9:0 Յաղագս պակասութեան ամենայն
սփոփանաց:
| 9:0 De carentia omnis solatii:
| 9:1 չէ ինչ ծանր զմարդկային սփոփանս արհամարհել, յորժամ առընթեր կայ աստուածայինն: Մեծ է եւ յոյժ մեծ, եթէ ‘ի մարդկայնոց եւ եթէ յաստուածայնոց վրէպ լինել սփոփանաց, եւ ‘ի պատիւ Աստուծոյ մտադիւր համբերել վտարանդութեան սրտի, եւ ոչ յիրս ինչ խնդրել զանձն, եւ ոչ յիւրն հայել արժանաւորութիւն: Զի՞նչ մեծ է, եթէ զուարթ իցես եւ փոյթեռանդն ‘ի գալ շնորհի, այդ ժամ ամենեցուն է ըղձալի: Խնդամիտ ձիավարէ, զոր շնորհք Աստուծոյ բարձեալ տանին: Եւ զի՞նչ զարմանք են, թէ չզգայ ինչ ծանրութիւն, որ բարձեալ բերի յամենակալէն, եւ որում առաջնորդէ առաջնորդացն առաջնորդ:
| 9:1 Non est grave humanum contemnere solatium, cum adest divinum. Magnum est, et valde magnum, tam humano quam divino posse carere solatio et pro amore Dei libenter exilium cordis velle sustinere et in nullo se ipsum quærere, nec ad proprium meritum respicere. Quid magis es, si hilaris si, et devotus adveniente gratia? Optabilis cunctis hæc hora. Satis suaviter equitat quem gratia Dei portat. Et quid mirum si onus non sentit, qui portatur ab Omnipotente, et ducitur a summo Ductore:
| 9:2 Մտադիւր բերիմք ‘ի սփոփանս, եւ դժուարին է մարդոյ մերկանալ յանձնէ: Յաղթեաց սուրբ վկայն Լաւրենտիոս աշխարհի, ընդ իւրում քահանայի. զի զամենայն գրգանս աշխարհի արհամարհեաց. եւ այնմ եւս զի բարձաւ յիւրմէ մեծ քահանայապետն Աստուծոյ Քսեստոս՝ զոր յոյժ սիրէր, վասն սիրոյն Քրիստոսի հեզութեամբ տարաւ: Ապա սիրով արարչին՝ մարդկային սիրոյ յաղթեաց, եւ փոխանակ մարդկային սփոփանաց՝ զաստուածային հաճոյսն ընտրեաց: Ուսիր եւ դու զկարեւոր եւ զսիրելի քո բարեկամ վասն Աստուծոյ սիրոյն թողուլ: Եւ մի՛ ինչ գժդմնեսցիս, յորժամ լքեալ թողցիս ‘ի բարեկամէ, գիտելով թէ պարտ է ամենեցուն մեզ հուսկ ուրեմն մեկնել ‘ի միմեանց:
| 9:2 Libenter aliquid habemus pro solatio, et homo difficulter exuitur a se ipso. Vicit sanctus Laurentius sæculum, cum Summo Sacerdote, quia omne, quod in mundo delectabile videbatur despexit, et Dei Summum Sacerdotem Sixtem, quem maxime diligebat, pro amore Christi etiam a se tolli clementer ferebat. Amore igitur Creatoris amorem hominis superavit, et pro humano solatio divinum beneplacitum magis elegit. Ita et tu aliquem necessarium, et dilectum amicum pro amore Dei disce relinquere. Nec graviter feras cum ab amico fueris derelictus, sciens quoniam oportet nos omnes tandem ab invicem separari:
| 9:3 Պիտոյ է մարդոյ բազումս եւ ընդերկար պատերազմել յինքեան, մինչեւ ուսցի լիով յաղթել անձին, եւ զամենայն զիւր ախորժակս ձգել յԱստուած: Յորժամ զանձինն հոգայ մարդ, դիւրաւ գթէ ‘ի մարդկային մխիթարութիւնս: Այլ որ ճշմարիտ սիրողն է Քրիստոսի, եւ ժրաջան հետամուտ առաքինութեանց, ոչ անձնատուր լինի ‘ի մխիթարութիւնս, եւ ոչ խնդրէ զայդպիսի զգայական քաղցրութիւնս. այլ ձեռնարկէ ‘ի մարզս արիականս, եւ ‘ի խստամբեր ճգունս վասն Քրիստոսի:
