17:1 Լաւ է պատառ մի համով խաղաղութեամբ, քան զտունս լի զենլեօք [248]եւ բարեօք`` թշնամութեամբ:
| 17:1 [268] Better [is] a dry morsel, and quietness therewith, than an house full of sacrifices [with] strife:
|
17:2 Ծառայ իմաստուն տիրեսցէ [249]տերանց անմտաց``, եւ ընդ եղբարս բաժանեսցի մասն:
| 17:2 A wise servant shall have rule over a son that causeth shame, and shall have part of the inheritance among the brethren:
|
17:3 [250]Որպէս փորձի ի բովս արծաթ եւ ոսկի, նոյնպէս ընտրէ զսիրտս Աստուած:
| 17:3 The fining pot [is] for silver, and the furnace for gold: but the LORD trieth the hearts:
|
17:4 Չարի հնազանդի լեզու անօրինաց, եւ արդար ոչ հայի ի շրթունս սուտս: Հաւատացելոյն ամենայն աշխարհ ընչիւք լի է, անհաւատին եւ ոչ դանգ մի:
| 17:4 A wicked doer giveth heed to false lips; [and] a liar giveth ear to a naughty tongue:
|
17:5 Որ կատակէ զաղքատով` բարկացուցանէ զԱրարիչ նորա, եւ որ ոտն հարկանէ կորուսելոյն` ոչ արդարասցի. [251]իսկ որ գթայն` ողորմութիւն գտցէ:
| 17:5 Whoso mocketh the poor reproacheth his Maker: [and] he that is glad at calamities shall not be unpunished:
|
17:6 Պսակ ծերոց` որդիք որդւոց, պարծանք որդւոց` հարք իւրեանց:
| 17:6 Children' s children [are] the crown of old men; and the glory of children [are] their fathers:
|
17:7 Ոչ վայելեն անզգամաց շրթունք հաւատարիմք, եւ ոչ արդարոց` շրթունք սուտք:
| 17:7 Excellent speech becometh not a fool: much less do lying lips a prince:
|
17:8 [252]Վարձք շնորհաց խրատ` որոց կրեն զնա, զի`` ուր եւ դառնայցէ` աջողեսցի:
| 17:8 A gift [is as] a precious stone in the eyes of him that hath it: whithersoever it turneth, it prospereth:
|
17:9 Որ ծածկէ զյանցանս` խնդրէ զբարեկամութիւն. իսկ որ ատեայ զծածկելն, քակէ զբարեկամս եւ զընտանիս:
| 17:9 He that covereth a transgression seeketh love; but he that repeateth a matter separateth [very] friends:
|
17:10 [253]Փշրեն զսիրտս իմաստնոց սպառնալիք, իսկ անմիտն թէպէտ եւ բազում գան ըմպէ` չառնու ի միտ:
| 17:10 A reproof entereth more into a wise man than an hundred stripes into a fool:
|
17:11 Զհակառակութիւնս յարուցանէ ամենայն չարակամ, իսկ [254]Տէր հրեշտակ անողորմ [255]արձակէ ի վերայ նորա:
| 17:11 An evil [man] seeketh only rebellion: therefore a cruel messenger shall be sent against him:
|
17:12 [256]Անկցի հոգ ի սիրտ առն իմաստնոյ, եւ անմիտք խորհին զչարիս:
| 17:12 Let a bear robbed of her whelps meet a man, rather than a fool in his folly:
|
17:13 Որ հատուցանէ չար փոխանակ բարւոյ, չար ի տանէ նորա մի՛ պակասեսցէ:
| 17:13 Whoso rewardeth evil for good, evil shall not depart from his house:
|
17:14 [257]Իշխանութիւն բանից տայ սկիզբն արդարութեան. եւ առաջնորդ լինի կարօտութեան` հակառակութիւն եւ կռիւ:
| 17:14 The beginning of strife [is as] when one letteth out water: therefore leave off contention, before it be meddled with:
|
