6:1 Եւ Անտիոքոս կայսր` գնա՛յր նա ընդ վերնագաւառսն. ապա լո՛ւ եղեւ նմա եթէ է՛ քաղաք մի ՛ի կողմանս Ղիմնեայ ՛ի Պարսից աշխարհին, քաղաք փառաւո՛ր, լի՛ ոսկւով եւ արծաթով[139]:
| 6:1 About that time king Antiochus travelling through the high countries heard say, that Elymais in the country of Persia was a city greatly renowned for riches, silver, and gold:
|
6:2 եւ մեհեանն որ ՛ի նմա, է՛ մեծագանձ յոյժ, եւ կուռք ոսկեղէնք ձուլածոյք մեծամեծք ՛ի նմա: Ա՛ռ նա` զէն բազում, զրահք եւ պատեանք որ թողեալ էր Աղէքսանդրի կայսեր Մակեդոնացւոց, որ թագաւորեաց նախ ՛ի վերայ Յունաց աշխարհին[140]:
| 6:2 And that there was in it a very rich temple, wherein were coverings of gold, and breastplates, and shields, which Alexander, son of Philip, the Macedonian king, who reigned first among the Grecians, had left there:
|
6:3 եկն եհաս նա ՛ի քաղաքն յայն, եւ խնդրէր առնուլ աւարաբար: Ա՛զդ եղեւ քաղաքացւոցն:
| 6:3 Wherefore he came and sought to take the city, and to spoil it; but he was not able, because they of the city, having had warning thereof:
|
6:4 ՛ի մա՛րտ պատերազմի պատրաստեցան, եւ ո՛չ ետուն մտանել: Զահի՛ հարաւ` խաղա՛ց գնաց ՛ի կողմանցն արեւելից յերկիրն Բաբելացւոց:
| 6:4 Rose up against him in battle: so he fled, and departed thence with great heaviness, and returned to Babylon:
|
6:5 Ա՛նդր գուժկան հասանէր առ կայսր Անտիոքոս ՛ի կողմանցն հարաւոյ, թէ ՛ի պարտութիւն մատնեցան զօրքն` որ ելեալ էին յերկիրն Հրէաստանի[141]:
| 6:5 Moreover there came one who brought him tidings into Persia, that the armies, which went against the land of Judea, were put to flight:
|
6:6 Զի չոգաւ զառաջին նուագն Լիւսի զօրօք բազմօք, եւ ՛ի պարտութիւն մատնեցաւ յերեսաց նոցա: Զօրացան զինուք, զօրօք եւ լցան աւարաւ բազմաւ, կոտորեցին զբանակս նոցա. զինչս եւ զստացուածս նոցա ՛ի գերութիւն վարեցին:
| 6:6 And that Lysias, who went forth first with a great power was driven away of the Jews; and that they were made strong by the armour, and power, and store of spoils, which they had gotten of the armies, whom they had destroyed:
|
6:7 զմեհեանս աւերեցին. զկուռս կործանեցին որ շինեալ էր ՛ի վերայ սեղանոյն յԵրուսաղէմ, եւ զսրբութիւնն փակեցին պարսպօք բարձրութեան որպէս զառաջինն, եւ ընդ նմին զքաղաքն Բեթսուր[142]:
| 6:7 Also that they had pulled down the abomination, which he had set up upon the altar in Jerusalem, and that they had compassed about the sanctuary with high walls, as before, and his city Bethsura:
|
6:8 Եւ եղեւ իբրեւ լուաւ զբանս զայս թագաւորն, հիացա՛ւ զարմացա՛ւ թմբրեցա՛ւ` եւ խռովեցա՛ւ յոյժ. անկա՛ւ ՛ի մահիճս իւր եւ հիւանդացաւ, զի ո՛չ կատարեցաւ խորհուրդ հրամանի նորա[143]:
| 6:8 Now when the king heard these words, he was astonished and sore moved: whereupon he laid him down upon his bed, and fell sick for grief, because it had not befallen him as he looked for:
|
6:9 Եւ անդ դնէր նա բազում աւուրս, զի նորոգեցան ՛ի վերայ նորա տրտմութիւնք բազումք: Ած զմտաւ` թէ մեռանի՛մ:
| 6:9 And there he continued many days: for his grief was ever more and more, and he made account that he should die:
|
6:10 կոչեա՛ց զամենայն բարեկամս իւր` եւ ասէ ցնոսա. Քուն հատա՛ւ յերեսաց իմոց. պախեալ եմ ՛ի սիրտ իմ հոգոց իմոց[144]:
| 6:10 Wherefore he called for all his friends, and said unto them, The sleep is gone from mine eyes, and my heart faileth for very care:
|
6:11 Խօսեցա՛յ ընդ սրտի իմում եւ ասեմ. Ցո՛ր վայր նեղութեանց հասանես, եւ խռովութեան բազմի, յորում այժմիկ պաշարեալ կամ. զի քաղցր եւ բարերար եւ սիրելի՛ էի զօրաց իմոց[145]:
| 6:11 And I thought with myself, Into what tribulation am I come, and how great a flood of misery is it, wherein now I am! for I was bountiful and beloved in my power:
|
6:12 Արդ` յո՛ւշ եղեն ինձ չարիքն այն` զոր գործեցի ես յԵրուսաղէմ, եւ առի ես զամենայն սպասն զայն զոսկւոյ եւ զարծաթոյ, եւ զօ՛րս եւս գումարեցի տարապարտուց ՛ի վերայ նոցա ջնջե՛լ զնոսա:
| 6:12 But now I remember the evils that I did at Jerusalem, and that I took all the vessels of gold and silver that were therein, and sent to destroy the inhabitants of Judea without a cause:
|
6:13 Արդ գիտե՛մ եթէ վասն այսորիկ գտին զիս չարիքս այս ամենայն, եւ կորնչիմ աւասիկ տրտմութեամբ յօտա՛ր երկրի:
| 6:13 I perceive therefore that for this cause these troubles are come upon me, and, behold, I perish through great grief in a strange land:
|
6:14 Եւ կոչեա՛ց նա զՓիլի՛պպոս` մի ՛ի բարեկամաց անտի իւրոց, կացո՛յց զնա ՛ի վերայ ամենայն թագաւորութեան իւրոյ[146]:
| 6:14 Then called he for Philip, one of his friends, who he made ruler over all his realm:
|
6:15 եւ ետ ցնա թա՛գ եւ պատմուճան` եւ զմատանին զիւր, ածե՛լ զորդի իւր զԱնտիոքոս, սնուցանե՛լ եւ յիւր տեղի թագաւորեցուցանել զնա[147]:
| 6:15 And gave him the crown, and his robe, and his signet, to the end he should bring up his son Antiochus, and nourish him up for the kingdom:
|
6:16 Եւ մեռա՛ւ անդ` Անտիոքոս արքայ, յամին հարիւրորդի քառասներորդի իններորդի[148]:
| 6:16 So king Antiochus died there in the hundred forty and ninth year:
|
6:17 Ա՛զդ եղեւ Լիւսիայ եթէ մեռա՛ւ արքայ` եւ կացոյց թագաւոր զորդի իւր Անտիոքոս, եւ ե՛դ անուն նմա Հօրամոյն Անտիոքոս[149]:
| 6:17 Now when Lysias knew that the king was dead, he set up Antiochus his son, whom he had brought up being young, to reign in his stead, and his name he called Eupator:
|
6:18 Եւ որ ՛ի միջնաբերդին էին արգելեալք` որ նեղէին զԻսրայէլ, եւ շուրջ զսրբութեամբն խնդրէին զչարի՛ս հանապազ, եւ զօրութիւն էին նոքա հեթանոսացն:
| 6:18 About this time they that were in the tower shut up the Israelites round about the sanctuary, and sought always their hurt, and the strengthening of the heathen:
|
6:19 խորհեցա՛ն քաղաքացիքն ջնջել զնոսա: Եւ իբրեւ ժողովեաց զամենայն ժողովս զօրացն:
| 6:19 Wherefore Judas, purposing to destroy them, called all the people together to besiege them:
|
6:20 եւ եկին նստան շուրջ զնոքօք. եւ ժողովեցան ՛ի մի վայր, եւ պաշարեցին զնա: Յամին հարիւրորդի յիսներորդի, շինեցին պատուարս եւ նետակալս եւ մենքենայս բազումս:
| 6:20 So they came together, and besieged them in the hundred and fiftieth year, and he made mounts for shot against them, and other engines:
|
6:21 Եւ եկին ելին նոքա յարգելանէ անտի, եւ կցեցան յարս անօրէնս յԻսրայէլացւոց անտի:
| 6:21 Howbeit certain of them that were besieged got forth, unto whom some ungodly men of Israel joined themselves:
|
6:22 եւ գնացին նոքա առ արքայն եւ ասեն. Մինչեւ յե՞րբ ո՛չ արասցես դու զդատաստանն, եւ զվրէ՛ժ խնդրեսցես եղբարցն մերոց:
| 6:22 And they went unto the king, and said, How long will it be ere thou execute judgment, and avenge our brethren:
|
6:23 մեք հաւանեալ եմք ծառայել հօր քում, եւ երթալ զհետ հրամանաց նորա:
| 6:23 We have been willing to serve thy father, and to do as he would have us, and to obey his commandments:
|
6:24 Եւ նստէին զնովաւ որդիք ժողովրդեան մերոյ, վասն այսորիկ օտարանային բազումք ՛ի մէնջ. բայց զոր գտանէին ՛ի մէնջ` մահո՛ւ մեռուցանէին, եւ ժառանգութիւնք մեր ՛ի յափշտակութիւն մատնէին[150]:
| 6:24 For which cause they of our nation besiege the tower, and are alienated from us: moreover as many of us as they could light on they slew, and spoiled our inheritance:
|
6:25 Եւ ո՛չ ՛ի մեզ միայն ձե՛ռս մխեցին, այլ եւ յամենայն սահմանս իւրեանց[151]:
| 6:25 Neither have they stretched out their hand against us only, but also against their borders:
|
6:26 Եւ այժմ եկեալ պաշարեալ շուրջ զմեւք, եւ աւադիկ եկեալ փակեալ պաշարեալ պահեն զմիջնաբերդն Երուսաղեմի առնուլ զնա, եւ զսրբութիւնն. եւ զԲեթսովրա ամրացուցին[152]:
| 6:26 And, behold, this day are they besieging the tower at Jerusalem, to take it: the sanctuary also and Bethsura have they fortified:
|
6:27 Եւ եթէ ո՛չ վա՛ղ աճապարեսջիք` եւ՛ս մեծամեծ ինչ քան զայս գործիցեն, եւ դուք զառաջս ո՛չ կարիցէք ունել:
| 6:27 Wherefore if thou dost not prevent them quickly, they will do the greater things than these, neither shalt thou be able to rule them:
|
6:28 Իբրեւ զայն լուաւ թագաւորն` բարկացա՛ւ յոյժ, հրամայեաց կոչել զբարեկամս իւր, եւ զիշխանս որ ՛ի վերայ զօրացն էին:
| 6:28 Now when the king heard this, he was angry, and gathered together all his friends, and the captains of his army, and those that had charge of the horse:
|
6:29 Եւ յայլմէ թագաւորութենէ, եւ յայլոց կղզեաց եկին առ նա զօրք բազումք ՛ի վարձու:
| 6:29 There came also unto him from other kingdoms, and from isles of the sea, bands of hired soldiers:
|
6:30 Եւ էր թիւ զօրաց նորա հարիւր հազար ասպա՛ր ՛ի ձեռին տիգաւոր հետեւակ, եւ քսան հազար հեծեալ սպառազէն, երեսուն եւ երկու փիղք վառեալք երիվարիկք[153]:
| 6:30 So that the number of his army was an hundred thousand footmen, and twenty thousand horsemen, and two and thirty elephants exercised in battle:
|
6:31 Եւ եկին անցին ընդ Ադոմ. ճակատեցան պատեցին զԲեթսովր քաղաք, եւ մա՛րտ պատերազմի եդին շուրջ զնովաւ աւուրս բազումս: Կազմեցին շուրջ զմանգղ՛իոնս եւ մենքենայս: Եւ ելին ՛ի քաղաքէ անտի, այրեցին զմենքենայսն, եւ մա՛րտ եդին ընդ նոսա քաջութեամբ[154]:
| 6:31 These went through Idumea, and pitched against Bethsura, which they assaulted many days, making engines of war; but they of Bethsura came out, and burned them with fire, and fought valiantly:
|
6:32 Չուեա՛ց խաղաց գնաց Յուդա ՛ի միջնաբերդ ամրոցէ անտի, եւ եկն բանակեցաւ ՛ի Բեթսակարիա, դէմ յանդիման բանակի արքային[155]:
| 6:32 Upon this Judas removed from the tower, and pitched in Bathzacharias, over against the king' s camp:
|