| 9:3 Multum et diu oportet hominem in se ipso certare, antequam discat se ipsum plene superare, et totum affectum suum plene in Deum trahere. Quando homo stat super se ipsum, facile labitur ad consolationes humanas. Sed verus Christi amator, et studiosus sectator virtutum non cadit super illas consolationes, nec quærit tales sensibiles dulcedines. Sed magis fortes tentationes et exercitationes, et pro Christo duros sustinere labores:
| 9:4 Ապա ‘ի տալ քեզ Աստուծոյ զհոգեւորական մխիթարութիւն, գոհութեամբ ընկալջիր. բայց եւ ‘ի միտ առջիր, թէ ‘ի պարգեւաց Աստուծոյ է այն, եւ ոչ ‘ի քումմէ արժանաւորութենէ: Մի՛ հպարտանար, մի՛ կարի իմն խնդար, եւ մի՛ վստահիր ‘ի սնոտիս. այլ խոնարհ եւ զգուշաւոր եւ երկիւղած յամենայն ‘ի գործս քո: Զի անցանէ ժամն այն, եւ զհետ գայ փորձութիւն: Ի բառնիլ մխիթարութեան մի՛ անդէն վաղվաղակի յուսահատիր, այլ խոնարհութեամբ եւ երկայնմտութեամբ ակնկալջիր երկնայինն այցելութեան. զի կարող է Աստուած միւսանգամ շնորհել քեզ առաւելագոյն եւս մխիթարութիւն: չէ ինչ այս նոր եւ օտար, որոց փորձ են ճանապարհին Աստուծոյ. զի ‘ի մեծամեծ սուրբս եւ ‘ի նախնի մարգարէս իսկ եղեւ յաճախ այդպիսւոյ փոփոխութեան օրինակ:
| 9:4 Cum igitur spiritualis consolatio a Deo datur, cum gratiarum actione accipe eam et Dei munus intellige esse, et non tuum meritum et noli extolli. Noli nimium gaudere nec inaniter præsumere, sed esto magis humilior ex dono, cautior quoque et timoratior in cunctis actibus tuis, quoniam transibit hora illa, et sequetur tentatio. Cum ablata fuerit consolatio, non statim desperes, sed cum humilitate, et patientia exspecta cælestem visitationem, quia potens est Deus ampliorem tibi redonare gratiam et consolationem. Istud non est novum, nec alienum viam Dei expertis, quia in magnis sanctis, et in antiquis prophetis suit sæpe alternationis modus:
| 9:5 Վասն որոյ ոմն ‘ի գալ շնորհաց՝ ասէր. Ես ասացի ‘ի բարեկենդանութեան իմում, թէ ոչ սասանեցայց յաւիտեան: Իսկ թէ զի՛նչ ‘ի մեկնել շնորհաց զգայր յանձին, ‘ի վերայ բերէ ասելով. Դարձուցեր զերեսս քո յինէն, եւ ես եղէ խռովեալ: Սակայն եւ այնպէս յայսմ ամենայնի ինչ ոչ լքանի, այլ ստէպ աղաչէ զտէր եւ ասէ. Առ քեզ տէր կարդացի, եւ առ Աստուած իմ աղաղակեցի: Ապա զիւրոց աղօթից պտուղ ընկալեալ, վասն լսելի լինելոյ իւրոյ վկայէ ասելով. Լուաւ ինձ տէր, եւ ողորմեցաւ, եւ տէր եղեւ իմ օգնական: Եւ ի՞ւ. Դարձոյց, ասէ, զսուգ իմ յուրախութիւն, եզերծ յինէն զքուրձ, եւ ինձ զգեցոյց զուրախութիւն: Արդ եթէ այս անցք անցին ընդ մեծամեծս ‘ի սրբոց, ապա անմարթ է յուսահատել մեզ տկարացս եւ աղքատաց, եթէ երբեմն յեռանդեան լինիմք, եւ երբեմն ‘ի հովութեան: Զի հոգին գայ եւ գնայ ըստ հաճոյից կամաց իւրոց: Վասն որոյ ասէ երանելին Յոբ. Այց առնես նմա առաւօտու, եւ անդէն փորձես զնա:
| 9:5 Unde quidam præsente jam gratia dicebat: Ego dixi in abundantia mea non movebor in æternum. Absente autem gratia quid in se fuerit expertus, adjungit dicens: Avertisti faciem tuam a me, et factus sum conturbatus. Inter hæc tamen nequaquam desperat, sed instantius Dominum rogat, et dicit: Ad te, Domine, clamabo, et ad Deum meum deprocabor. Denique orationis suæ fructum reportat, et se exauditum testatur dicens: Audivit Dominus et misertus est mei, Dominus factus est adjutor meus. Sed in quo? Convertisti, inquit, planctum meum in gaudium mihi, et circumdedisti me lætitia. Et si sic actum est cum magnis Sanctis, non est desperandum nobis informis et pauperibus, si interdum in frigiditate, et interdum in fervore sumus. Quoniam spiritus venit, et recedit, secundum suæ voluntatis beneplacitum. Unde beatus Job ait: Visitas eum iluculo, et subito probas illum:
| 9:6 Իսկ յի՞նչ յուսայցեմ, կամ յի՞նչ ապաւինիցիմ, բայց միայն յանբաւ մարդասիրութիւնն Աստուծոյ, եւ միայն ‘ի յոյս երկնային շնորհաց: Զի թէպէտ եւ արք բարիք առ ինեւ իցեն, թէպէտ եւ ջերմեռանդն եղբարք կամ մտերիմ բարեկամք, թէպէտ եւ գիրք սուրբք եւ ճառք հոգեպատումք, թէպէտ եւ քաղցր երգք եւ օրհնութիւնք, այդ ամենայն սակաւ օգտէ ինձ եւ սակաւ քաղցրանայ, ցորչափ լքեալ կամ ‘ի շնորհաց եւ թողեալ յիմում աղքատութեան: Եւ յայնժամ չիք լաւագոյն հնար քան զերկայնմտութիւն, եւ քան զանձին ‘ի կամս Աստուծոյ յանձնարարութիւն:
| 9:6 Super quid igitur sperare possum, aut in quo confidere debeo, nisi in sola magna misericordia Domini, et in sola spe gratiæ cælestis? Sive enim adsint homines boni sive devoti fratres, et amici fideles, sive libri sancti, vel tractatus pulchri, sive dulces cantus et hymni, omnia hæc modicum juvant, et modicum sapiunt, quando sum defertus a gratia, et in propria paupertate relictus. Tunc non est melius remedium quam patientia, et abnegatio mei in voluntate Dei:
| 9:7 Ոչ գտի երբէք զոք այնպէս կրօնասէր եւ ջերմեռանդն, որ չունէր երբեմն ցամաքութիւն շնորհաց, կամ չզգայր նուազումն եռանդեան: Ոչ ոք ‘ի սրբոց այնպէս ‘ի բարձունս յափշտակեցաւ եւ լուսաւորեցաւ, որ յառաջ կամ զկնի չփորձեցաւ: Զի չէ արժանի նկատող լինել խորոցն Աստուծոյ, որոյ չէ առեալ զճաշակ նեղութեան վասն Աստուծոյ: Քանզի յոլովակի հետագայ մխիթարութեան՝ յառաջընթաց փորձութիւնն է նշան: Իբր զի հանդիսացելոցն ‘ի փորձութիւնս, խոստացեալ լինի մխիթարութիւնն երկնային: Որ յաղթէ, ասէ, տաց նմա ուտել ‘ի փայտէ կենաց:
| 9:7 Nunquam inveni aliquem Religiosum, qui non habuerit interdum gratiæ subtractionem, aut non senserit fervoris diminutionem. Nullus Sanctus fuit tam alte raptus, vel illuminatus, qui prius vel postea non fuerit tentatus. Non enim alta Dei contemplatione dignus est, qui pro Deo non est exercitatus aliqua tribulatione. Solet enim sequentis consolationis tribulatio præcedens esse signum. Nam tentationibus probatis cælestis promittitur consolatio. Qui vicerit, inquit, dabo ei edere de ligno vitæ:
| 9:8 Իսկ տուեալ լինի մխիթարութիւնն աստուածային, զի առաւել եւս զօրասցի մարդ ‘ի համբերել վշտաց: Զկնի գայ եւ փորձութիւն, զի մի՛ մեծամտեսցի ընդ բարին: Ոչ ննջէ սատանայ, եւ չէ մեռեալ դեռ մարմինն. վասն այսորիկ մի՛ դադարեր պատրաստել ‘ի պատերազմ. զի յաջմէ եւ յահեկէ թշնամիք կան, որք ոչ երբէք հանգչին:
| 9:8 Datur etiam consolatio divina, ut homo fortior sit ad sustinendum adversa. Sequitur etiam tentatio, ne se elevet de bono. Non dormit diabolus, nec caro adhuc mortua est. Ideo non cesses te præparare ad certamen, quia a dextris et a sinistris sunt hostes qui nunquam quiescunt:
|
Copyright (C) 2008-2022 |