12:1 In the mean time, when there were gathered together an innumerable multitude of people, insomuch that they trode one upon another, he began to say unto his disciples first of all, Beware ye of the leaven of the Pharisees, which is hypocrisy:
| 12:1 Որովք ի կուտել բիւրաւորաց ժողովրդեանն մինչեւ կոխել զմիմեանս, սկսաւ ասել ցաշակերտսն իւր. Նախ զգոյշ լերուք անձանց ի խմորոյ փարիսեցւոցն, որ է կեղծաւորութիւն:
|
12:2 For there is nothing covered, that shall not be revealed; neither hid, that shall not be known:
| 12:2 Զի ոչինչ է ի ծածուկ որ ոչ յայտնեսցի, եւ գաղտնի` որ ոչ ծանիցի:
|
12:3 Therefore whatsoever ye have spoken in darkness shall be heard in the light; and that which ye have spoken in the ear in closets shall be proclaimed upon the housetops:
| 12:3 Վասն զի զոր ինչ ասիցէք ի խաւարի` լսելի լիցի ի լոյս. եւ զոր յունկանէն խօսեցարուք ի շտեմարանս` քարոզեսցի ի վերայ տանեաց:
|
12:4 And I say unto you my friends, Be not afraid of them that kill the body, and after that have no more that they can do:
| 12:4 Բայց ձեզ ասեմ սիրելեաց իմոց. Մի՛ զարհուրիցիք յայնցանէ որ սպանանեն զմարմին, եւ յետ այնորիկ աւելի ինչ ոչ ունիցին առնել:
|
12:5 But I will forewarn you whom ye shall fear: Fear him, which after he hath killed hath power to cast into hell; yea, I say unto you, Fear him:
| 12:5 այլ ցուցից ձեզ յումէ երկնչիցիք. երկնչիջիք յայնմանէ որ յետ սպանանելոյ ունի իշխանութիւն արկանել ի գեհեն. այո, ասեմ ձեզ, յայնմանէ երկնչիջիք:
|
12:6 Are not five sparrows sold for two farthings, and not one of them is forgotten before God:
| 12:6 Ո՞չ ապաքէն հինգ ձագ երկուց դանգաց վաճառի, եւ մի ի նոցանէ ոչ է մոռացեալ առաջի Աստուծոյ:
|
12:7 But even the very hairs of your head are all numbered. Fear not therefore: ye are of more value than many sparrows:
| 12:7 Այլ ձեր եւ ամենայն իսկ հեր գլխոյ թուեալ է. մի՛ երկնչիք, զի քան զբազում ձագս լաւ էք դուք:
|
12:8 Also I say unto you, Whosoever shall confess me before men, him shall the Son of man also confess before the angels of God:
| 12:8 Ասեմ ձեզ զի` Ամենայն որ խոստովանեսցի յիս առաջի մարդկան, եւ Որդի մարդոյ խոստովանեսցի զնմանէ առաջի հրեշտակաց Աստուծոյ:
|
12:9 But he that denieth me before men shall be denied before the angels of God:
| 12:9 Եւ որ ուրասցի զիս առաջի մարդկան` ուրացեալ լիցի առաջի հրեշտակաց Աստուծոյ:
|
12:10 And whosoever shall speak a word against the Son of man, it shall be forgiven him: but unto him that blasphemeth against the Holy Ghost it shall not be forgiven:
| 12:10 Եւ ամենայն որ ասէ բան զՈրդւոյ մարդոյ` թողցի նմա. բայց որ զՀոգին Սուրբ հայհոյիցէ` մի՛ թողցի նմա:
|
12:11 And when they bring you unto the synagogues, and unto magistrates, and powers, take ye no thought how or what thing ye shall answer, or what ye shall say:
| 12:11 Այլ յորժամ տանիցին զձեզ ի ժողովուրդս եւ ի պետութիւնս եւ յիշխանութիւնս, մի՛ հոգայցէք որպէս թէ զի՛նչ պատասխանի տայցէք կամ զի՛նչ ասիցէք:
|
12:12 For the Holy Ghost shall teach you in the same hour what ye ought to say:
| 12:12 Զի Հոգին Սուրբ ուսուսցէ ձեզ ի նմին ժամու զինչ պարտ իցէ խօսել:
|
12:13 And one of the company said unto him, Master, speak to my brother, that he divide the inheritance with me:
| 12:13 Ասէ ոմն ի ժողովրդենէն ցնա. Վարդապետ, ասա ցեղբայր իմ բաժանել ընդ իս զժառանգութիւնն:
|
12:14 And he said unto him, Man, who made me a judge or a divider over you:
| 12:14 Եւ նա ասէ ցնա. Այր դու, ո՞ կացոյց զիս դատաւոր կամ բաժանարար ի վերայ ձեր:
|
12:15 And he said unto them, Take heed, and beware of covetousness: for a man’s life consisteth not in the abundance of the things which he possesseth:
