13:1 Յաւուր յայնմիկ կարդային զգիրս Մովսիսի ի լսելիս ժողովրդեանն. եւ գտաւ ի նմա գրեալ այսպէս, եթէ` Մի՛ մտցէ Ամոնացի եւ Մովաբացի յեկեղեցի Աստուծոյ յաւիտեանս ժամանակաց:
| 13:1 On that day they read in the book of Moses in the audience of the people; and therein was found written, that the Ammonite and the Moabite should not come into the congregation of God for ever:
|
13:2 վասն զի ոչ ելին ընդ առաջ որդւոցն Իսրայելի հացիւ եւ ջրով, այլ կալան ի վարձու զԲաղաամ [238]գէտ` անիծանել զնոսա. եւ դարձոյց Աստուած մեր զանէծսն յօրհնութիւն:
| 13:2 Because they met not the children of Israel with bread and with water, but hired Balaam against them, that he should curse them: howbeit our God turned the curse into a blessing:
|
13:3 Եւ եղեւ յորժամ լուան յօրինացն, որոշեցին ի բաց զամենայն խառնեալսն յԻսրայէլէ:
| 13:3 Now it came to pass, when they had heard the law, that they separated from Israel all the mixed multitude:
|
13:4 Եւ յառաջ քան զայս Եղիասիբ քահանայ էր ի գանձանակի տանն Աստուծոյ մերոյ, եւ [239]ետ տեղի Տուբիայ:
| 13:4 And before this, Eliashib the priest, having the oversight of the chamber of the house of our God, [was] allied unto Tobiah:
|
13:5 եւ շինեաց իւր անդ տուն գանձի մեծ. եւ անդ էր յառաջնում ուր տային զմաննայն եւ զլիբանոն եւ զկահն սրբութեան``, եւ զտասանորդս ցորենոյն եւ գինւոյ եւ ձիթոյ եւ իւղոյ, զռոճիկսն Ղեւտացւոցն եւ երգեցկացն եւ դռնապանաց, եւ զառաջաւորս քահանայիցն:
| 13:5 And he had prepared for him a great chamber, where aforetime they laid the meat offerings, the frankincense, and the vessels, and the tithes of the corn, the new wine, and the oil, which was commanded [to be given] to the Levites, and the singers, and the porters; and the offerings of the priests:
|
13:6 Եւ մինչ զայս ամենայն արարեալ էր, ես ոչ էի յԵրուսաղէմ. քանզի յամի երեսներորդի եւ երկրորդի [240]Արտաշիսի թագաւորի Բաբելացւոց` մտի առ թագաւորն. եւ յետ [241]բազում աւուրց խնդրեցի ի թագաւորէն:
| 13:6 But in all this [time] was not I at Jerusalem: for in the two and thirtieth year of Artaxerxes king of Babylon came I unto the king, and after certain days obtained I leave of the king:
|
13:7 եւ ելի յԵրուսաղէմ, եւ իմացայ զամենայն չարութիւնս զոր արար Եղիասիբ վասն Տուբիայ, զի ետ նմա շինել տուն գանձու ի գաւթի տանն Տեառն:
| 13:7 And I came to Jerusalem, and understood of the evil that Eliashib did for Tobiah, in preparing him a chamber in the courts of the house of God:
|
13:8 Եւ չար թուեցաւ առաջի իմ յոյժ եւ ընկեցի արտաքս զամենայն կահ Տուբիայ ի տանէն գանձու:
| 13:8 And it grieved me sore: therefore I cast forth all the household stuff of Tobiah out of the chamber:
|
13:9 եւ հրամայեցի սրբել զտուն գանձուն [242]Տեառն, եւ դարձուցի անդրէն զկահ [243]եւ զսպաս տանն Տեառն եւ զմաննայն եւ զլիբանոն:
| 13:9 Then I commanded, and they cleansed the chambers: and thither brought I again the vessels of the house of God, with the meat offering and the frankincense:
|
13:10 Եւ գիտացի եւ հասի ի վերայ` եթէ զբաժին Ղեւտացւոցն ոչ էր տուեալ, եւ նոքա էին գնացեալ յագարակս իւրեանց, եւ Ղեւտացիքն եւ երգեցիկքն գործէին զգործ մշակութեան:
| 13:10 And I perceived that the portions of the Levites had not been given [them]: for the Levites and the singers, that did the work, were fled every one to his field:
|
13:11 Եւ կագեցայ ընդ իշխանսն եւ ասեմ. Ընդէ՞ր [244]պակասեցին ռոճիկք ի տանէ Տեառն: Եւ ժողովեցի զամենայն սպասաւորսն`` եւ կարգեցի զնոսա ի տեղիս իւրեանց:
| 13:11 Then contended I with the rulers, and said, Why is the house of God forsaken? And I gathered them together, and set them in their place:
