14:1 Եւ էր զատիկն եւ բաղարջակերք յետ երկուց աւուրց, խնդրէին քահանայապետքն եւ դպիրք եթէ զիա՞րդ զնա նենգաւ կալեալ սպանանիցեն:
| 14:1 After two days was [the feast of] the passover, and of unleavened bread: and the chief priests and the scribes sought how they might take him by craft, and put [him] to death:
|
14:2 Բայց ասէին թէ` Մի՛ ի տօնի աստ, զի մի՛ խռովութիւն լինիցի ի ժողովրդեանն:
| 14:2 But they said, Not on the feast [day], lest there be an uproar of the people:
|
14:3 Եւ մինչ էր ի Բեթանիա ի տան Սիմովնի բորոտի բազմեալ, եկն կին մի որ ունէր շիշ իւղոյ նարդեան ազնուի մեծագնոյ, եւ բեկեալ զշիշն` եհեղ ի վերայ գլխոյ նորա:
| 14:3 And being in Bethany in the house of Simon the leper, as he sat at meat, there came a woman having an alabaster box of ointment of spikenard very precious; and she brake the box, and poured [it] on his head:
|
14:4 [88]Եւ աշակերտքն`` զչարէին եւ ասէին. Ընդէ՞ր է կորուստ իւղոյդ այդորիկ:
| 14:4 And there were some that had indignation within themselves, and said, Why was this waste of the ointment made:
|
14:5 Մարթ էր զայդ եւղ վաճառել աւելի քան երեք հարեւր դահեկանի, եւ տալ աղքատաց: Եւ զայրանային նմա յոյժ:
| 14:5 For it might have been sold for more than three hundred pence, and have been given to the poor. And they murmured against her:
|
14:6 Եւ Յիսուս ասէ ցնոսա. Թոյլ տուք դմա, զի՞ աշխատ առնէք, զի գործ մի բարի գործեաց դա յիս:
| 14:6 And Jesus said, Let her alone; why trouble ye her? she hath wrought a good work on me:
|
14:7 Յամենայն ժամ զաղքատս ընդ ձեզ ունիք, եւ յորժամ կամիք, կարող էք առնել նոցա բարիս. այլ զիս ոչ յամենայն ժամ ընդ ձեզ ունիք:
| 14:7 For ye have the poor with you always, and whensoever ye will ye may do them good: but me ye have not always:
|
14:8 Դա զոր ունէրդ` արար. յառաջագոյն խնկեաց զմարմին իմ ի նշան պատանաց:
| 14:8 She hath done what she could: she is come aforehand to anoint my body to the burying:
|
14:9 Ամէն ասեմ ձեզ, ուր եւ քարոզեսցի աւետարանս այս ընդ ամենայն աշխարհ, եւ զոր արար դա` խօսեսցի վասն յիշատակի դորին:
| 14:9 Verily I say unto you, Wheresoever this gospel shall be preached throughout the whole world, [this] also that she hath done shall be spoken of for a memorial of her:
|
14:10 Եւ Յուդա Իսկարիովտացի, մի յերկոտասանից անտի, գնաց առ քահանայապետսն զի մատնեսցէ զնա նոցա:
| 14:10 And Judas Iscariot, one of the twelve, went unto the chief priests, to betray him unto them:
|
14:11 Նոքա իբրեւ լուան, խնդացին, եւ խոստացան տալ նմա արծաթ. եւ խնդրէր թէ զիա՛րդ պարապով մատնեսցէ զնա:
| 14:11 And when they heard [it], they were glad, and promised to give him money. And he sought how he might conveniently betray him:
|
14:12 Եւ յառաջնում աւուր բաղարջակերացն յորժամ զզատիկն զենուին, ասեն ցնա աշակերտքն. Ո՞ւր կամիս, երթիցուք պատրաստեսցուք զի կերիցես զզատիկն:
| 14:12 And the first day of unleavened bread, when they killed the passover, his disciples said unto him, Where wilt thou that we go and prepare that thou mayest eat the passover:
|
14:13 Եւ առաքէ երկուս յաշակերտաց անտի եւ ասէ ցնոսա. Երթայք ի քաղաք, եւ իբրեւ մտանիցէք ի քաղաքն, պատահեսցէ ձեզ այր մի որ սափոր ջրոյ յուս ունիցի, երթայք զհետ նորա:
| 14:13 And he sendeth forth two of his disciples, and saith unto them, Go ye into the city, and there shall meet you a man bearing a pitcher of water: follow him:
|
14:14 Եւ յոր տուն մտանիցէ, ասասջիք ցտանուտէրն. Վարդապետ ասէ. Ո՞ւր են իջեւանքն ուր աշակերտօքս ուտիցեմ զզատիկն:
