21:0 Յաղագս զղջութեան սրտի:
| 21:0 De compunctione cordis:
| 21:1 Եթէ կամիս օգտել ինչ, կալ զքեզ յերկիւղ տեառն: Եւ մի՛ լինիր կարի իմն համարձակ, այլ ըստ կանոնաց զուսպ կալ զամենայն զքո զգայարանս. եւ մի՛ տար զանձն յուրախութիւն՝ որ ոչ վայելէ: Տուր զքեզ ‘ի զղջութիւն սրտի, եւ գտցես եռանդն: Զղջութիւն յայտնէ բարութիւն բազումս, զորս ցոփութիւն վաղ կորուսանէ: Զարմանք են, թէ զիա՞րդ հնար է մարդոյ խնդալից լինել յաստի կեանս, որ զմտաւ ածէ զիւր աքսորանս եւ զհոգւոյ իւրոյ բազմապատիկ վտանգս:
| 21:1 Si vis aliquid proficere, conserva te in timore Dei et noli esse nimis liber. Sed sub disciplina cohibe omnes sensus tuos, nec ineptæ te tradas lætitiæ, da te ad cordis compunctionem, et invenies devotionem; compunctio multa bona aperit, quæ dissolutio cito perdere consuevit. Mirum est, quod homo possit unquam perfecte lætari in hac vita, qui suum exilium, et tam multa pericula animæ suæ considerat, et pensat:
| 21:2 Առ թեթեւութեան սրտի, եւ առ անփոյթ լինելոյ զպակասութեանց մերոց, չիմանամք զաղէտս հոգւոյ մերոյ. այլ բազում անգամ ծիծաղիմք վայրապար, ուր յիրաւի էր մեզ լալ: չիք ճշմարիտ ազատութիւն, եւ ոչ գեղեցիկ ուրախութիւն, բայց յերկիւղի տեառն եւ ‘ի բարւոք խիղճ մտաց: Երանի՜, որ մերժէ յանձնէ զամենայն խոչ զբաղական, եւ միտ դնէ սուրբ զղջութեան: Երանի՜, որ հրաժարէ յամենայնէ՝ որ զխիղճ իւր արատէ կամ ծանրաբեռնէ: Մարտիր քաջութեամբ, զի սովորութիւն սովորութեամբ յաղթի: Եթէ թողուս դու զմարդիկ, եւ նոքա թողացուսցեն քեզ անսալ գործոց քոց:
| 21:2 Propter levitatem cordis et negligentiam defectuum nosrorum non senstimus animæ nostræ dolores, sed sæpe vane reddimus verba, quandomerito flere deberemus. Non est vera libertas, nec bona conscientia, nisi in timore Dei. Felix qui abjicere potest omne impedimentum distractionis, et ad unionem se redigere sanctæ compunctionis. Felix qui a se abdicat quidquid suam conscientiam maculare potest, vel gravare. Certa viriliter. Consuetudo consuetudine vincitur. Si tu scis homies dimittere, ipsi bene dimittent te, tua facta facere:
| 21:3 Մի՛ առարկաներ ‘ի քեզ զայլոց իրողութիւնս, եւ մի՛ մղեր զանձն ‘ի դատս մեծամեծաց: Կալ յամենայնի զաչս ‘ի վերայ քո, եւ լեր յաւէտ խրատտու անձին՝ քան սիրելեաց քոց: Եթէ չես ‘ի շնորհս մարդկան, մի՛ տրտմիր վասն այդր. այլ այն եղիցի քեզ ծանր, եթէ չիցես բարեկիր եւ զգաստ ‘ի գնացս, որպէս վայելէ Աստուծոյ ծառայի, եւ փոյթեռանդն կրօնաւորի: Լաւ է եւ ապահովագոյն՝ չունել մարդոյ մխիթարութիւնս բազումս յաստի կեանս, մանաւանդ զմարմնականս: Բայց թէ վրէպ եմք յաստուածայնոցն, կամ գուն ուրեք առնումք զնոցին ճաշակ, մեր են յանցանք. փոխանակ զի զզիղջ սրտի ոչ խնդրեմք, եւ զսնոտիս եւ զարտաքինս ոչ իսպառ մերժեմք ‘ի բաց:
| 21:3 Non attrahas tibi res aliorum, nec te implices causis majorum. Habeas semper oculum super te primum, et admoneas te ipsum specialiter, præ omnibus tibi dilectis. Si non habes favorem hominum noli exinde tristari, sed hoc tibi sit grave quia non habes te satis bene et circumspecte, sicut deceret servum Dei et devotum Religiosum conversari. Utilius est sæpe et securius, quod homo non habeat multas consolationes in hac vita secudum carnem, præcipue tamen, quod divinas non habemus, aut rarius sentimus nos devotos; in culpa sumus, quia compunctionem non quærimus cordis, ac vanas et extrinsecas non abjicimus:
| 21:4 Մի՛ համարիր զանձն արժանաւոր աստուածային մխիթարութեան, այլ յաւէտ արժանի բազում նեղութեան: Առն զղջականի ծանր եւ դառն է ամենայն աշխարհ: Այր բարի շատ նիւթ գտանէ ցաւոց եւ լալոյ: Զի եթէ յանձն հայի, եւ եթէ յընկերն, ‘ի միտ առնու թէ չկայ ոք յաշխարհի աստ առանց նեղութեան. եւ ըստ զգուշագոյն քննութեան անձին, առաւելուն ‘ի նա ցաւք: Նիւթ արդար ցաւոց եւ ներքին զղջութեան՝ են մեղք եւ յոռութիւնք մեր. յորա այնպէս շաղեալ դնիմք, մինչեւ հազիւ նկատել մեզ զերկրաւորս:
| 21:4 Cognosce te indignum divina consolatione, sed magis dignum multa tribulatione. Quando homo perfecte est compunctus, tunc gravis et amarus est ei totus mundus. Bonus homo sufficientem invenit materiam dolendi et flendi: sive enim considerat se, sive de proximo pensat; scit quia nemo sine tribulatione hic vivit; et quanto strictius sese considerat, tanto amplius dolet. Materiæ justi doloris, et internæ compunctionis sunt peccata, et vitia nostra, quibus ita involuti jacemus, ut raro cælistia contemplari valeamus:
| 21:5 Թէ ստէպ խորհէիր զմահուանէ քումմէ, քան զերկարութենէ կենաց, ժրագոյնս արդեօք ուղղէիր զքեզ: Եւ թէ զհանդերձեալ պատժոց դժոխոց կամ քաւարանի մտախորհ լինէիր, մտադիւրագոյն արդեօք տանէիր վաստակոց եւ ցաւոց. եւ ոչ ‘ի խստութենէ ինչ զանգիտէիր: Բայց քանզի ոչ ընդ մտանեն սոքա ‘ի սիրտ մեր, վասն այնորիկ կամք մնամք ցուրտք եւ հեղգացեալք:
| 21:5 Si frequentius de morte tua, quam de longitudine vitæ tua cogitares, non dubium, quin ferventius te emendares. Si etiam futuras Inferni, sivi Pergatorii, poenas cordialiter perpenderes, credo quod libenter dolorem et laborem sustineres, et nihil rigoris formidares. Sed quia ista ad cor non transeunt, et blandimenta adhuc amamus, ideo frigidi et valde pigri remanemus:
| 21:6 Բազում անգամ ‘ի կարճմտութենէ է այն, զի ընդ փոյթ տառապեալ մարմինն տրտնջէ: Այլ դու խոնարհութեամբ խնդրեա ‘ի տեառնէ, զի տացէ քեզ ոգի զղջութեան, եւ ասա ընդ մարգարէին. Ջամբեա ինձ տէր հաց արտասուաց, եւ արբո ինձ արտասուս չափով:
| 21:6 Sæpe est inopia spiritus unde tam leviter conqueritur corpus miserum. Ora igitur humiliter ad Dominum ut det tibi compunctionis spiritum; et dic cum Propheta, Ciba me Domine pane lacrymarum et potum da mihi in lacrymis in mensura:
|
Copyright (C) 2008-2022 |