| 12:15 Եւ ասէ ցնոսա. Տեսէք եւ զգոյշ լերուք յամենայն ագահութենէ``, զի ոչ եթէ ի մթերից ընչից ուրուք իցեն կեանք նորա:
|
12:16 And he spake a parable unto them, saying, The ground of a certain rich man brought forth plentifully:
| 12:16 Խօսեցաւ առ նոսա առակ մի եւ ասէ. Առն ուրումն մեծատան ետուն անդք տոհմականս:
|
12:17 And he thought within himself, saying, What shall I do, because I have no room where to bestow my fruits:
| 12:17 եւ խորհէր ի միտս իւր եւ ասէր. Զի՞ գործեցից, զի ոչ գոյ տեղի ուր ժողովեցից զարդիւնս իմ:
|
12:18 And he said, This will I do: I will pull down my barns, and build greater; and there will I bestow all my fruits and my goods:
| 12:18 Եւ ասէ. Գիտեմ զինչ`` արարից. քակեցից զշտեմարանս իմ, եւ եւս մեծամեծս շինեցից, եւ անդր ժողովեցից զցորեան եւ զամենայն բարութիւնս իմ:
|
12:19 And I will say to my soul, Soul, thou hast much goods laid up for many years; take thine ease, eat, drink, and be merry:
| 12:19 Եւ ասացից ցանձն իմ. Անձն, ունիս բազում բարութիւնս համբարեալ ամաց բազմաց. հանգիր, կեր, արբ եւ ուրախ լեր:
|
12:20 But God said unto him, Thou fool, this night thy soul shall be required of thee: then whose shall those things be, which thou hast provided:
| 12:20 Ասէ ցնա Աստուած. Անմիտ, յայսմ գիշերի զոգիդ ի քէն ի բաց պահանջիցեն, իսկ զոր պատրաստեցերն ո՞ւմ լինիցի:
|
12:21 So is he that layeth up treasure for himself, and is not rich toward God:
| 12:21 Նոյնպէս եւ որ գանձէ անձին, եւ ոչ յԱստուած մեծանայցէ:
|
12:22 And he said unto his disciples, Therefore I say unto you, Take no thought for your life, what ye shall eat; neither for the body, what ye shall put on:
| 12:22 Ասէ ցաշակերտսն իւր. Վասն այդորիկ ասեմ ձեզ. Մի՛ հոգայք ընդ ոգւոյ թէ զի՛նչ ուտիցէք, եւ մի՛ ընդ մարմնոյ թէ զի՛նչ զգենուցուք:
|
12:23 The life is more than meat, and the body is more than raiment:
| 12:23 Զի ոգի առաւել է քան զկերակուր, եւ մարմին` քան զհանդերձ:
|
12:24 Consider the ravens: for they neither sow nor reap; which neither have storehouse nor barn; and God feedeth them: how much more are ye better than the fowls:
| 12:24 Հայեցարուք ընդ ագռաւս, զի ոչ սերմանեն եւ ոչ հնձեն, որոց ոչ գոն շտեմարանք եւ ոչ համբարանոցք, եւ Աստուած կերակրէ զնոսա. ո՛րչափ եւս առաւել զձեզ որ լաւ էք քան զթռչունս:
|
12:25 And which of you with taking thought can add to his stature one cubit:
| 12:25 Ո՞վ ի ձէնջ առ հոգալ կարիցէ յաւելուլ ի հասակ իւր կանգուն մի:
|
12:26 If ye then be not able to do that thing which is least, why take ye thought for the rest:
| 12:26 Իսկ արդ եթէ ի փոքուն չէք բաւական, վասն այլոցն զի՞ հոգայցէք:
|
12:27 Consider the lilies how they grow: they toil not, they spin not; and yet I say unto you, that Solomon in all his glory was not arrayed like one of these:
| 12:27 Հայեցարուք ընդ շուշանն, ո՛րպէս աճէ. ոչ ջանայ եւ ոչ նիւթէ. ասեմ ձեզ. Եւ ոչ Սողոմովն յամենայն ի փառսն իւր զգեցաւ իբրեւ զմի ի նոցանէ:
|
12:28 If then God so clothe the grass, which is to day in the field, and to morrow is cast into the oven; how much more will he clothe you, O ye of little faith:
| 12:28 Իսկ եթէ զխոտն որ այսօր ի բացի է եւ վաղիւ ի հնոց արկանելի` Աստուած այնպէս զգեցուցանէ, ո՛րչափ եւս առաւել զձեզ, թերահաւատք:
|
12:29 And seek not ye what ye shall eat, or what ye shall drink, neither be ye of doubtful mind:
| 12:29 Եւ դուք մի՛ խնդրէք զի՛նչ ուտիցէք կամ զինչ ըմպիցէք, եւ մի՛ զբաղնուք:
|
12:30 For all these things do the nations of the world seek after: and your Father knoweth that ye have need of these things:
| 12:30 զի զայն ամենայն հեթանոսք աշխարհի խնդրեն. այլ ձեր Հայր գիտէ զի պիտոյ է այն ամենայն:
|
12:31 But rather seek ye the kingdom of God; and all these things shall be added unto you:
| 12:31 Բայց խնդրեցէք զարքայութիւն Աստուծոյ, եւ այն յաւելցի ձեզ:
|
12:32 Fear not, little flock; for it is your Father’s good pleasure to give you the kingdom:
| 12:32 Մի՛ երկնչիր, հօտ փոքրիկ, զի հաճեցաւ Հայր ձեր տալ ձեզ զարքայութիւն:
|
12:33 Sell that ye have, and give alms; provide yourselves bags which wax not old, a treasure in the heavens that faileth not, where no thief approacheth, neither moth corrupteth:
| 12:33 Վաճառեցէք զինչս ձեր եւ տուք ողորմութիւն. եւ արարէք ձեզ քսակս առանց հնանալոյ, գանձ անպակաս յերկինս. ուր ոչ գող մերձենայ եւ ոչ ցեց ապականէ:
|
12:34 For where your treasure is, there will your heart be also:
| 12:34 Զի ուր գանձն ձեր է, անդ եւ սիրտք ձեր եղիցին:
|
12:35 Let your loins be girded about, and your lights burning:
| 12:35 Եղիցին գօտիք ձեր պնդեալ ընդ մէջս, եւ ճրագունք լուցեալք:
|
12:36 And ye yourselves like unto men that wait for their lord, when he will return from the wedding; that when he cometh and knocketh, they may open unto him immediately:
| 12:36 Եւ դուք նմանողք մարդկան որ ակն ունիցին տեառն իւրեանց թէ երբ դառնայցէ ի հարսանեաց. զի յորժամ գայցէ եւ բախիցէ, վաղվաղակի բանայցեն նմա:
|
12:37 Blessed are those servants, whom the lord when he cometh shall find watching: verily I say unto you, that he shall gird himself, and make them to sit down to meat, and will come forth and serve them:
| 12:37 Երանի իցէ ծառայիցն այնոցիկ զորս եկեալ տէրն գտցէ արթունս. ամէն ասեմ ձեզ, զի գօտի ընդ մէջ ածցէ եւ բազմեցուսցէ զնոսա, եւ անցեալ պաշտիցէ զնոսա:
|
12:38 And if he shall come in the second watch, or come in the third watch, and find them so, blessed are those servants:
| 12:38 Եւ եթէ յերկրորդ կամ յերրորդ պահու եկեսցէ եւ գտցէ այնպէս, երանելի են ծառայքն այնոքիկ:
|
12:39 And this know, that if the goodman of the house had known what hour the thief would come, he would have watched, and not have suffered his house to be broken through:
| 12:39 Բայց զայն գիտասջիք, եթէ գիտէր տանուտէրն յորում ժամու գող գայ, չտայր թոյլ ական հատանել ի տան իւրում:
|
12:40 Be ye therefore ready also: for the Son of man cometh at an hour when ye think not:
| 12:40 Եւ դուք եղերուք պատրաստք, զի յորում ժամու ոչ կարծիցէք, գայ Որդի մարդոյ:
|
12:41 Then Peter said unto him, Lord, speakest thou this parable unto us, or even to all:
| 12:41 Ասէ Պետրոս. Տէր, առ մե՞զ ասացեր զառակդ զայդ թէ առ ամենեսեան:
|
12:42 And the Lord said, Who then is that faithful and wise steward, whom his lord shall make ruler over his household, to give them their portion of meat in due season:
| 12:42 Եւ ասէ Տէր. Ո՞վ իցէ հաւատարիմ տնտես եւ իմաստուն, զոր կացոյց տէր իւր ի վերայ գերդաստանի իւրոյ տալ ի ժամու զկերակուրս:
|
12:43 Blessed is that servant, whom his lord when he cometh shall find so doing:
| 12:43 Երանի իցէ ծառային այնմիկ զոր եկեալ տէր իւր գտանիցէ արարեալ այնպէս:
|
12:44 Of a truth I say unto you, that he will make him ruler over all that he hath:
| 12:44 Արդարեւ ասեմ ձեզ զի ի վերայ ամենայն ընչից իւրոց կացուսցէ զնա:
|
12:45 But and if that servant say in his heart, My lord delayeth his coming; and shall begin to beat the menservants and maidens, and to eat and drink, and to be drunken:
| 12:45 Ապա թէ ասիցէ ծառայն այն ի սրտի իւրում. Յամէ տէր իմ ի գալ. եւ սկսանիցի հարկանել զծառայսն եւ զաղախնայսն, ուտել եւ ըմպել եւ արբենալ:
|
