25:0 Յաղագս փոյթեռանդն ուղղութեան
վարուց մերոց:
| 25:0 De ferventi emendatione totius vitæ:
| 25:1 Լե՛ր արթուն եւ փոյթ ‘ի ծառայութեանն Աստուծոյ. եւ խորհեաց ստէպ, թէ յի՞նչ կոչեցար եւ զիա՞րդ թողեր զաշխարհ: Ոչ ապաքէն, զի յԱստուած կեցցես, եւ լիցիս այր հոգեւոր: Ապա լեր փոյթեռանդն ‘ի յառաջադիմութիւն, զի զվարձս վաստակաց քոց առնես ընդ հուպ. եւ յայնժամ ոչ եւս եղիցի երկիւղ կամ ցաւ ‘ի սահմանս քո: Փոքր մի արդ վաստակեսջիր, եւ գտցես հանգիստ մեծ եւ ուրախութիւն յաւերժական: Եթէ կացցես մնասցես հաւատարիմ եւ փոյթեռանդն ‘ի գործ, եւ Աստուած եղիցի հաւատարիմ եւ առատ ‘ի հատուցումն: Լեր քաջայոյս, թէ հասցես յաղթանակի. այլ չէ պարտ լինել աներկեւան, գուցէ հեղգասցիս կամ փքասցիս:
| 25:1 Esto vigilans et diligens in Dei fervitio, et cogita frequenter ad quid venisti, et cur sæculum reliquisti. Nonne ut Deo viveres, et spiritualis fieres? Igitur ad profectum ferveas, quia mercedem laborum tuorum in brevi recipies. Nec erit tunc amplius timor aut dolor in finibus tuis. Modicum nunc laborabis, et magnam requiem, imo perpetuam lætitiam, invenies. Si tu permanseris fidelis et fervidus in agendo, Deus procul dubio erit fidelis, et locuples in retribuendo. Spem bonam retinere debes, quod ad palmam pervenies, sed securitatem capere non oportet ne torpeas, aut elatus fias:
| 25:2 Ծփեալ ուրումն երբեմն ‘ի վարանս երկիւղի եւ յուսոյ՝ այն ինչ ոգւով թախծութեան յեկեղեցւոջ առաջի սուրբ սեղանոյն անկեալ կայր յաղօթս, եւ խորհէր ընդ միտս, իցէ՞ թէ ժուժկալիցեմ իսպառ, անդէն առ յԱստուծոյ այսպիսի լուաւ պատասխանի ‘ի սրտի: Եթէ զայդ գիտէիր, զի՞նչ առնէիր, զնոյն արդ արա, եւ եղիցիս քաջ յապահովի: Որոյ անդէն վաղվաղակի քաջալերեալ եւ զօրացեալ՝ ‘ի կամս Աստուծոյ եղեւ յանձն, եւ դադարեցին ‘ի նմանէ յոյզք խորհրդոց: Եւ այլ ոչ ընդվայրաքննին հետազօտեաց, իմանալ զինչ անցք անցանելոց իցեն ընդ նա առ յապայ. այլ յաւէտ ջանացաւ խնդրել, թէ զինչ են կամք Աստուծոյ հաճոյն եւ կատարելոյ զամենայն գործս բարութեան:
| 25:2 Cum enim quidam anxius inter metum et spem frequenter fluctuaret, et quadam vice moerore confectus in ecclesia ante quoddam altare se in oratione prostravisset, hæc intra se resolvit dicens: O, si scirem, quod adhuc perserveratus essem; statimque audivit divinum intus responsum. Quid, si hoc scires, quid facere velles? Fac nunc quod facere velles, et bene securus eris. Moxque consolatus et confortatus divinæ se commisit voluntati, et cessavit anxia fluctuatio. Noluitque curiose se investigare, ut sciret quæ sibi essent futura, sed magis studuit inquirere quæ esset voluntas Dei beneplacens et perfecta ad omne opus inchoandum et perficiendum:
| 25:3 Յուսա ‘ի տէր, եւ արա զբարի, ասէ մարգարէն. բնակեաց յերկրի, եւ հովուեսցիս ‘ի մեծութեան նորա: Մի՛ ինչ է, որ զբազումս յետս ընկրկէ ‘ի յառաջադիմութենէ եւ ‘ի փոյթեռանդն ուղղութենէ վարուց. ահ դժուարութեան, կամ ճիգն պատերազմի: Բայց այնք առաւել քան զայլս յառաջադէմ են յառաքինութիւնս, որք առաւել ծանունց եւ հակառակաց արիագոյն ջանան յաղթել: Քանզի անդ առաւել զարգանայ ոք, եւ յոլովագունից արժանի լինի շնորհաց, ուր առաւել յաղթէ անձին, եւ հոգեւորապէս զնա մեռուցանէ:
| 25:3 Spera in Domino et fac bonitatem, ait Propheta, et inhabita terram, et pasceris in divitiis ejus. Unum est quod multos a profectu et ferventi emendatione retrahit: horror difficultatis seu labor certaminis. Illi maxime præ aliis in virtutibus proficiunt, qui ea quæ sibi magis gravia et contraria sunt vincere nituntur. Nam ibi homo plus proficit, et gratiam meretur ampliorem, ubi magis se ipsum vincit, et in spiritu mortificat:
| 25:4 Ոչ ամենեցուն հաւասար են իրք յաղթութեան եւ մեռուցման: Բայց ժրաջան նախանձախնդիր զօրագոյն ‘ի յառաջադիմութիւն, թէպէտ եւ բազում իցեն նորա կիրք, քան զբարեկիր ոք՝ որոյ նուազ իցէ եռանդն յառաքինութիւնս: Երկու ինչ առաւելապէս յաջողեն զուղղութիւն վարուց. բուռն ‘ի բաց քեցիլ յամենայնէ, յոր ախտաբար միտէ բնութիւնն. եւ սրտի մտօք պինդ ունել զբարին, որում առաւել կարօտի ոք: Յայնց եւս անձնապահ լեր, եւ յաղթել ջանա, զորս անհաճոյ է քեզ տեսանել յայլոց վերայ:
| 25:4 Sed non omnes habent æque multum ad vincendum et moriendum. Diligens autem æmulator valentior erit ad proficiendum, etiamsi plures habeat passiones, quam alius bene morigeratus, minus tamen fervens ad virtutes. Duo specialiter ad magnam emendationem juvant, videlicet subtrahere se violenter ad quod natura vitiose inclinatur, et ferventer instare pro bono, quo amplius quis indiget. Illa etiam magis studeas cavere et vincere quæ tibi in aliis frequentius displicent:
| 25:5 Յամենայնի միտ դիր քումդ յառաջադիմութեան, որպէս զի թէ բարի ինչ օրինակ տեսանես կամ լսես, վառեսցիս բորբոքեսցիս լինել նմանող: Ապա թէ ըստգիւտ ինչ յայլս տեսանես, զգոյշ լեր չառնել զնոյն. եւ թէ արարեր երբէք, փութա վաղագոյն ուղղեր զքեզ: Որպէս աչք քո յայլս հային, նոյնպէս աչք այլոց ‘ի քեզ են: Զիա՜րդ բերկրական է եւ քաղցր՝ տեսանել եռանդնոտ եւ առաքինի եղբայրս, բարեկիրս եւ խրատեալս: Զիա՜րդ տխուր է եւ ծանր՝ տեսանել զխեղաբարոյս, որք անգործ են յամենայնէ՝ յոր կոչեցան: Զիա՜րդ վնասակար է հեղգալ ‘ի դէմ եդեալ նպատակ իւրոյ կոչման, եւ յօժարամտել յայն՝ որ չէ նմա յանձն:
| 25:5 Ubique profectum tuum capies ut si bona exempla videas vel audias, de imitandis accendaris. Si quid autem reprehensibile confideraveris, cave ne idem facias, aut si aliquando fecisti, citius emendare te studeas. Sicut oculus tuus alios confiderat, sic iterum ab aliis notaris. Quam jucundum et dulce est videre fervidos et devotos Fratres bene morigeratos et disciiplinatos. Quam triste est et grave videre inordinate ambulantes, qui ea ad quæ vocati sunt non exercent. Quam nocivum est negligere vocationis suæ propositum, et ad non comissia sensum inclinare:
| 25:6 Յուշ լիցի քեզ առաջադիմութիւնդ՝ յոր ձեռնարկեր. եւ դիր առաջի աչաց զխաչեցելոյն պատկեր: Հայեցեալ ‘ի վարս Յիսուսի Քրիստոսի, յամօթ լեր. զի չեւ եւս կերպարանակից լինել նմա ջանացար, թէպէտ եւ ընդ երկար ‘ի ճանապարհի Աստուծոյ եղեր: Կրօնաւոր՝ որ սրտի մտօք եւ եռանդեամբ ‘ի սուրբ վարս եւ ‘ի չարչարանս Քրիստոսի կրթէ զանձն, զամենայն պիտանիս եւ զկարեւորս անձին գտանէ անդ արտաքոյ Յիսուսի՝ լաւագունի իմիք լինել ‘ի խնդիր: Եթէ խաչելեալն Յիսուս եկաւորէր ‘ի սիրտ մեր, ո՜վ թէ զիա՛րդ վաղվաղակի եւ լիով լինէր մեզ զգօնանալ:
| 25:6 Memor esto arrepti propositi, et imaginem crucifixi tibi propone. Bene verecundari potes inspecta vita Jesu Christi, quia necdum magis illi te conformare studuisti, licet diu in via Dei fuisti. Religiosus qui se intente et devote in sanctissima vita et passione Domini exercet, omnia utilia et necessaria sibi abundanter ibi inveniet. Nec opus est ut extra Jesum aliquid melius quærat. O, si Jesus crucifixus in cor nostrum veniret, quam cito et sufficienter docti essemus. Religiosus fervidus bene omnia portat et capit, quæ illi jubentur:
| 25:7 Կրօնաւոր փոյթեռանդն բարիոք համբերէ եւ տանի ամենայնի, որ նմա հրամայի: Կրօնաւոր հեղգ եւ յոյլ՝ ունի նեղութիւն ‘ի նեղութեան վերայ, եւ յամենայն կողմանէ անձկութիւն կրէ. զի չունի զներքին մխիթարութիւն, եւ արտաքնոյն ‘ի խնդիր լինել՝ չէ նմա հրաման: Կրօնաւորի որ անկանոն կեանս վարէ, մեծ կործանումն ‘ի վերայ կայ: Որ ցոփութեան եւ թուլութեան զհետ երթայ, միշտ յանձնկութիւնս եղիցի. զի ընդ այս ինչ կամ ընդ այն ոչ հաճեսցի անձն նորա:
| 25:7 Religiosus negligens et tepidus habet tribulationem super tribulationem et ex omni parte patitur angustiam, quia interiori consolatione caret, et exteriorem quærere prohibetur. Religiosus extra disciplinam vivens gravi patet ruinæ. Qui laxiora quærit et remissiora, semper in angustiis erit, quia unum aut reliquum displicebit sibi:
| 25:8 Զի՞նչ գործեն այսչափ բազմութիւնք կրօնաւորաց, որք ընդ լծով են վանական կարգաց: Հազիւ երբէք արտաքս ելանեն, հրաժարական վարեն կեանս, աղքատօրէն ուտեն, խոշոր զգենուն, բազումս վաստակին, սակաւ խօսին, ընդերկար հսկեն, կանուխ յառնեն, զաղօթս երկարեն, ստէպ ընթեռնուն, եւ յամենայն պահպանութիւնս կանոնաց են զգուշաւորք: Հայեաց ‘ի կարթուսեանս, եւ ‘ի կիստերսեանս, եւ ‘ի պէսպէս կրօնից միանձունս եւ կուսանս, որպէս յամենայն գիշերի յառնեն սաղմոս ասել տեառն: Վասն այսորիկ ամօթ է քեզ առ այդպիսի սուրբ գործ հեղգանալ ‘ի ժամանակի յորժամ այսչափ բազմութիւն կրօնաւորաց սկիզբն առնեն աղաղակել առ Աստուած:
| 25:8 Quomodo faciunt tam multi alii Religiosi qui satis arctati sunt sub disciplina claustrali, rare execunt, abstracte vivunt, pauperrime comedunt, grosse vestiuntur, multum laborant, parum loquuntur, diu vigilant, mature surgunt, et orationes prolongant, frequenter legunt et se in omni disciplina custodiunt. Attende Cartusienses et Benedictinos, et Cistercienses ac diversæ religionis Monachos et Moniales qualiter omni nocte ad psallendum Deo surgunt. Et ideo turpe esset, ut tu debeas in tam sancto opere dormitare et pigritare, ubi tanta multitudo Religiosorum incipit Deo jubilare:
| 25:9 Երանի՜ թէ ոչ այլ ինչ մնայր մեզ առնել, բայց զտէր Աստուած մեր յամենայն սրտէ եւ ‘ի բերանոյ օրհնել: Երանի՜ թէ ոչ ինչ պէտք էին քեզ ուտելոյ, կամ ըմպելոյ, կամ ննջելոյ. այլ կարող լինէիր միշտ զԱստուած օրհնել, եւ միայն հոգեւոր փութոյ պարապել. յայնժամ բարեբաստագոյն գտանէիր քան այժմ, որ կարեաց մարմնոյ ծառայես: Երանի՜ թէ չէին ‘ի միջի այս կարիք, այլ միայն իմանալի կերակուր. զորոյ, բա՜բէ, զիա՛րդ սակաւ առնումք զճաշակ:
| 25:9 O, si nihil aliud faciendum incumberet, nisi Dominum Deum nostrum tot corde et ore laudare. O, si nunquam indigeres comedere, nec bibere, nec dormire, sed semper posses Deum laudare, et solummodo spiritualibus studiis vacare, tunc multo felicior esses, quam modo carni ex qualicumque necessitate serviens. Utinam non essent istæ necessitates, sed solummodo spirituales animæ refectiones, quas heu satis raro degustamus:
| 25:10 Յորժամ ոք ցայն վայր հասանէ, մինչեւ չխնդրել ինչ իւր մխիթարութիւն յարարածոց, յայնժամ սկիզբն առնէ զքաղցրութեանն Աստուծոյ լիով առնուլ զճաշակ: Յայնժամ գոհ գտանի եւ յամենայն անցս՝ որք անցանեն ընդ նա: Յայնժամ ոչ ընդ մեծ ինչ ուրախանայ, եւ ոչ ընդ խուռ ինչ տրտմի. այլ գլխովին յԱստուած հաստատէ զյոյս իւր, որ է նմա ամենայն յամենայնի: Որում ոչ կորնչի ինչ, եւ ոչ մեռանի. այլ ամենեքին նմա կենդանիք են, եւ ակնարկման նորա անյապաղ ծառայեն:
| 25:10 Quando homo ad hoc pervenit, quod de nulla creatura consolationem quærit, tunc ei Deus primo perfecte sapere incipit, tunc etiam bene contentus de omni eventu rerum erit, tunc nec pro magno lætabitur, nec pro modico contristabitur, sed ponit se integre, et fiducialiter in Deo, qui est ei omnia in omnibus, cui nihil utique parit, nec moritur, sed omnia ei vivunt, et ad nutum incunctanter deserviunt:
| 25:11 Յուշ լիցի քեզ վախճանն, եւ թէ ժամանակն կորուսեալ այլ ոչ դառնայ: Առանց փութոյ եւ ջանից ոչ երբէք ստասցիս զառաքինութիւնս: Թէ սկիզբն առնես գաղջանալոյ, սկիզբն առնես եւ չարաչար վարուց: Ապա եթէ տացես զանձն քո յեռանդն, գտցես խաղաղութիւն մեծ. եւ դիւր լիցի քեզ ‘ի վաստակս, վասն շնորհացն Աստուծոյ, եւ սիրոյ առաքինութեան: Այր եռանդնոտ եւ ժրաջան՝ պատրաստ է առ ամենայն: Մեծ է վաստակ դիմամարտութեան ախտից եւ կրից, քան զքրտնաջան լինել ‘ի մարմնաւոր վաստակս: Որ ‘ի դոյզն պակասութեանց չխորշի, փոքր փոքր ‘ի մեծամեծ սահի: Ուրախ լիցիս հանապազ ընդ երեկս. եթէ զօրն անցուցեր յօգուտ: Հսկեա ‘ի վերայ քոյ, զարթո զքեզ, յիշեցո քեզ. եւ զիարդ եւ իցեն այլք, դու զանձնէ մի՛ հեղգար: Այնչափ զարգասցիս, որչափ անձին քում բուռն արասցես: Ամէն:
Կատարեցան խրատք առ հոգեւոր կեանս պիտանիք:
| 25:11 Memento semper finis, et quia perditum non redit tempus, sine sollicitudine, et diligentia nunquam acquires virtutes. Si incipis tepescere, incipis male habere. Si autem dederis te ad fervorem, invenies magnam pacem, et senties leviorem laborem propter Dei gratiam et virtutis amorem. Homo fervidus et diligens ad omnia est paratus. Major labor est resistere vitiis et passionibus, quam corporalibus insudare laboribus. Qui parvos non devitat defectus, paulatim labitur ad majora. Gaudebis semper de vespere, si diem expendes fructuose. Vigila semper te ipsum et quidquid de aliis sit non negligas te ipsum. Tantum proficies, quantum tibi ipsi vim intuleris. Amen:
|
Copyright (C) 2008-2022 |