անց եւ Քամաամ ընդ նմա. եւ ամենայն ժողովուրդն Յուդայ [290]անցին ընդ արքայի``, եւ կէս ժողովրդեանն Իսրայելի:
| 19:40 Then the king went on to Gilgal, and Chimham went on with him: and all the people of Judah conducted the king, and also half the people of Israel:
|
19:41 Եւ ահա ամենայն այր Իսրայելի եկին առ արքայ եւ ասեն ցնա. Զի՞ է զի գողացան զքեզ եղբարք մեր այր Յուդայ, եւ անցուցին զարքայ եւ զտուն իւր ընդ Յորդանան[291]:
| 19:41 And, behold, all the men of Israel came to the king, and said unto the king, Why have our brethren the men of Judah stolen thee away, and have brought the king, and his household, and all David' s men with him, over Jordan:
|
19:42 Եւ պատասխանի ետ այր Յուդայ առն Իսրայելի եւ ասէ. Քանզի մերձաւոր իսկ է իմ արքայ. եւ ընդէ՞ր դժկամակ եղեր վասն բանիս այսորիկ. միթէ ուտելով կերա՞ք ինչ յարքայէ, կամ թէ պարգե՞ւ ետ մեզ, [292]կամ թէ զբե՞ռն ինչ եբարձ զմեր:
| 19:42 And all the men of Judah answered the men of Israel, Because the king [is] near of kin to us: wherefore then be ye angry for this matter? have we eaten at all of the king' s [cost]? or hath he given us any gift:
|
19:43 Պատասխանի ետ այր Իսրայելացի առն Յուդայ եւ ասէ. Տասն ձեռք իմ են յարքայի, [293]եւ անդրանիկ ես եմ քան զքեզ.`` նա եւ ի Դաւթի` ես ի վեր եմ քան զքեզ. եւ ընդէ՞ր այդպէս թշնամանեցեր զիս, եւ ոչ եղեւ ի համարի բան իմ, նախ ինձ դարձուցանել զարքայ առ իս: Եւ խստացաւ բան առն Յուդայ քան զբան առն Իսրայելի:
| 19:43 And the men of Israel answered the men of Judah, and said, We have ten parts in the king, and we have also more [right] in David than ye: why then did ye despise us, that our advice should not be first had in bringing back our king? And the words of the men of Judah were fiercer than the words of the men of Israel:
|