1:0 Ջերմեռանդն հրաւէր առ
սուրբ հաղորդութիւնն.
Ձայն Քրիստոսի.
Եկայք առ իս ամենայն աշխատեալք եւ բեռնաւորք, եւ ես հանգուցից զձեզ, ասէ տէր: Հացն, զոր ես տաց, մարմին իմ է. զոր ես տաց վասն կենաց աշխարհի: Առէ՛ք կերա՛յք, այս է մարմին իմ, որ վասն ձեր բաշխի. զայս արարէք առ իմոյ յիշատակի: Որ ուտէ զմարմին իմ, եւ ըմպէ զարիւն իմ, յիս բնակեսցէ, եւ ես ‘ի նմա: Զբանս, զոր ես խօսեցայ ընդ ձեզ, հոգի են եւ կեանք:
Թէ քանի՛ յարգանօք պարտ է ընդունել
զՔրիստոս.
Ձայն աշակերտի:
| 1:0 Vox Christi dicit.
Venite ad me omnes, qui laboratis et onerati estis, et ego reficiam vos, dicit Dominus. Panis quem ego dabo caro mea est, pro mundi vita. Accipite et comedite: hoc est Corpus meum quod pro vobis tradetur: hoc facite in meam commemorationem. Qui manducat meam carnem, et bibit meam sanguinem, in me manet et ego in eo. Verba quæ ego locutus sum nobis, spiritus et vita sunt. Cum quanta devotione Christus sit suscipiendus:
| 1:1 Այս բանք են քո, Քրիստոս ճշմարտութիւն յաւիտենական. թէպէտ եւ ոչ միահաղոյն ասացան, եւ ոչ ‘ի մի վայր գրեցան: Արդ քանզի քո են եւ ճշմարիտ, սրտի մտօք եւ հաւատովք ընդունիմ զամենայնն: Քո են, եւ դու բարբառեցար. եւ իմ եւս են, զի առ փրկութիւն իմ ասացեր: Մտադիւր ընդունիմ զնոսա ‘ի բերանոյ քումմէ, զի անջինջ տպաւորեսցին ‘ի սիրտ իմ: Զարթուցանեն զիս գորովալիր այս բանք, որ լի են քաղցրութեամբ եւ սիրով. Բայց զարհուրեցուցանեն զիս յանցանք իմ, եւ յընդունելութենէ ահաւոր խորհրդոյս յետս ընկրկէ զիս անմաքուր խիղճ մտաց: Յորդորէ զիս քաղցրութիւն բանից քոց. այլ ծանրէ զիս բազմութիւն ախտից իմոց:
| 1:1 Hæc sunt verba tua, Christe, Veritas æterna, quamvis non in uno tempore prolata, nec uno in loco conscripta. Quia ergo tua grantater mihi et fideliter sunt accipienda, tua sunt, et tu ea protulisti, et mea quoque sunt, quia pro salute mea edidisti: libenter suspicio ea ex ore tuo, ut aptius inferantur cordi meo. Excitant me verba tantæ pietatis, plena dulcendinis et dilectionis: sed terrent me delicta propria, et ad capienda tanta mysteria me reverberat impura conscientia. Provocat me dulcedo verborum tuorum, sed onerat me multitudo vitiorum meorum:
| 1:2 Հրամայես ինձ՝ անվեհեր մատչել առ քեզ, եթէ կամիմ ունել ընդ քեզ մասն, եւ զանմահականն ճաշակել կերակուր, եթէ ցանկամ զյաւիտենականն ընդունել զկեանս եւ զփառս: Եկա՛յք, ասես, առ իս ամենայն աշխատեալք եւ բեռնաւորք, եւ ես հանգուցից զձեզ: Ո՜վ քաղցր եւ փարելի բարբառոյս յունկն մեղաւորի. որով դու, տէր, զաղքատն եւ զտնանկն հրաւիրես ‘ի հաղորդութիւն ամենասուրբ մարմնոյ քոյ: Այլ ո՞վ եմ ես տէր, զի վստահացայց մատչել առ քեզ: Ահա երկինք եւ երկիր չեն քեզ բաւական. եւ դու ասես, եկա՛յք առ իս ամենեքեան:
| 1:2 Jubes ut fiducialiter ad te accedam, si tecum velim habere partem, et immortalitatis accipiam alimoniam, si æternam cupiam obtinere vitam et gloriam. Venite, inquis, ad me omnes, qui laboratis et onerasti estis et ego reficiam vos. O, dulce et amicabile verbum in aure peccatoris, quo tu, Domine Deus meus, egenum et pauperem invitas ad communionem tui sanctissimi Corporis. Sed quis ego sum, Dominus, ut ad te præsumam accedere? Ecce cæli cælorum te non capiunt, et tu dicis: Venite ad me omnes:
| 1:3 Զի՞նչ իցէ գորովական այս զիջումն եւ գթալիր հրաւէր: Զիա՞րդ իշխիցեմ գալ, որ ոչինչ բարի գիտեմ անձին իմոյ առ ‘ի կարող լինելոյ վստահանալ: Զիա՞րդ մուծից զքեզ ‘ի տուն իմ, որ բազում անգամ բարկացուցի զքաղցրիկ երեսս քո: Պատկառին ‘ի քէն հրեշտակք եւ հրեշտակապետք, երկնչին սուրբք եւ արդարք. եւ դու ասես, եկա՛յք առ իս ամենեքեան: Եթէ ոչ քո էր ասացեալ, ո՞ հաւատայր լինել ճշմարիտ. եւ եթէ ոչ քոյ էր հրամայեալ, ո՞ ձեռնարկէր մատչել:
| 1:3 Quid vult ista piissima dignatio, et tam amicabilis invitatio? Quomodo ausus ero venire, qui nihil boni mihi conscius sum, unde possim præsumere? Quomodo te introducam in domum meam, qui sæpius offendi benignissimam faciem tuam? Reverentur Angeli et Archangeli, metuunt Sancti et Justi, et tu dicis: Venite ad me omnes? Nam nisi tu, Domine, diceres, quis verum esse crederet? Et nisi tu juberes, quis accedere tentaret:
| 1:4 Ահա Նոյ այր արդար ‘ի շինութիւն տապանին հարիւր ամ աշխատ եղեւ, զի ապրեսցի ընդ սակաւուց. եւ ես զիա՞րդ կարիցեմ ‘ի մի ժամ պատրաստել զանձն՝ առ ընդունելոյ յարգանօք զաշխարհի արարչագործդ: Մովսէս մեծ ծառայ քո եւ մտերիմ, արար տապանակ յանփուտ փայտից. զոր եւ պատեաց ոսկւով սրբով, դնել ‘ի նմա զտախտակս օրինաց. եւ ես փուտ ստեղծուած իշխիցե՞մ զօրինագիրդ եւ զկենսատուդ այսպէս հեշտեաւ ընդունել: Սողոմոն, իմաստնագոյնն ‘ի թագաւորս Իսրայէլի, տաճար շինեաց մեծակառոյց զամս եօթն ‘ի գովեստ անուան քոյ, եւ ութ օր նաւակատիս կատարեաց. հազար զոհս խաղաղականս մատոյց, եւ զտապանակն ուխտի ձայնիւ փողոյ եւ հռչակաւ մեծահանդէս զետեղեցոյց ‘ի պատրաստեալ յիւր տեղի. եւ ես թշուառս եւ ապիկարս ‘ի մարդկանէ զիա՞րդ մուծից զքեզ ‘ի տուն իմ, որ հազիւ զկէս ժամու անցուցանել գիտեմ եռանդեամբ, եւ երանի թէ զկէս իսկ առ անգամ մի արժանապէս:
| 1:4 Ecce vir justus Noe in arcæ fabrica centum annis laboravit, ut cum paucis salvaretur: et ego quomodo potero me una hora præparare, ut mundi fabricatorent cum reverentia sumam? Moyses, famulus tuus, magnus et specialis amicus tuus, arcam ex lignis imputribilibus fecit, quam et mundissimo vestivit auro, ut tabulas Legis in ea reponeret: et ego putrida creatura, audebo te Conditorem legis, ac vitæ datorem tuam facile suscipere? Salomon, sapientissimus regum Israel, magnificum templukm septem annis in laudem nominis tui ædificavit, et octo diebus festum dedicationis ejus celebravit, mille hostias pacificas obtulit, et arcam fæderis, clangore buccinæ et jubilo in loco sibi præparato solemniter collocavit. Et ego infelix et pauperrimus hominum, quomodo te in domum meam introducam, qui vix mediam expendere devote novi horam, et utinam vel fere semel mediam digne:
| 1:5 Բա՜բէ, ո՞րչափ ինչ առնել ջանացան նոքա ‘ի հաճոյանալ քեզ, եւ ո՞րպէս խուն ինչ է՝ զոր եսն առնեմ. ո՛րպէս ‘ի համառօտն փութամ, յորժամ ‘ի հաղորդութիւն պատրաստիմ. հազիւ զմիտս ամփոփեալ, հազիւ հազ յամենայն ցնդմանէ մաքրեալ: Եւ արդարեւ ‘ի կենարար եկաւորութեան աստուածութեանդ չէր արժան անարժան ինչ խորհրդոյ յիս գալ, եւ ոչ արարածոյ իմիք զիս զբաղեալ. զի ոչ զհրեշտակ, այլ զհրեշտակացն տէր հանդերձիմ հիւրընկալել:
| 1:5 O, mi Deus, quantum illi ad placendum tibi agere studuerunt. Heu quam pusillum est quod ago, quam breve expleo tempus, cum me ad communicandum dispono. Raro totus collectus, rarissime abo omni distractione purgatus. Et certe in tua salutari Deitatis præsentia nulla deberet occurrere indecens cogitatio; nulla etiam occupare creatura, quia non ad Angelum, sed Angelorum Dominum suscepturus sum hospitio:
| 1:6 Այն զի մեծ խտիր է ‘ի մէջ տապանակին ուխտի եւ աւանդիցն որ ‘ի նմա, եւ ‘ի մէջ ամենասուրբ մարմնոյ քոյ եւ անպատում զօրութեանց նորա. ‘ի մէջ օրինական զոհից՝ որ նախանկար էին հանդերձելոց, եւ ‘ի մէջ ճշմարիտ մարմնոյ քոյ պատարագի որ ամենայն նախնի զոհից է լրումն:
| 1:6 Est tamen magna distantia inter arcam fœderis Domini cum suis reliquiis, et mundissimum Corpus tuum cum suis ineffabilibus virtutibus; inter legalia illa sacrificia futurorum præfigurativa, et veram tui Corporis hostiam, omnium antiquorum sacrificiorum completivam:
| 1:7 Իսկ արդ զի՞ է, զի ոչ յաւէտ բորբոքիմ առ քոյ արգոյ եկաւորութիւն. զիա՞րդ ոչ մեծաջան պատրաստիմ առ ընդունելութիւն քոց սրբութեանց, ուր այն նախնի սուրբ նահապետք եւ մարգարէք, եւս եւ թագաւորք եւ իշխանք հանդերձ ամենայն ժողովրդեամբ, այսչափ իղձ եռանդեան ցուցին առ պաշտօն աստուածային:
| 1:7 Quare igitur ad tuam non magis inardesco venerabilem præsentiam? Cur majori me non præparo sollicitudine ad tua Sancta sumenda, quandoilli antiqui sancti Patriarchæ, Reges quoque et Principes cum universo populo tantum devotionis monstrarunt affectum erga cultum divinum:
| 1:8 Կաքաւեաց առաքինասէր արքայ Դաւիթ առաջի տապանակին Աստուծոյ ամենայն զօրութեամբ, յիշելով զերախտիսն՝ զոր արար Աստուած երբեմն առ հարս: Արար ազգս ազգս նուագարանաց, յօրինեաց սաղմոսս, եւ սահմանեաց երգել ուրախութեամբ. նուագէր եւ ինքն ստէպ քնարաւ, ազդմամբ շնորհաց սուրբ Հոգւոյն: Ուսոյց ժողովրդեանն Իսրայէլի յամենայն սրտէ գովել զԱստուած, եւ միաձայն բարբառով զօրհանապազ օրհնել զնա եւ փառաւորել: Եթէ այսչափ եռանդն էր յայնժամ, եւ աստուածային օրհնութեան յիշատակ առաջի տապանակին վկայութեան, ո՞րչափ եւս արդ պարտ է ինձ եւ ամենայն ժողովրդեան քրիստոնէից՝ ունել յարգ եւ եռանդն յառաջակայութեան սուրբ խորհրդոյս, եւ ‘ի ճաշակել զպատուական մարմին Քրիստոսի:
| 1:8 Saltavit rex devotissimus David coram arca Dei totis veribus, recolens beneficia olim indulta Patribus. Fecit diversi generis organa, psalmos edidit, et cantari institui cum lætitia, cecinit et ipse frequenter in cithara, Spiritus sancti afflatus gratia, docuit populum Israel toto corde laudare Deum, et ore consono diebus singulis benedicere et prædicare. Si tanta agebatur tunc devotio, ac divinæ laudis extitit recordatio coram arca testamenti, quanta nunc mihi et omni populo Christiano habenda est devotio et reverentia in præsentia Sacramenti, in sumtione excellentissimi corporis Christi:
| 1:9 Ընթանան բազումք ‘ի տեղիս տեղիս յայց նշխարաց սրբոց, եւ սքանչանան ‘ի լսել զվարս նոցա. հիանան ընդ հոյակապ շինուածս տաճարաց նոցա, եւ համբուրեն զսուրբ ոսկերս նոցա մետաքսապատս եւ ոսկիապատս: Եւ ահա դու աստ առաջի իմ ես ‘ի վերայ սեղանոյ, Աստուած իմ, սուրբդ սրբոց, արարիչ մարդկան եւ տէր հրեշտակաց: Յոլովակի յայսպիսի այցելութիւնս է հետաքրքրութիւն մարդկան, եւ նորութիւն անտես իրաց, եւ սակաւ պտուղ քաղի ուղղութեան. մանաւանդ ուր թեթեւութեամբ խուռն ընթանան՝ առանց ճշմարիտ զղջման: Այլ աստ ‘ի խորհրդեան սուրբ սեղանոյ գլխովին ներկայ ես, Աստուած եւ մարդ Յիսուս Քրիստոս. ուր եւ առատ քաղի յաւիտենական փրկութեան պտուղ, քանիցս անգամ արժանապէս եւ եռանդեամբ ճաշակիս: Ի սա ոչ ձգէ թեթեւութիւն ինչ, եւ ոչ հետաքրքրութիւն կամ զգայականութիւն. այլ հաստատուն հաւատք, ջերմեռանդն յոյս, եւ անկեղծ սէր:
| 1:9 Currunt multi ad diversa loca pro visitandis reliquiis Sanctorum, et mirantur auditis gestis eorum; ampla ædificia templorum inspiciunt, et osculantur sericis et auro involuta sacra ossa eorum. Et ecce tu præsens es hic apud me in altari, Deus meus, Sanctus Sanctorum, hominum Creator et Dominus Angelorum. Sæpe in talibus videndis est curiositas hominum, est novitas invisorum et modicus reportabitur fructus emendationis, maxime ubi est tam levis, since vera contritione discursus. Hic autem in Sacramento altaris totus præsens es Deus meus, homo Christus Jesus: ubi et copiosus percipitur æternæ salutis fructus, quotescumque fueris digne ac devote susceptus. Ad istud vero non trahit levitas aliqua, nec curiositas vel sensualitas, sed firma fides, devota spes, et sincera charitas:
| 1:10 Ո՛վ անտեսանելի արարիչդ աշխարհի Աստուած, զիա՜րդ սքանչելի են գործք քո առ մեզ. զիա՜րդ մարդասիրապէս առ ընտրեալս քո գթասիրես, որոց զանձն քո ‘ի սուրբ խորհրդեանս առաջի դնես ‘ի ճաշակել: Քանզի ‘ի վեր է այս քան զամենայն միտս, եւ առանձինն իմն զառաքինեաց զսիրտս ձգէ եւ զիղձս վառէ: Զի քո ճշմարիտ հաւատացեալք, որք զամենայն կեանս իւրեանց յուղղութիւն կարգեն, յայսմ արգոյ խորհրդոյ մեծ շնորհ եռանդեան եւ սէր առաքինութեան ստէպ յանձինս ընդունին:
| 1:10 O, invisibilis conditor mundi Deus, quam mirabiliter agis nobiscum, quam suaviter et gratiose cum electis tuis disponis, quibus temetipsum in Sacramento sumendum proponis. Hoc namque omnem intellectum superat; hoc specialiter devotorum corda trahit, et accendit affectum. Ipsi enim vere fideles tui, qui totam vitam suam ad emendationem disponunt, ex hoc Sacramento dignissimo magnam devotionis gratiam, et virtutis amorem frequenter recipiunt:
| 1:11 Ո՜վ սքանչելի եւ ծածկեալ շնորհի խորհրդոյս, զոր գիտեն միայն Քրիստոսի հաւատացեալք. իսկ անհաւատք եւ մեղսասէրք ոչ ժամանեն զսորա առնուլ զչափ: Յայսմ խորհրդեան տուեալ լինի հոգեւորական շնորհ, վերստին նորոգի յոգի առաքինութիւնն կորուսեալ, եւ դառնայ անդրէն գեղեցկութիւնն՝ մեղօք տգեղացեալ: Այնչափ է երբեմն այս շնորհ, մինչեւ ‘ի յորդութենէ եռանդեան ոչ միտք միայն՝ այլ եւ տկար մարմինն առաւել եւս քաջալերութիւն զգենու:
| 1:11 O, admirabilis et abscondita gratia Sacramenti, quam norunt tantum Christi fideles, infideles autem et peccatis servientes experiri non possunt. In hoc Sacramento confertur spiritualis gratia et reparatur in anima virtus amissa et per peccatum deformata redit pulchritudo. Tanta est aliquando hæc gratia, ut ex plenitudine collatæ devotionis non tantum mens, sed et debile corpus vires sibi præstitas sentiat ampliores:
| 1:12 Այլ աւա՜ղ եւ եղո՜ւկ յոյժ մերումս գաղջութեան եւ հեղգութեան, զի ոչ մեծափափաք տենչմամբ բերիմք յընդունիլ զՔրիստոս, յոր հաստատի ամենայն յոյս՝ որոց ակն ունին փրկութեան, եւ արժանաւորութիւն նոցա: Զի նա է սրբութիւն մեր եւ փրկութիւն. նա է մխիթարութիւն յաստի կեանս ճանապարհորդելոց, եւ յաւերժական զմայլումն սրբոց: Ապա յիրաւի է մորմոքիլ յոյժ. զի բազումք այդչափ անփոյթ են զփրկական խորհրդոյս, որ զերկինս ուրախ առնէ, եւ զաշխարհ ամենայն պահէ: Աւա՜ղ կուրութեան եւ խստասրտութեան մարդկան, զի զայսպիսի անպատում պարգեւ ոչ որպէս արժան է՝ մտաբերէ, եւ ‘ի հանապազորդ սովորութենէ ‘ի մոռացօնս իսկ արկանէ:
| 1:12 Dolendum tamen est, et miserandum valde super tepiditate, et negligentia nostra, quod non majori affectu trahimur ad Christum sumendum, in quo tota spes salvandorum consistit et meritum. Ipse enim est sanctificatio nostra et redemtio; ipse consolatio viatorum et Sancrotum æterna fruitio. Dolendum itaque valde, quod multi tam parum hoc salutare mysterium advertunt, quod cælum lætificat et mundum conservat universum. Heu cæcitas et duritia cordis humani, tam ineffabile donum non magis attendere, et ex quotidiano usu etiam inadvertentia defluere:
| 1:13 Զի եթէ այս սուրբ խորհուրդ ‘ի միում միայն տեղւոջ, եւ ‘ի միոջէ միայնոյ քահանայէ կատարէր յաշխարհի, քանի՜ փափաքմամբ այնմ տեղւոյ եւ յայնմ քահանայի Աստուծոյ անձկային մարդիկ, զի զաստուածային խորհրդոյն տեսցեն զկատարումն: Բայց արդ բազում եղեն քահանայք, եւ ‘ի բազում տեղիս մատչի Քրիստոս, զի սփիւռ տարածութեամբ սուրբ հաղորդութեան ընդ տիեզերս՝ առաւել եւս երեւեսցի շնորհ եւ սէր Աստուծոյ առ մարդիկ: Գոհանամ զքէն բարերար փրկիչ, հովիւ յաւիտենական, որ զմեզ զաղքատքս եւ զաքսորեալքս հաճեցար պատուական մարմնով եւ արեամբ քո կերակրել. եւ առ ընդունելութիւն խորհրդոյս՝ եւս եւ բանիւ բերանոյ քոյ հրաւիրեցեր՝ ասելով. Եկա՛յք առ իս ամենայն աշխատեալք եւ բեռնաւորք, եւ ես հանգուցից զձեզ:
| 1:13 Si enim hoc sanctissimum Sacramentum in uno tantum celebraretur loco, et ab uno tantum consecraretur Sacerdote in mundo, quanto putas desiderio ad illum locum, et talem Dei sacerdotem homines efficerentur, ut divinia ministeria celebrari audirent? Nunc autem multi facti sunt Sacerdotes et in multis locis offertur Christus: ut tanto major appareat gratia et dilectio Dei ad hominem, quanto latius est sacra Communio diffusa per omnem orbem. Gratias tibi, bone Jesu, pastor æterne, qui nos pauperes et exules dignatus est prætioso corpore et sanguine tuo reficere: et ad hæc mysteria percipienda etiam proprii oris tui eloquio invitare dicendo: Venite ad me omnes qui laboratis et onerati esti, et ego reficiam vos:
|
Copyright (C) 2008-2022 |