| 14:14 And wheresoever he shall go in, say ye to the goodman of the house, The Master saith, Where is the guestchamber, where I shall eat the passover with my disciples:
|
14:15 Եւ նա ցուցցէ ձեզ վերնատուն մի մեծ զարդարեալ, անդ պատրաստեսջիք մեզ:
| 14:15 And he will shew you a large upper room furnished [and] prepared: there make ready for us:
|
14:16 Եւ գնացին պատրաստել աշակերտքն նորա. եկին ի քաղաքն եւ գտին որպէս ասացն նոցա, եւ պատրաստեցին զզատիկն:
| 14:16 And his disciples went forth, and came into the city, and found as he had said unto them: and they made ready the passover:
|
14:17 Եւ իբրեւ երեկոյ եղեւ, գայ երկոտասանիւքն հանդերձ:
| 14:17 And in the evening he cometh with the twelve:
|
14:18 Եւ իբրեւ բազմեցան եւ դեռ ուտէին, ասէ Յիսուս. Ամէն ասեմ ձեզ զի մի ոմն ի ձէնջ մատնելոց է զիս, որ ուտէ իսկ ընդ իս:
| 14:18 And as they sat and did eat, Jesus said, Verily I say unto you, One of you which eateth with me shall betray me:
|
14:19 Եւ նոքա սկսան տրտմել եւ ասել մի ըստ միոջէ. Միթէ ե՞ս իցեմ, եւ մեւսն` Միթէ ե՞ս իցեմ:
| 14:19 And they began to be sorrowful, and to say unto him one by one, [Is] it I? and another [said, Is] it I:
|
14:20 Նա պատասխանի ետ եւ ասէ ցնոսա. Մի յերկոտասանից այտի որ մխեաց ընդ իս ի սկաւառակդ:
| 14:20 And he answered and said unto them, [It is] one of the twelve, that dippeth with me in the dish:
|
14:21 Այլ Որդի մարդոյ երթայ որպէս եւ գրեալ է վասն նորա, բայց վա՜յ իցէ մարդոյն այնմիկ` յոյր ձեռս Որդի մարդոյ մատնեսցի. լաւ էր նմա թէ չէր իսկ ծնեալ մարդն այն:
| 14:21 The Son of man indeed goeth, as it is written of him: but woe to that man by whom the Son of man is betrayed! good were it for that man if he had never been born:
|
14:22 Եւ մինչդեռ ուտէին, առեալ Յիսուսի հաց` օրհնեաց եւ եբեկ, ետ նոցա եւ ասէ. [89]Առէք այդ է մարմին իմ:
| 14:22 And as they did eat, Jesus took bread, and blessed, and brake [it], and gave to them, and said, Take, eat: this is my body:
|
14:23 Եւ առեալ բաժակ` գոհացաւ եւ ետ նոցա, եւ արբին ի նմանէ ամենեքեան:
| 14:23 And he took the cup, and when he had given thanks, he gave [it] to them: and they all drank of it:
|
14:24 Եւ ասէ ցնոսա. Այս է արիւն իմ նորոյ ուխտի, որ փոխանակ բազմաց հեղու:
| 14:24 And he said unto them, This is my blood of the new testament, which is shed for many:
|
14:25 Ամէն ասեմ ձեզ թէ ոչ եւս յաւելից ըմպել ի բերոյ որթոյ մինչեւ ցօրն ցայն, յորժամ արբից զնա նոր յարքայութեան Աստուծոյ:
| 14:25 Verily I say unto you, I will drink no more of the fruit of the vine, until that day that I drink it new in the kingdom of God:
|
14:26 Եւ գոհացեալ ելին ի լեառն Ձիթենեաց:
| 14:26 And when they had sung an hymn, they went out into the mount of Olives:
|
14:27 Եւ ասէ ցնոսա Յիսուս. Ամենեքին գայթակղելոց էք յինէն յայսմ գիշերի. զի գրեալ է թէ` Հարից զհովիւն, եւ ոչխարքն ցրուեսցին:
| 14:27 And Jesus saith unto them, All ye shall be offended because of me this night: for it is written, I will smite the shepherd, and the sheep shall be scattered:
|
14:28 Այլ յետ յարութեան իմոյ յառաջագոյն երթայց քան զձեզ ի Գալիլեա:
| 14:28 But after that I am risen, I will go before you into Galilee:
|
14:29 Պատասխանի ետ Պետրոս եւ ասէ ցնա. Թէպէտ եւ ամենեքեան գայթակղեսցին, այլ ես ոչ:
| 14:29 But Peter said unto him, Although all shall be offended, yet [will] not I:
|