12:46 The lord of that servant will come in a day when he looketh not for him, and at an hour when he is not aware, and will cut him in sunder, and will appoint him his portion with the unbelievers:
| 12:46 եկեսցէ տէր ծառային այնորիկ յաւուր յորում ակն ոչ ունիցի, եւ ի ժամու յորում ոչ գիտիցէ. ընդ մէջ կտրեսցէ զնա, եւ զմասն նորա ընդ անհաւատս դիցէ:
|
12:47 And that servant, which knew his lord’s will, and prepared not himself, neither did according to his will, shall be beaten with many stripes:
| 12:47 Եւ ծառայ որ գիտիցէ զկամս տեառն իւրոյ եւ ոչ պատրաստիցէ`` ըստ կամաց նորա` արբցէ գան բազում:
|
12:48 But he that knew not, and did commit things worthy of stripes, shall be beaten with few stripes. For unto whomsoever much is given, of him shall be much required: and to whom men have committed much, of him they will ask the more:
| 12:48 Եւ որ ոչն գիտիցէ եւ արժանի գանի ինչ գործիցէ, արբցէ գան սակաւ. ամենայն որում շատ տուաւ, շատ խնդրեսցի ի նմանէ, եւ որում բազում աւանդեցաւ, առաւել եւս պահանջեսցեն ի նմանէ:
|
12:49 I am come to send fire on the earth; and what will I, if it be already kindled:
| 12:49 Հուր եկի արկանել յերկիր. եւ զի՞նչ կամիմ, թէ արդէն իսկ բորբոքէր:
|
12:50 But I have a baptism to be baptized with; and how am I straitened till it be accomplished:
| 12:50 Եւ մկրտութիւն մի ունիմ մկրտել, եւ զիա՛րդ փութամ մինչեւ կատարեսցի:
|
12:51 Suppose ye that I am come to give peace on earth? I tell you, Nay; but rather division:
| 12:51 Համարիք եթէ խաղաղութի՞ւն եկի տալ յերկիր. ոչ, ասեմ ձեզ, այլ բաժինս:
|
12:52 For from henceforth there shall be five in one house divided, three against two, and two against three:
| 12:52 Զի եղիցին յայսմ հետէ հինգ ի տան միում բաժանեալք, երեքն` յերկուց, եւ երկուքն` յերից:
|
12:53 The father shall be divided against the son, and the son against the father; the mother against the daughter, and the daughter against the mother; the mother in law against her daughter in law, and the daughter in law against her mother in law:
| 12:53 Բաժանեսցի հայր յորդւոյ, եւ որդի` ի հօրէ, մայր` ի դստերէ եւ դուստր` ի մօրէ, սկեսուր` ի հարսնէ, եւ հարսն` ի սկեսրէ իւրմէ:
|
12:54 And he said also to the people, When ye see a cloud rise out of the west, straightway ye say, There cometh a shower; and so it is:
| 12:54 Ասաց եւ ցժողովուրդսն. Յորժամ տեսանիցէք ամպ ծագեալ յարեւմտից, իսկոյն ասէք թէ` Անձրեւ գայ, եւ լինի այնպէս:
|
12:55 And when ye see the south wind blow, ye say, There will be heat; and it cometh to pass:
| 12:55 եւ յորժամ հարաւ շնչեալ, ասէք թէ` Խորշակ լինի, եւ լինի այնպէս:
|
12:56 Ye hypocrites, ye can discern the face of the sky and of the earth; but how is it that ye do not discern this time:
| 12:56 Կեղծաւորք, զերեսս երկնի եւ երկրի գիտէք փորձել, իսկ զժամանակս զայս զիա՞րդ ոչ փորձէք:
|
12:57 Yea, and why even of yourselves judge ye not what is right:
| 12:57 Ընդէ՞ր եւ յանձանց իսկ ոչ ընտրէք զարժանն:
|
12:58 When thou goest with thine adversary to the magistrate, as thou art in the way, give diligence that thou mayest be delivered from him; lest he hale thee to the judge, and the judge deliver thee to the officer, and the officer cast thee into prison:
| 12:58 Յորժամ երթայցես ընդ ոսոխի քում առ իշխան, ի ճանապարհի տուր զհաշիւն զերծանել ի նմանէ. զի գուցէ քարշիցէ զքեզ առ դատաւորն, եւ դատաւորն մատնիցէ դահճի, եւ դահիճն արկանիցէ ի բանտ:
|
12:59 I tell thee, thou shalt not depart thence, till thou hast paid the very last mite:
| 12:59 Ասեմ քեզ, ոչ ելանիցես անտի մինչեւ հատուցանիցես զյետին բնիոնն:
|