17:15 Որ արդար համարի զանիրաւն եւ անիրաւ զարդարն, պիղծ եւ գարշելի են առաջի Տեառն երկոքին:
| 17:15 He that justifieth the wicked, and he that condemneth the just, even they both [are] abomination to the LORD:
|
17:16 Ընդէ՞ր գտանին [258]ստացուածք անմտի``, զի իմանալ զիմաստութիւն անմիտն ոչ կարէ: [259]Որ բարձր առնէ զտուն իւր` խնդրէ զբեկումն. եւ որ կամակորէ յուսմանէ, անկցի ի չարիս:
| 17:16 Wherefore [is there] a price in the hand of a fool to get wisdom, seeing [he hath] no heart:
|
17:17 Յամենայն ժամանակի [260]բարեկամք եղիցին քո, բայց եղբարք` ի վիշտս եղիցին քեզ պիտոյ. զի վասն այնորիկ իսկ ծնանին:
| 17:17 A friend loveth at all times, and a brother is born for adversity:
|
17:18 Այր անմիտ կայթէ եւ խնդայ յորժամ երաշխաւոր լինի`` բարեկամի իւրոյ:
| 17:18 A man void of understanding striketh hands, [and] becometh surety in the presence of his friend:
|
17:19 Վնասասէրն խնդայ ընդ կռիւ. որ բարձրացուցանէ [261]զտուն իւր` խնդրէ զբեկումն:
| 17:19 He loveth transgression that loveth strife: [and] he that exalteth his gate seeketh destruction:
|
17:20 Խստասիրտն` բարեաց ոչ պատահէ. այր յեղյեղուկ լեզուաւ` անկցի ի չարիս:
| 17:20 He that hath a froward heart findeth no good: and he that hath a perverse tongue falleth into mischief:
|
17:21 [262]Սիրտ անզգամի ցաւ է կրելեաց իւրոց. ոչ ուրախ լինի հայր ի վերայ որդւոյ անխրատի, որդի իմաստուն` ուրախ առնէ զմայր իւր:
| 17:21 He that begetteth a fool [doeth it] to his sorrow: and the father of a fool hath no joy:
|
17:22 Սիրտ ուրախ բարեմոյն առնէ, առն հոգածի` ցամաքեն ոսկերք:
| 17:22 A merry heart doeth good [like] a medicine: but a broken spirit drieth the bones:
|
17:23 [263]Որ առնու կաշառ ի գոգ իւր տարապարտուց` ոչ աջողին ճանապարհք նորա. ամպարիշտ խոտորի`` ի ճանապարհաց արդարութեան:
| 17:23 A wicked [man] taketh a gift out of the bosom to pervert the ways of judgment:
|
17:24 [264]Երեսք առն հանճարեղի իմաստունք,`` աչք անմտի զվայրօք յածին:
| 17:24 Wisdom [is] before him that hath understanding; but the eyes of a fool [are] in the ends of the earth:
|
17:25 Բարկութիւն հօր որդի անմիտ, եւ ցաւք են ծնանելեաց նորա:
| 17:25 A foolish son [is] a grief to his father, and bitterness to her that bare him:
|
17:26 Տուժել զայր արդար` չէ բարւոք. եւ ոչ [265]նենգել զարդարն իշխանաց`` յիրաւանց վերայ:
| 17:26 Also to punish the just [is] not good, [nor] to strike princes for equity:
|
17:27 Որ խնայէ [266]բան խիստ հանել`` իմաստուն է. այր երկայնամիտ` հանճարեղ է:
| 17:27 He that hath knowledge spareth his words: [and] a man of understanding is of an excellent spirit:
|
17:28 [267]Զանմիտն հարցին` թէ իմաստութիւն իցէ՞ ինչ, եւ իմաստութիւն համարիցի՞. պապանձեցաւ` եւ համարեցաւ թէ իմաստուն իցէ:
| 17:28 Even a fool, when he holdeth his peace, is counted wise: [and] he that shutteth his lips [is esteemed] a man of understanding:
|