1:1 Forasmuch as many have taken in hand to set forth in order a declaration of those things which are most surely believed among us:
| 1:1 Քանզի բազումք յօժարեցին վերստին կարգել զպատմութիւն վասն իրացն հաստատելոց ի մեզ:
|
1:2 Even as they delivered them unto us, which from the beginning were eyewitnesses, and ministers of the word:
| 1:2 որպէս աւանդեցին մեզ որ ի սկզբանէ ականատեսք եւ սպասաւորք եղեն բանին:
|
1:3 It seemed good to me also, having had perfect understanding of all things from the very first, to write unto thee in order, most excellent Theophilus:
| 1:3 կամ եղեւ եւ ինձ, որ ի սկզբանէ զհետ երթեալ էի ամենայնի ճշմարտութեամբ, կարգաւ գրել քեզ, քաջդ Թէոփիլէ:
|
1:4 That thou mightest know the certainty of those things, wherein thou hast been instructed:
| 1:4 զի ծանիցես զբանիցն որոց աշակերտեցար` զճշմարտութիւն:
|
1:5 There was in the days of Herod, the king of Judaea, a certain priest named Zacharias, of the course of Abia: and his wife was of the daughters of Aaron, and her name was Elisabeth:
| 1:5 Եւ եղեւ յաւուրս Հերովդի արքայի Հրէաստանի, քահանայ ոմն անուն Զաքարիա ի դասակարգէ Աբիայ, եւ կին նորա ի դստերաց Ահարովնի, եւ անուն նորա Եղիսաբեթ:
|
1:6 And they were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless:
| 1:6 Եւ էին արդարք երկոքին առաջի Աստուծոյ, գնային յամենայն պատուիրանս եւ յիրաւունս Տեառն անարատք:
|
1:7 And they had no child, because that Elisabeth was barren, and they both were now well stricken in years:
| 1:7 Եւ ոչ գոյր նոցա որդեակ, քանզի Եղիսաբեթ ամուլ էր, եւ երկոքեան անցեալ էին զաւուրբք իւրեանց:
|
1:8 And it came to pass, that while he executed the priest’s office before God in the order of his course:
| 1:8 Եւ եղեւ ի քահանայանալն նորա ըստ կարգի աւուրցն հասանելոյ առաջի Աստուծոյ:
|
1:9 According to the custom of the priest’s office, his lot was to burn incense when he went into the temple of the Lord:
| 1:9 ըստ օրինի քահանայութեանն եհաս նմա խունկ արկանել` մտեալ ի տաճարն Տեառն:
|
1:10 And the whole multitude of the people were praying without at the time of incense:
| 1:10 Եւ ամենայն բազմութիւն ժողովրդեանն կային յաղօթս արտաքոյ ի ժամու խնկոցն:
|
1:11 And there appeared unto him an angel of the Lord standing on the right side of the altar of incense:
| 1:11 Եւ երեւեցաւ նմա հրեշտակ Տեառն, զի կայր ընդ աջմէ սեղանոյ խնկոցն:
|
1:12 And when Zacharias saw him, he was troubled, and fear fell upon him:
| 1:12 Եւ խռովեցաւ Զաքարիա, իբրեւ ետես, եւ անկաւ ահ ի վերայ նորա:
|
1:13 But the angel said unto him, Fear not, Zacharias: for thy prayer is heard; and thy wife Elisabeth shall bear thee a son, and thou shalt call his name John:
| 1:13 Ասէ ցնա հրեշտակն Տեառն. Մի՛ երկնչիր, Զաքարիա, զի լսելի եղեն աղօթք քո, եւ կին քո Եղիսաբեթ ծնցի քեզ որդի, եւ կոչեսցես զանուն նորա Յովհաննէս:
|
1:14 And thou shalt have joy and gladness; and many shall rejoice at his birth:
| 1:14 Եւ եղիցի քեզ ուրախութիւն եւ ցնծութիւն, եւ բազումք ի ծննդեան նորա խնդասցեն:
|
1:15 For he shall be great in the sight of the Lord, and shall drink neither wine nor strong drink; and he shall be filled with the Holy Ghost, even from his mother’s womb:
| 1:15 զի եղիցի մեծ առաջի Տեառն, եւ գինի եւ օղի մի՛ արբցէ, եւ Հոգւով Սրբով լցցի անդստին յորովայնէ մօր իւրոյ:
|
1:16 And many of the children of Israel shall he turn to the Lord their God:
| 1:16 եւ զբազումս յորդւոցն Իսրայելի դարձուսցէ ի Տէր Աստուած իւրեանց:
|
1:17 And he shall go before him in the spirit and power of Elias, to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient to the wisdom of the just; to make ready a people prepared for the Lord:
| 1:17 Եւ ինքն եկեսցէ առաջի նորա հոգւով զօրութեամբ Եղիայի, դարձուցանել զսիրտս հարց յորդիս, եւ զանհաւանս յիմաստութիւն արդարոց, պատրաստել Տեառն ժողովուրդ կազմեալ:
|
1:18 And Zacharias said unto the angel, Whereby shall I know this? for I am an old man, and my wife well stricken in years:
| 1:18 Եւ ասէ Զաքարիա ցհրեշտակն. Եւ ի՞ւ գիտացից զայդ. զի ես ծեր եմ, եւ կին իմ անցեալ զաւուրբք իւրովք:
|
1:19 And the angel answering said unto him, I am Gabriel, that stand in the presence of God; and am sent to speak unto thee, and to shew thee these glad tidings:
| 1:19 Պատասխանի ետ հրեշտակն եւ ասէ ցնա. Ես եմ Գաբրիէլ որ կամ առաջի Աստուծոյ, եւ առաքեցայ խօսել ընդ քեզ եւ աւետարանել քեզ զայդ:
|
1:20 And, behold, thou shalt be dumb, and not able to speak, until the day that these things shall be performed, because thou believest not my words, which shall be fulfilled in their season:
| 1:20 Եւ ահա եղիցես համր, եւ մի՛ կարասցես խօսել մինչեւ ցօրն յորում այդ լինիցի. փոխանակ զի ոչ հաւատացեր բանից իմոց, որք լցցին ի ժամանակի իւրեանց:
|
1:21 And the people waited for Zacharias, and marvelled that he tarried so long in the temple:
| 1:21 Եւ ժողովուրդն ակն ունէր Զաքարիայ, եւ զարմանային ընդ յամելն նորա ի տաճարին:
|
1:22 And when he came out, he could not speak unto them: and they perceived that he had seen a vision in the temple: for he beckoned unto them, and remained speechless:
| 1:22 Եւ իբրեւ ել, ոչ կարէր խօսել ընդ նոսա. եւ իմացան եթէ տեսիլ ետես ի տաճարին. եւ նա նշանացի խօսէր ընդ նոսա եւ կայր պապանձեալ:
|
1:23 And it came to pass, that, as soon as the days of his ministration were accomplished, he departed to his own house:
| 1:23 Եւ եղեւ իբրեւ լցան աւուրք պաշտաման նորա, գնաց ի տուն իւր:
|
1:24 And after those days his wife Elisabeth conceived, and hid herself five months, saying:
| 1:24 Եւ յետ աւուրցն այնոցիկ յղացաւ Եղիսաբեթ, կին նորա, եւ թաքուցանէր զանձն ամիսս հինգ, եւ ասէր:
|
1:25 Thus hath the Lord dealt with me in the days wherein he looked on me, to take away my reproach among men:
| 1:25 Զի՜նչ գործ գործեաց ընդ իս Տէր յաւուրս յորս հայեցաւ յիս բառնալ զնախատինս իմ ի մարդկանէ:
|
1:26 And in the sixth month the angel Gabriel was sent from God unto a city of Galilee, named Nazareth:
| 1:26 Եւ յամսեանն վեցերորդի առաքեցաւ Գաբրիէլ հրեշտակ յԱստուծոյ ի քաղաք մի Գալիլեացւոց, որում անուն էր Նազարէթ:
|
1:27 To a virgin espoused to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the virgin’s name was Mary:
| 1:27 առ կոյս խօսեցեալ առն, որում անուն էր Յովսէփ, ի տանէ Դաւթի. եւ անուն կուսին Մարիամ:
|
1:28 And the angel came in unto her, and said, Hail, thou that art highly favoured, the Lord is with thee: blessed art thou among women:
| 1:28 Եւ եկեալ առ նա ասէ. Ուրախ լեր, բերկրեալդ, Տէր ընդ քեզ:
|