6:33 Կանխեա՛ց ընդ առաւօտն թագաւորն, ա՛ռ զբանակն` տարա՛ւ բանակեցոյց ՛ի միջոյ անտի ըստ ճանապարհին Բեթսակարիա. եւ զզօրսն սփռեա՛ց ճակատեցոյց ՛ի մա՛րտ պատերազմի. փո՛ղ հարին:
| 6:33 Then the king rising very early marched fiercely with his host toward Bathzacharias, where his armies made them ready to battle, and sounded the trumpets:
|
6:34 կազմեցին պատրաստեցին զփիղսն` ճաշակեցուցին յարիւն խաղողոյ, ՛ի զմո՛ւռս եւ ՛ի գինիս[156]:
| 6:34 And to the end they might provoke the elephants to fight, they shewed them the blood of grapes and mulberries:
|
6:35 Եւ կարգեցա՛ն բաշխեցին ՛ի գունդս գունդս. եւ կարգեցին առ փի՛ղ փիղ հազա՛ր հազա՛ր այր սպառազէն. եւ պահապան գլուխ գնդիցն հինգ հազար հեծեալ վառեալ նժո՛յգ ՛ի ձեռն պաշտպան գնդիցն:
| 6:35 Moreover they divided the beasts among the armies, and for every elephant they appointed a thousand men, armed with coats of mail, and with helmets of brass on their heads; and beside this, for every beast were ordained five hundred horsemen of the best:
|
6:36 զի ուր եւ կայցեն գազանքն` կայցե՛ն եւ նոքա. եւ ուր եւ գնայցեն` գնայցեն եւ նոքա[157]:
| 6:36 These were ready at every occasion: wheresoever the beast was, and whithersoever the beast went, they went also, neither departed they from him:
|
6:37 Եւ վանդակակապ մարտկոցս մենքենայիւք ՛ի վերայ փղացն կազմեցին, եւ զփղապանն ՛ի վերայ գլխոյն նստուցին:
| 6:37 And upon the beasts were there strong towers of wood, which covered every one of them, and were girt fast unto them with devices: there were also upon every one two and thirty strong men, that fought upon them, beside the Indian that ruled him:
|
6:38 եւ զայլ այրուձին յա՛ջ եւ յահեակ թեւ՛ս գնդին կազմեցին:
| 6:38 As for the remnant of the horsemen, they set them on this side and that side at the two parts of the host giving them signs what to do, and being harnessed all over amidst the ranks:
|
6:39 Իբրեւ անտի արեգակն ծա՛յրս արձակէր, առ հասարակ ՛ի զրահաւոր պատենազէն պղնձապատ վահանացն նշոյլքն զլերամբքն փայլատակէին, եւ ճառագայթք հատանէին իբրեւ ՛ի փայլատակա՛նց հրոյ[158]:
| 6:39 Now when the sun shone upon the shields of gold and brass, the mountains glistered therewith, and shined like lamps of fire:
|
6:40 Եւ երկայնէ՛ր ճակատն, զեղո՛յր որ զբարձամբք լերանցն, որ զձորովք եւ զխորովք եւ զդաշտիւք[159]:
| 6:40 So part of the king' s army being spread upon the high mountains, and part on the valleys below, they marched on safely and in order:
|
6:41 եւ խաղային յառաջ` առ հասարակ կարգեալք եւ կազմեալք. միաբան շարժէին առ հասարակ ամենեքին որ լսէին զձայն բարբառոյ բազմութեանն, զշաչիւն զինու, զշառաչիւն զերիվարացն թնդիւն, զոտնաձայն վահանաւոր վառելոցն[160]:
| 6:41 Wherefore all that heard the noise of their multitude, and the marching of the company, and the rattling of the harness, were moved: for the army was very great and mighty:
|
6:42 Ե՛կն եհա՛ս Յուդա իւրով գնդաւն, կարգեցա՛ւ կազմեցա՛ւ ճակատեցա՛ւ պատրաստեցա՛ւ, յարձակեցաւ, ՛ի դիմի՛ հարաւ գնդի թագաւորին. յա՛յնմ տեղւոջ յանդիման թագաւորին` վեց հարիւր հեծեալ սպառազէն դիթաւա՛լ կացուցանէր յանդիման թագաւորին[161]:
| 6:42 Then Judas and his host drew near, and entered into battle, and there were slain of the king' s army six hundred men:
|
6:43 յա՛յնմ վայրի դէտ ա՛կն ՛ի վե՛ր ամբառնայր: Եղիազա՛ր Աւարան տեսանէր մի ՛ի գազանաց անտի վառեա՛լ զարդարեալ, ՛ի զէն արքունի վառեալ` եւ նշանս արձակեալ, համարեցաւ թէ արքա՛յն իսկ ՛ի նմին իցէ:
| 6:43 Eleazar also, surnamed Savaran, perceiving that one of the beasts, armed with royal harness, was higher than all the rest, and supposing that the king was upon him:
|
6:44 Յարձակեցաւ ՛ի վերայ գնդին` յա՛ջ յահեակ կոտորեաց, չոգա՛ւ մինչեւ եհաս ՛ի փի՛ղ անդր նշանաւոր, զէ՛ն վերացոյց[162]:
| 6:44 Put himself in jeopardy, to the end he might deliver his people, and get him a perpetual name:
|
6:45 եւ եմուտ ՛ի ներքոյ, եհար` եւ անդէն կործանեաց:
| 6:45 Wherefore he ran upon him courageously through the midst of the battle, slaying on the right hand and on the left, so that they were divided from him on both sides:
|
6:46 եւ է՛ջ նստաւ փիղն ՛ի վերայ` եւ զնա անդէն ճմլեաց:
| 6:46 Which done, he crept under the elephant, and thrust him under, and slew him: whereupon the elephant fell down upon him, and there he died:
|
6:47 Նոքա իբրեւ տեսին զզօրութիւն զօրաց թագաւորին` խո՛յս ետուն ՛ի նոցանէ:
| 6:47 Howbeit the rest of the Jews seeing the strength of the king, and the violence of his forces, turned away from them:
|
6:48 Սակայն յոր կողմ եւ գային, ընդ առա՛ջ լինէին նոցա գունդքն արքունի, մինչեւ եկին ՛ի կողմանս Երուսաղեմի: Եւ եկն արքայն եւ բանակեցան ՛ի Հրէաստանի, եւ ՛ի լեառնն Սիոն:
| 6:48 Then the king' s army went up to Jerusalem to meet them, and the king pitched his tents against Judea, and against mount Sion:
|
6:49 Եւ խօսեցաւ նա ՛ի հաշտութիւն խաղաղութեան Բեթսովր քաղաքին. եւ ելին սփռեցան նոքա ՛ի քաղաքէ անտի, զի ո՛չ գոյին նոցա անդ համբարք. զի բազում ժամանակաց արգելեալ պաշարեալ էին. եւ ամն իսկ ընդ աշխարհն շաբա՛թ դիպեցաւ:
| 6:49 But with them that were in Bethsura he made peace: for they came out of the city, because they had no victuals there to endure the siege, it being a year of rest to the land:
|
6:50 Եւ ա՛ռ թագաւորն զԲեթսովր քաղաք, եւ հրամայեաց զզօրն ՛ի ներքս տանել պահապան քաղաքին:
| 6:50 So the king took Bethsura, and set a garrison there to keep it:
|
6:51 Եւ ինքն պաշարեալ պահէր զսուրբ քաղաքն աւուրս բազումս: Եւ շուրջ զնովաւ կանգնէին մանգղիոնս եւ մենքենայս, հրացանս եւ քարընկէցս` ռմբաքարս, եւ բալիստր, նետաձիգ աշտարակս, եւ աշտարակս պարսաւորաց[163]:
| 6:51 As for the sanctuary, he besieged it many days: and set there artillery with engines and instruments to cast fire and stones, and pieces to cast darts and slings:
|
6:52 Դարձեալ եւ նոքա ՛ի քաղաքէ անտի սկսան կազմել մենքենայս առ մենքենայս նոցա մա՛րտ եդեալ կռուէին աւուրս բազումս[164]:
| 6:52 Whereupon they also made engines against their engines, and held them battle a long season:
|
6:53 բայց համբար ինչ ո՛չ գտանէին. զի այն ամ եւթներորդ էր ընդ երկիրն, զի գաղթականք աշխարհին սպառեցին զհամբարսն մթերեալս[165]:
| 6:53 Yet at the last, their vessels being without victuals, ( for that it was the seventh year, and they in Judea that were delivered from the Gentiles, had eaten up the residue of the store:
|
6:54 Մնացեալ էին սակաւք ՛ի սուրբս անդ. զի սփռեալ էին ընդ իւրաքանչիւր տեղիս, զի սովն սաստկացեա՛լ էր ՛ի վերայ նոցա. եւ ցրուեցան յիւրաքանչիւր տեղիս:
| 6:54 There were but a few left in the sanctuary, because the famine did so prevail against them, that they were fain to disperse themselves, every man to his own place:
|
6:55 Իբրեւ լուաւ Լիւսի` եթէ Փիլիպպոս որում հրամայեաց ինքնին Անտիոքոս սնուցանել զորդի իւր զԱնտիոքոս, զի կացուսցէ զնա արքայ[166]:
| 6:55 At that time Lysias heard say, that Philip, whom Antiochus the king, whiles he lived, had appointed to bring up his son Antiochus, that he might be king:
|
6:56 իբրեւ դարձաւ նա ՛ի Պարսից եւ ՛ի Պարթեւաց, եթէ զօրքն ամենայն ՛ի նա հատան. եւ ինքն կամի հասանել ՛ի վերայ իրաց աշխարհին[167]:
| 6:56 Was returned out of Persia and Media, and the king' s host also that went with him, and that he sought to take unto him the ruling of the affairs:
|
6:57 Եկն` եւ ասէ նա ցարքայն եւ ցամենայն մեծամեծս զօրացն. Նեղի՛ն զօրքս հանապազ, համբարք նուազեալ են, եւ կերակուր կարճեալ են. եւ տեղիդ յորոյ վերայ պատերազմդ է` ամո՛ւր է եւ անհնարին է, եւ գործ թագաւորութեան ՛ի մեզ հասեալ է:
| 6:57 Wherefore he went in all haste, and said to the king and the captains of the host and the company, We decay daily, and our victuals are but small, and the place we lay siege unto is strong, and the affairs of the kingdom lie upon us:
|
6:58 Արդ եկա՛յք ՛ի հաշտութիւն խօսեցարուք, դաշինս կռեսցուք, խաղաղութիւն արասցուք ընդ ա՛րս ընդ ազգիդ այդմիկ[168]:
| 6:58 Now therefore let us be friends with these men, and make peace with them, and with all their nation:
|
6:59 բանս հաստատեսցուք մեք ընդ նոսա. կա՛լ նոցա յիւրաքանչիւր օրէնս իբրեւ զառաջինն. զի վասն օրինացն իսկ իւրեանց յորում խռովեցաք զնոսա` բարկացան նոքա ՛ի մէնջ, ՛ի վէ՛գ եկին` եւ արարին զայս ամենայն:
| 6:59 And covenant with them, that they shall live after their laws, as they did before: for they are therefore displeased, and have done all these things, because we abolished their laws:
|
6:60 Հաճո՛յ թուեցաւ բանն առաջի թագաւորին եւ իշխանաց նորա. եւ արձակեաց նա հրեշտակս խօսել ՛ի խաղաղութիւն: Եւ ընկալան:
| 6:60 So the king and the princes were content: wherefore he sent unto them to make peace; and they accepted thereof:
|
6:61 Երդումն երդուաւ նոցա թագաւորն եւ իշխանքն. եւ ապա նոքա ելին յամրոցաց անտի:
| 6:61 Also the king and the princes made an oath unto them: whereupon they went out of the strong hold:
|
6:62 Եւ եմուտ թագաւորն ՛ի լեառն Սիոն, եւ ետես զամրութիւն տեղւոյն. եւ ստեա՛ց զերդումն զոր երդուաւ. հրամա՛ն ետ քակել շուրջանակի զպարիսպս նորա[169]:
| 6:62 Then the king entered into mount Sion; but when he saw the strength of the place, he broke his oath that he had made, and gave commandment to pull down the wall round about:
|
6:63 Չո՛ւ արար վաղվաղակի ՛ի կողմանս Անտիոքայ, եւ եգիտ նա զՓիլիպպոս տիրեալ քաղաքին. մարտեաւ ընդ նմա, եւ ա՛ռ զքաղաքն բռնութեամբ:
| 6:63 Afterward departed he in all haste, and returned unto Antiochia, where he found Philip to be master of the city: so he fought against him, and took the city by force:
|