16:1 Մարդոյ իրս ինչ դնել ի սրտի, եւ ի Տեառնէ է պատասխանի լեզուի:
| 16:1 The preparations of the heart in man, and the answer of the tongue, [is] from the LORD:
|
16:2 [230]Ամենայն գործք խոնարհին յայտնի են առաջի Աստուծոյ, եւ հաստատէ զոգիս Տէր:
| 16:2 All the ways of a man [are] clean in his own eyes; but the LORD weigheth the spirits:
|
16:3 Դարձո առ Տէր զգործս քո, եւ հաստատեսցին խորհուրդք քո: [231]Որչափ ի մեծութիւն հասանիցես` ի խոնարհութեան կալ զանձն քո, եւ առաջի Տեառն գտցես շնորհս:
| 16:3 Commit thy works unto the LORD, and thy thoughts shall be established:
|
16:4 Զամենայն ինչ գործեաց Տէր վասն իւր, [232]իսկ ամպարիշտք յաւուր չարի կորիցեն:
| 16:4 The LORD hath made all [things] for himself: yea, even the wicked for the day of evil:
|
16:5 Պիղծ է առաջի Տեառն ամենայն մեծամիտ. [233]որ ձեռնամուխ լինի տարապարտուց` ոչ արդարասցի: Սկիզբն ճանապարհի բարւոյ` գործելն զարդարութիւն, եւ ընդունելի են Աստուծոյ աղօթք` քան մատուցանել պատարագս:
| 16:5 Every one [that is] proud in heart [is] an abomination to the LORD: [though] hand [join] in hand, he shall not be unpunished:
|
16:6 Որ խնդրէ զՏէր` գտցէ զգիտութիւն արդարութեամբ հանդերձ, եւ որ ուղղութեամբն խնդրեն զնա` գտցեն զխաղաղութիւն:
| 16:6 By mercy and truth iniquity is purged: and by the fear of the LORD [men] depart from evil:
|
16:7 Զի ամենայն գործք Աստուծոյ արդարութեամբ են. ամպարիշտ պահի աւուր չարի:
| 16:7 When a man' s ways please the LORD, he maketh even his enemies to be at peace with him:
|
16:8 Լաւ է սակաւիկ ինչ առնուլ երկիւղիւ Տեառն``, քան զգանձս մեծամեծս ամպարշտութեամբ:
| 16:8 Better [is] a little with righteousness than great revenues without right:
|
16:9 Սիրտ առն խորհեսցի [234]զիրաւունս, զի յԱստուծոյ`` ուղղեսցին գնացք նորա:
| 16:9 A man' s heart deviseth his way: but the LORD directeth his steps:
|
16:10 Մարգարէութիւն է ի շրթունս թագաւորի, եւ ի դատաստանի մի՛ մոլորեսցի բերան նորա:
| 16:10 A divine sentence [is] in the lips of the king: his mouth transgresseth not in judgment:
|
16:11 [235]Մէտ կշռոց է արդարութիւն ի Տեառնէ, եւ գործք նորա կշիռք արդարք:
| 16:11 A just weight and balance [are] the LORD' S: all the weights of the bag [are] his work:
|
16:12 Գարշելի է թագաւորի որ առնէ զչարիս, զի արդարութեամբ հաստատի աթոռ իշխանութեան նորա:
| 16:12 It is an abomination to kings to commit wickedness: for the throne is established by righteousness:
|
16:13 Ընդունելի են թագաւորի շրթունք արդարք, [236]զբանս ուղիղս սիրէ Տէր:
| 16:13 Righteous lips [are] the delight of kings; and they love him that speaketh right:
|
16:14 Սրտմտութիւն թագաւորի հրեշտակ մահու, եւ այր իմաստուն` ցածուցանէ զնա:
| 16:14 The wrath of a king [is as] messengers of death: but a wise man will pacify it:
|
16:15 [237]Ի լոյս կենաց` որդի թագաւորի, եւ ընդունելիք նորա իբրեւ զամպ անագան:
| 16:15 In the light of the king' s countenance [is] life; and his favour [is] as a cloud of the latter rain:
|
16:16 Դադարք իմաստութեան` ցանկալի են քան զոսկի, դադարք հանճարոյ` ցանկալի են քան զարծաթ:
| 16:16 How much better [is it] to get wisdom than gold! and to get understanding rather to be chosen than silver:
|
16:17 Շաւիղք կենաց խոտորեն ի չարեաց, երկայնութիւն կենաց ճանապարհք արդարութեան: Որ ընդունի զխրատ` ի բարիս եղիցի, եւ որ պահէ զյանդիմանութիւն` իմաստնասցի: Որ զգուշանայ ճանապարհաց Տեառն` պահէ զանձն իւր. որ սիրէ զկեանս` խնայեսցէ ի բերան իւր:
| 16:17 The highway of the upright [is] to depart from evil: he that keepeth his way preserveth his soul:
|
16:18 Յառաջ քան զբեկումն` համարին թշնամանք, եւ նախ քան զգլորումն` չարաբարութիւն:
| 16:18 Pride [goeth] before destruction, and an haughty spirit before a fall:
|
16:19 Լաւ է հանդարտասիրտն խոնարհութեամբ, քան զայն որ բաժանէ զաւար ընդ թշնամանօղս:
| 16:19 Better [it is to be] of an humble spirit with the lowly, than to divide the spoil with the proud:
|
16:20 Որ իմաստուն է յիրս` գտանէ զբարիս, եւ որ յուսայ ի Տէր` երանելի է:
| 16:20 He that handleth a matter wisely shall find good: and whoso trusteth in the LORD, happy [is] he:
|
16:21 [238]Զիմաստունս եւ զհանճարեղս` անմիտս կոչեն, եւ որ քաղցր են բանիւք` աւելի եւս լուիցեն:
| 16:21 The wise in heart shall be called prudent: and the sweetness of the lips increaseth learning:
|
16:22 Աղբեւր կենաց են միտք` որոց ունիցին զնա. խրատ անմտաց չար է:
| 16:22 Understanding [is] a wellspring of life unto him that hath it: but the instruction of fools [is] folly:
|
16:23 Սիրտ իմաստնոյ իմանայ որ ինչ յիւրմէ բերանոյ, եւ ի շրթունս իւր խորհեսցի զիրաւագիտութիւն:
| 16:23 The heart of the wise teacheth his mouth, and addeth learning to his lips:
|
16:24 Խորիսխ մեղու` բանք բարիք, [239]եւ քաղցրութիւն նորա բժշկութիւն հոգւոց:
| 16:24 Pleasant words [are as] an honeycomb, sweet to the soul, and health to the bones:
|
16:25 Են ճանապարհք որ թուին մարդոյ թէ ուղիղ իցեն, եւ կատարած նոցա հայի յատակս դժոխոց:
| 16:25 There is a way that seemeth right unto a man, but the end thereof [are] the ways of death:
|
16:26 Այր ի վաստակս ջանայ անձին իւրում, [240]եւ բռնազբօսէ իւր զկորուստ. իսկ թեւրն` ի բերան իւր կրէ զկորուստ:
| 16:26 He that laboureth laboureth for himself; for his mouth craveth it of him:
|
16:27 Այր անզգամ փորէ [241]անձին իւրում`` չարիս, եւ ի վերայ շրթանց [242]իւրոց գանձէ հուր:
| 16:27 An ungodly man diggeth up evil: and in his lips [there is] as a burning fire:
|
16:28 Այր խորամանկ նիտայ զչարիս. եւ [243]լապտեր նենգութեան բորբոքի չարեօք, եւ`` քակէ զբարեկամս:
| 16:28 A froward man soweth strife: and a whisperer separateth chief friends:
|
16:29 Այր անօրէն [244]փորձ փորձ առնէ զբարեկամաց, եւ տանի զնոսա`` ի ճանապարհս անբարիս:
| 16:29 A violent man enticeth his neighbour, and leadeth him into the way [that is] not good:
|
16:30 [245]Որ հաստատէ զաչս իւր եւ խորհի զկամակորս, եւ վիճէ շրթամբք իւրովք զամենայն չարիս, այնպիսին է հնոց չարեաց:
| 16:30 He shutteth his eyes to devise froward things: moving his lips he bringeth evil to pass:
|
16:31 Պսակ պարծանաց [246]ծերութիւն, եւ`` ի ճանապարհս արդարութեան գտանի:
| 16:31 The hoary head [is] a crown of glory, [if] it be found in the way of righteousness:
|
16:32 Լաւ է այր երկայնամիտ քան զհզօր. [247]եւ այր որ ունի զիմաստութիւն` քան զանդս մեծամեծս, եւ որ յաղթէ բարկութեան` քան որ առնուցու զքաղաք հզօր:
| 16:32 He that is slow to anger [is] better than the mighty; and he that ruleth his spirit than he that taketh a city:
|
16:33 Անդրէն ի ծոց իւրեանց դառնայ ամենայն ինչ անիրաւաց, այլ ի Տեառնէ ամենեցուն իրաւունք են:
| 16:33 The lot is cast into the lap; but the whole disposing thereof [is] of the LORD:
|