1:29 And when she saw him, she was troubled at his saying, and cast in her mind what manner of salutation this should be:
| 1:29 Եւ նա ընդ բանսն խռովեցաւ, եւ խորհէր ընդ միտս թէ որպիսի՛ ինչ իցէ ողջոյնս այս:
|
1:30 And the angel said unto her, Fear not, Mary: for thou hast found favour with God:
| 1:30 Եւ ասէ ցնա հրեշտակն. Մի՛ երկնչիր, Մարիամ, զի գտեր շնորհս յԱստուծոյ:
|
1:31 And, behold, thou shalt conceive in thy womb, and bring forth a son, and shalt call his name JESUS:
| 1:31 Եւ ահա յղասջիր եւ ծնցես որդի, եւ կոչեսցես զանուն նորա Յիսուս:
|
1:32 He shall be great, and shall be called the Son of the Highest: and the Lord God shall give unto him the throne of his father David:
| 1:32 Նա եղիցի մեծ, եւ Որդի Բարձրելոյ կոչեսցի, եւ տացէ նմա Տէր Աստուած զաթոռն Դաւթի հօրն նորա. եւ թագաւորեսցէ ի վերայ տանն Յակովբայ ի յաւիտեանս:
|
1:33 And he shall reign over the house of Jacob for ever; and of his kingdom there shall be no end:
| 1:33 եւ թագաւորութեան նորա վախճան մի՛ լիցի:
|
1:34 Then said Mary unto the angel, How shall this be, seeing I know not a man:
| 1:34 Եւ ասէ Մարիամ ցհրեշտակն. Զիա՞րդ լինիցի ինձ այդ, քանզի զայր ոչ գիտեմ:
|
1:35 And the angel answered and said unto her, The Holy Ghost shall come upon thee, and the power of the Highest shall overshadow thee: therefore also that holy thing which shall be born of thee shall be called the Son of God:
| 1:35 Պատասխանի ետ հրեշտակն եւ ասէ ցնա. Հոգի Սուրբ եկեսցէ ի քեզ, եւ զօրութիւն Բարձրելոյն հովանի լիցի ի վերայ քո. քանզի եւ որ ծնանելոցն է ի քէն` սուրբ է, եւ Որդի Աստուծոյ կոչեսցի:
|
1:36 And, behold, thy cousin Elisabeth, she hath also conceived a son in her old age: and this is the sixth month with her, who was called barren:
| 1:36 Եւ ահա Եղիսաբեթ ազգական քո, եւ նա յղի է ի ծերութեան իւրում. եւ այս վեցերորդ ամիս է նորա որ ամուլն կոչեցեալ էր:
|
1:37 For with God nothing shall be impossible:
| 1:37 զի ոչ տկարասցի առ յԱստուծոյ ամենայն բան:
|
1:38 And Mary said, Behold the handmaid of the Lord; be it unto me according to thy word. And the angel departed from her:
| 1:38 Եւ ասէ Մարիամ. Ահաւասիկ կամ աղախին Տեառն, եղիցի ինձ ըստ բանի քում: Եւ գնաց ի նմանէ հրեշտակն:
|
1:39 And Mary arose in those days, and went into the hill country with haste, into a city of Juda:
| 1:39 Յարուցեալ Մարիամ յաւուրսն յայնոսիկ` գնաց ի լեռնակողմն փութապէս ի քաղաքն Յուդայ:
|
1:40 And entered into the house of Zacharias, and saluted Elisabeth:
| 1:40 եւ եմուտ ի տուն Զաքարիայ եւ ետ ողջոյն Եղիսաբեթի:
|
1:41 And it came to pass, that, when Elisabeth heard the salutation of Mary, the babe leaped in her womb; and Elisabeth was filled with the Holy Ghost:
| 1:41 Եւ եղեւ իբրեւ լուաւ զողջոյնն Մարիամու Եղիսաբեթ, խաղաց մանուկն յորովայնի նորա. եւ լցաւ Եղիսաբեթ Հոգւով Սրբով:
|
1:42 And she spake out with a loud voice, and said, Blessed art thou among women, and blessed is the fruit of thy womb:
| 1:42 եւ ի ձայն բարձր աղաղակեաց եւ ասէ. Օրհնեալ ես դու ի կանայս, եւ օրհնեալ է պտուղ որովայնի քո:
|
1:43 And whence is this to me, that the mother of my Lord should come to me:
| 1:43 Եւ ուստի՞ է ինձ այս, զի եկեսցէ մայր Տեառն իմոյ առ իս:
|
1:44 For, lo, as soon as the voice of thy salutation sounded in mine ears, the babe leaped in my womb for joy:
| 1:44 Զի ահաւասիկ իբրեւ եղեւ ձայն ողջունի քո յականջս իմ, խաղաց ցնծալով մանուկս յորովայնի իմում:
|
1:45 And blessed is she that believed: for there shall be a performance of those things which were told her from the Lord:
| 1:45 Եւ երանի որ հաւատայցէ եթէ եղիցի կատարումն ասացելոցս նմա ի Տեառնէ:
|
1:46 And Mary said, My soul doth magnify the Lord:
| 1:46 Եւ ասէ Մարիամ. Մեծացուսցէ անձն իմ զՏէր:
|
1:47 And my spirit hath rejoiced in God my Saviour:
| 1:47 եւ ցնծացաւ հոգի իմ յԱստուած Փրկիչ իմ:
|
1:48 For he hath regarded the low estate of his handmaiden: for, behold, from henceforth all generations shall call me blessed:
| 1:48 Զի հայեցաւ ի խոնարհութիւն աղախնոյ իւրոյ. զի ահա յայսմ հետէ երանեսցեն ինձ ամենայն ազգք:
|
1:49 For he that is mighty hath done to me great things; and holy is his name:
| 1:49 Զի արար ինձ մեծամեծս Հզօրն, եւ սուրբ է անուն նորա:
|
1:50 And his mercy is on them that fear him from generation to generation:
| 1:50 Եւ ողորմութիւն նորա ազգաց յազգս երկիւղածաց իւրոց:
|
1:51 He hath shewed strength with his arm; he hath scattered the proud in the imagination of their hearts:
| 1:51 Արար զօրութիւն բազկաւ իւրով, ցրուեաց զամբարտաւանս մտօք սրտից իւրեանց:
|
1:52 He hath put down the mighty from their seats, and exalted them of low degree:
| 1:52 Քակեաց զհզօրս յաթոռոց, եւ բարձրացոյց զխոնարհս:
|
1:53 He hath filled the hungry with good things; and the rich he hath sent empty away:
| 1:53 Զքաղցեալս լցոյց բարութեամբ, եւ զմեծատունս արձակեաց ունայնս:
|
1:54 He hath holpen his servant Israel, in remembrance of his mercy:
| 1:54 Պաշտպանեաց Իսրայելի ծառայի իւրում` յիշել զողորմութիւնս:
|
1:55 As he spake to our fathers, to Abraham, and to his seed for ever:
| 1:55 Որպէս խօսեցաւ առ հարս մեր` Աբրահամու եւ զաւակի նորա յաւիտեան:
|
1:56 And Mary abode with her about three months, and returned to her own house:
| 1:56 Եկաց Մարիամ առ նմա իբրեւ ամիսս երիս, եւ դարձաւ ի տուն իւր:
|
1:57 Now Elisabeth’s full time came that she should be delivered; and she brought forth a son:
| 1:57 Եւ Եղիսաբեթի լցան ժամանակք ծնանելոյ, եւ ծնաւ որդի:
|
1:58 And her neighbours and her cousins heard how the Lord had shewed great mercy upon her; and they rejoiced with her:
| 1:58 Եւ լուան որ շուրջ զնովաւ էին եւ ազգատոհմ նորա, զի մեծ արար Տէր զողորմութիւն իւր ընդ նմա. եւ խնդային ընդ նմա:
|
1:59 And it came to pass, that on the eighth day they came to circumcise the child; and they called him Zacharias, after the name of his father:
| 1:59 Եւ եղեւ յաւուրն ութերորդի եկին թլփատել զմանուկն, եւ կոչէին զնա յանուն հօր իւրոյ Զաքարիա:
|
1:60 And his mother answered and said, Not so; but he shall be called John:
| 1:60 Պատասխանի ետ մայր նորա եւ ասէ. Ոչ, այլ կոչեսցի Յովհաննէս:
|
1:61 And they said unto her, There is none of thy kindred that is called by this name:
| 1:61 Եւ ասեն ցնա. Քանզի ոչ ոք է յազգի քում, որոյ կոչի անուն Յովհաննէս:
|
1:62 And they made signs to his father, how he would have him called:
| 1:62 Ակնարկէին հօրն նորա թէ զի՛նչ կամիցի կոչել զնա:
|
1:63 And he asked for a writing table, and wrote, saying, His name is John. And they marvelled all:
| 1:63 Եւ խնդրեաց տախտակ, գրեաց եւ ասէ. Յովհաննէս է անուն դորա: Եւ զարմացան ամենեքին:
|