|
13:12 Եւ ամենայն Հրեայք բերէին զտասանորդս ցորենոյ եւ գինւոյ եւ ձիթոյ ի գանձանակ [245]տան Տեառն:
| 13:12 Then brought all Judah the tithe of the corn and the new wine and the oil unto the treasuries:
|
13:13 Եւ հրամայեցի տալ ի ձեռս Սեղիմայ քահանայի եւ Սադովկայ գրչի, եւ Փադայեայ որ էր յՂեւտացւոցն, եւ [246]ի ձեռանէ նոցա Անան որդի Զաքուր, որդի Մաթանայի. վասն զի հաւատարիմ էին նոքա որք բաժանէին եւ տային եղբարց իւրեանց:
| 13:13 And I made treasurers over the treasuries, Shelemiah the priest, and Zadok the scribe, and of the Levites, Pedaiah: and next to them [was] Hanan the son of Zaccur, the son of Mattaniah: for they were counted faithful, and their office [was] to distribute unto their brethren:
|
13:14 [247]Յիշեսցէ զիս Աստուած յայնմ ամենայնի, եւ մի՛ ի բացէ արասցէ զողորմութիւն իւր յինէն. վասն զի արարի զայս ամենայն ի տան Տեառն Աստուծոյ Իսրայելի:
| 13:14 Remember me, O my God, concerning this, and wipe not out my good deeds that I have done for the house of my God, and for the offices thereof:
|
13:15 Յաւուրսն յայնոսիկ տեսանէի ի Հրէաստանի` զի հարկանէին հնձանս յաւուր շաբաթու, եւ բերէին զորայսն [248]ընդ դրունս Երուսաղեմի``. եւ կախէին բեռն գրաստուց, զգինի եւ զխաղող եւ զթուզ, բարձեալ բեռինս բերէին յԵրուսաղէմ յաւուր շաբաթու. եւ [249]կալեալ վկայս` զի վաճառէին յաւուր շաբաթու:
| 13:15 In those days saw I in Judah [some] treading wine presses on the sabbath, and bringing in sheaves, and lading asses; as also wine, grapes, and figs, and all [manner of] burdens, which they brought into Jerusalem on the sabbath day: and I testified [against them] in the day wherein they sold victuals:
|
13:16 եւ նստէին ի տեղիս վաճառացն որք`` բերէին զձուկն եւ զամենայն վաճառս, եւ [250]գնէին յաւուր շաբաթու Հրեայքն ի ներքս`` յԵրուսաղէմ:
| 13:16 There dwelt men of Tyre also therein, which brought fish, and all manner of ware, and sold on the sabbath unto the children of Judah, and in Jerusalem:
|
13:17 Եւ կագեցայ ես [251]ընդ որդիսն Հրէից որք էին յԵրուսաղէմ, եւ`` ընդ իշխանսն Յուդայ, եւ ասեմ ցնոսա. Զի՞նչ է անօրէնութիւնս այս զոր դուք գործէք, եւ պղծէք [252]զաւուրս սուրբ զշաբաթու:
| 13:17 Then I contended with the nobles of Judah, and said unto them, What evil thing [is] this that ye do, and profane the sabbath day:
|
13:18 Ո՞չ այսպէս արարին հարքն ձեր, եւ ած ի վերայ [253]նոցա Աստուած զչարիսս զայս ամենայն, եւ ի վերայ քաղաքիս այսորիկ. եւ արդ դուք ընդէ՞ր յաւելուք զբարկութիւն ի վերայ Իսրայելի [254]եւ պղծէք զօրն սուրբ զշաբաթուց:
| 13:18 Did not your fathers thus, and did not our God bring all this evil upon us, and upon this city? yet ye bring more wrath upon Israel by profaning the sabbath:
|
13:19 Եւ եղեւ յորժամ կանգնեցի զդրունս`` Երուսաղեմի յառաջ քան զշաբաթն, հրամայէի փակել զդրունսն, եւ ոչ տայի բանալ զնոսա մինչեւ անցանէր շաբաթն. եւ դարձեալ կացուցի մանկունս պահապանս, զի մի՛ ոք իշխեսցէ մտանել բեռամբ յաւուր շաբաթու ընդ դրունսն Երուսաղեմի:
| 13:19 And it came to pass, that when the gates of Jerusalem began to be dark before the sabbath, I commanded that the gates should be shut, and charged that they should not be opened till after the sabbath: and [some] of my servants set I at the gates, [that] there should no burden be brought in on the sabbath day:
|
13:20 Եւ ագանէին ամենեքեան որք վաճառէին` արտաքոյ Երուսաղեմի միանգամ եւ երկիցս:
| 13:20 So the merchants and sellers of all kind of ware lodged without Jerusalem once or twice:
|
13:21 Եւ ասեմ ցնոսա. Ընդէ՞ր ագանիք դուք արտաքոյ պարսպիդ. եթէ եւ [255]այլ տեսանեմ զանօրէնութիւնդ զայդ, տամ հրաման այսպէս` զի ոչ մտանիցէք դուք ի շաբաթս մեր եւ ի քաղաքս:
| 13:21 Then I testified against them, and said unto them, Why lodge ye about the wall? if ye do [so] again, I will lay hands on you. From that time forth came they no [more] on the sabbath:
|
13:22 Եւ ասեմ ցՂեւտացիսն որք էին սրբեալ, եւ գային պահէին զդրունսն, եւ սրբէին յաւուր շաբաթու. եւ յայնմ հետէ ոչ պղծեցին զշաբաթսն``: Եւ յայսմ ամենայնի յիշեսցէ զիս Աստուած, եւ խնայեսցէ յիս ըստ բազում ողորմութեան իւրում:
| 13:22 And I commanded the Levites that they should cleanse themselves, and [that] they should come [and] keep the gates, to sanctify the sabbath day. Remember me, O my God, [concerning] this also, and spare me according to the greatness of thy mercy:
|
13:23 Եւ յաւուրսն յայնոսիկ տեսի զՀրեայսն, [256]զի նստէին կանայք Ազովտացիք եւ Ամովնացիք եւ Մովաբացիք:
| 13:23 In those days also saw I Jews [that] had married wives of Ashdod, of Ammon, [and] of Moab:
|
13:24 եւ որդիք նոցա եւ ոմանք ի կանանցն խօսէին Ազովտացի, եւ ոչ գիտէին խօսել Հրէարէն:
| 13:24 And their children spake half in the speech of Ashdod, and could not speak in the Jews' language, but according to the language of each people:
|
13:25 Եւ կագեցայ ընդ նոսա, եւ նզովեցի զնոսա, եւ հարի ի նոցանէ [257]արս բազումս``. եւ երդմնեցուցի զնոսա յանուն Աստուծոյ, զի մի՛ տացեն զդստերս իւրեանց որդւոց նոցա, եւ մի՛ զդստերս նոցա ածցեն որդւոց իւրեանց:
| 13:25 And I contended with them, and cursed them, and smote certain of them, and plucked off their hair, and made them swear by God, [saying], Ye shall not give your daughters unto their sons, nor take their daughters unto your sons, or for yourselves:
|
13:26 [258]Եւ ասեմ ցնոսա``. Ո՞չ յայդմ ամենայնի մեղաւ Սողոմոն թագաւոր Իսրայելի. [259]եւ ո՞վ էր իբրեւ զնա իմաստուն յամենայն թագաւորս մեր``. եւ սիրելի էր նա Աստուծոյ, եւ կացոյց զնա Աստուած թագաւոր ի վերայ ամենայն Իսրայելի. [260]եւ զայսպիսի սիրելի Աստուծոյ եւ զիմաստուն եւ զմեծ թագաւոր` խոտորեցուցին եւ յանցուցին ի մեղս կանայք այլազգեաց:
| 13:26 Did not Solomon king of Israel sin by these things? yet among many nations was there no king like him, who was beloved of his God, and God made him king over all Israel: nevertheless even him did outlandish women cause to sin:
|
13:27 Եւ արդ մի՛ լուայց եթէ ոք արասցէ զայնպիսի մեծ չարութիւնս եւ մեղիցէ առ Աստուած, եւ արասցէ կին այլազգի:
| 13:27 Shall we then hearken unto you to do all this great evil, to transgress against our God in marrying strange wives:
|
13:28 Եւ [261]յորդւոցն Յովիդեայ եւ յԵղիասիբայ մեծ քահանային, լուայ թէ էր կին նորա դուստր Սանաբաղատայ``, եւ մերժեալ հալածեցի զնա յինէն:
| 13:28 And [one] of the sons of Joiada, the son of Eliashib the high priest, [was] son in law to Sanballat the Horonite: therefore I chased him from me:
|
13:29 [262]Յիշեսցէ զնոսա Աստուած ի ժառանգութեան եւ յուխտի քահանայութեան:
| 13:29 Remember them, O my God, because they have defiled the priesthood, and the covenant of the priesthood, and of the Levites:
|
13:30 Եւ զՂեւտացիսն սրբեցի յամենայն այլազգեաց, եւ կարգեալ կազմեցի զնոսա օր ըստ օրէ` զքահանայսն եւ զՂեւտացիսն այր իւրաքանչիւր ի գործ իւր:
| 13:30 Thus cleansed I them from all strangers, and appointed the wards of the priests and the Levites, every one in his business:
|
13:31 եւ ետու կազմ բերել զամենայն փայտ ողջակիզացն յիւրաքանչիւր ժամանակս, եւ զառաջաւորսն պտղոյ իւրեանց: Յիշեսցէ զիս Աստուած մեր յամենայն բարութիւնս արդարութեան, այն որ օրհնեալն է յաւիտեան: Ամէն:
| 13:31 And for the wood offering, at times appointed, and for the firstfruits. Remember me, O my God, for good:
|