1:64 And his mouth was opened immediately, and his tongue loosed, and he spake, and praised God:
| 1:64 Եւ բացաւ բերան նորա վաղվաղակի եւ լեզու նորա, եւ խօսէր եւ օրհնէր զԱստուած:
|
1:65 And fear came on all that dwelt round about them: and all these sayings were noised abroad throughout all the hill country of Judaea:
| 1:65 Եւ եղեւ ահ ի վերայ ամենեցուն որ լսէին զայս եւ որ շուրջ բնակեալն էին զնոքօք. եւ ընդ ամենայն լեռնակողմնն Հրէաստանի պատմէին ամենայն բանքս այսոքիկ:
|
1:66 And all they that heard them laid them up in their hearts, saying, What manner of child shall this be! And the hand of the Lord was with him:
| 1:66 Եւ եդին ամենեքեան որ լսէին` ի սիրտս իւրեանց, եւ ասէին. Զի՞նչ լինիցի մանուկս այս: Եւ ձեռն Տեառն էր ընդ նմա:
|
1:67 And his father Zacharias was filled with the Holy Ghost, and prophesied, saying:
| 1:67 Եւ Զաքարիա հայր նորա լցաւ Հոգւով Սրբով, մարգարէացաւ եւ ասէ:
|
1:68 Blessed be the Lord God of Israel; for he hath visited and redeemed his people:
| 1:68 Օրհնեալ Տէր Աստուած Իսրայելի, զի յայց ել մեզ, եւ արար փրկութիւն ժողովրդեան իւրում:
|
1:69 And hath raised up an horn of salvation for us in the house of his servant David:
| 1:69 Եւ յարոյց եղջեւր փրկութեան մեզ ի տանէ Դաւթի ծառայի իւրոյ:
|
1:70 As he spake by the mouth of his holy prophets, which have been since the world began:
| 1:70 Որպէս խօսեցաւ բերանով սրբոց որ յաւիտենից մարգարէքն նորա էին:
|
1:71 That we should be saved from our enemies, and from the hand of all that hate us:
| 1:71 փրկութիւն ի թշնամեաց մերոց, եւ ի ձեռաց ամենայն ատելեաց մերոց:
|
1:72 To perform the mercy promised to our fathers, and to remember his holy covenant:
| 1:72 առնել ողորմութիւն ընդ հարս մեր, եւ յիշել զուխտն իւր սուրբ:
|
1:73 The oath which he sware to our father Abraham:
| 1:73 Զերդումնն զոր երդուաւ Աբրահամու հօր մերում` տալ մեզ:
|
1:74 That he would grant unto us, that we being delivered out of the hand of our enemies might serve him without fear:
| 1:74 առանց երկիւղի, ի ձեռաց թշնամեաց մերոց փրկեալս:
|
1:75 In holiness and righteousness before him, all the days of our life:
| 1:75 պաշտել զնա սրբութեամբ եւ արդարութեամբ առաջի նորա զամենայն աւուրս կենաց մերոց:
|
1:76 And thou, child, shalt be called the prophet of the Highest: for thou shalt go before the face of the Lord to prepare his ways:
| 1:76 Եւ դու, մանուկ, մարգարէ Բարձրելոյ կոչեսջիր. զի երթիցես առաջի երեսաց Տեառն պատրաստել զճանապարհս նորա:
|
1:77 To give knowledge of salvation unto his people by the remission of their sins:
| 1:77 տալ գիտութիւն փրկութեան ժողովրդեան նորա ի թողութիւն մեղաց նոցա:
|
1:78 Through the tender mercy of our God; whereby the dayspring from on high hath visited us:
| 1:78 Վասն գթութեանց ողորմութեան Աստուծոյ մերոյ, որովք այց արասցէ մեզ Արեգակն ի բարձանց:
|
1:79 To give light to them that sit in darkness and in the shadow of death, to guide our feet into the way of peace:
| 1:79 երեւել որոց ի խաւարի եւ ի ստուերս մահու նստէին, ուղղել զոտս մեր ի ճանապարհս խաղաղութեան:
|
1:80 And the child grew, and waxed strong in spirit, and was in the deserts till the day of his shewing unto Israel:
| 1:80 Եւ մանուկն աճէր եւ զօրանայր հոգւով, եւ էր յանապատս մինչեւ յօր երեւելոյ նորա Իսրայելի:
|