14:30 Եւ ասէ ցնա Յիսուս. Ամէն ասեմ քեզ թէ դու իսկ յայսմ գիշերի մինչչեւ [90]հաւու խօսեալ իցէ` երիցս ուրասցիս զիս:
| 14:30 And Jesus saith unto him, Verily I say unto thee, That this day, [even] in this night, before the cock crow twice, thou shalt deny me thrice:
|
14:31 Իսկ Պետրոս առաւել եւս պնդէր եւ ասէր. Եթէ մեռանել եւս հասանիցէ ընդ քեզ, զքեզ ոչ ուրացայց: Նոյնպէս եւ ամենեքեան ասէին:
| 14:31 But he spake the more vehemently, If I should die with thee, I will not deny thee in any wise. Likewise also said they all:
|
14:32 Գան ի գեղն որում անուն էր Գեթսեմանի, եւ ասէ ցաշակերտսն. Նստարուք աստ, մինչեւ ես յաղօթս կացից:
| 14:32 And they came to a place which was named Gethsemane: and he saith to his disciples, Sit ye here, while I shall pray:
|
14:33 Եւ առնու ընդ իւր զՊետրոս եւ զՅակովբոս եւ զՅովհաննէս, եւ սկսաւ տխրել եւ հոգալ:
| 14:33 And he taketh with him Peter and James and John, and began to be sore amazed, and to be very heavy:
|
14:34 Յայնժամ ասէ ցնոսա. Տրտում է անձն իմ մինչեւ ի մահ, մնացէք աստ եւ արթուն կացէք:
| 14:34 And saith unto them, My soul is exceeding sorrowful unto death: tarry ye here, and watch:
|
14:35 Եւ մատուցեալ սակաւիկ մի յառաջ, անկաւ ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր. եւ կայր յաղօթս, զի եթէ հնար ինչ է, անցցէ ի նմանէ ժամն:
| 14:35 And he went forward a little, and fell on the ground, and prayed that, if it were possible, the hour might pass from him:
|
14:36 Եւ ասէ. Աբբա Հայր, ամենայն ինչ քեզ հնարաւոր է, անցո զբաժակս զայս յինէն. բայց ոչ որպէս ես կամիմ, այլ որպէս դու կամիս:
| 14:36 And he said, Abba, Father, all things [are] possible unto thee; take away this cup from me: nevertheless not what I will, but what thou wilt:
|
14:37 Եւ գայ գտանէ զնոսա զի ննջէին, եւ ասէ ցՊետրոս. Սիմովն, ննջե՞ս. ո՞չ կարացեր ժամ մի արթուն կալ:
| 14:37 And he cometh, and findeth them sleeping, and saith unto Peter, Simon, sleepest thou? couldest not thou watch one hour:
|
14:38 Արթուն կացէք եւ յաղօթս կացէք, զի մի՛ մտջիք ի փորձութիւն. ոգիս յօժար է, բայց մարմինս տկար:
| 14:38 Watch ye and pray, lest ye enter into temptation. The spirit truly [is] ready, but the flesh [is] weak:
|
14:39 Եւ դարձեալ չոգաւ եկաց յաղօթս, եւ զնոյն բանս ասաց:
| 14:39 And again he went away, and prayed, and spake the same words:
|
14:40 Դարձաւ միւսանգամ անդրէն եւ եգիտ զնոսա ի քուն. քանզի էին աչք նոցա ծանրացեալ, եւ ոչ գիտէին թէ զինչ պատասխանի տայցեն նմա:
| 14:40 And when he returned, he found them asleep again, ( for their eyes were heavy,) neither wist they what to answer him:
|
14:41 Գայ երրորդ անգամ եւ ասէ ցնոսա. Ննջեցէք այսուհետեւ եւ հանգերուք, [91]զի հասեալ է վախճան``. եկն ժամ եւ ահա մատնի Որդի մարդոյ ի ձեռս մեղաւորաց:
| 14:41 And he cometh the third time, and saith unto them, Sleep on now, and take [your] rest: it is enough, the hour is come; behold, the Son of man is betrayed into the hands of sinners:
|
14:42 Օն արիք, գնասցուք, զի ահաւասիկ մերձեցաւ որ մատնելոցն է զիս:
| 14:42 Rise up, let us go; lo, he that betrayeth me is at hand:
|
14:43 Եւ մինչդեռ նա զայն խօսէր, գայ Յուդա [92]Իսկարիովտացի, մի յերկոտասանից անտի, եւ ընդ նմա ամբոխ սուսերօք եւ բրօք ի քահանայապետիցն եւ ի դպրաց եւ ի ծերոց:
| 14:43 And immediately, while he yet spake, cometh Judas, one of the twelve, and with him a great multitude with swords and staves, from the chief priests and the scribes and the elders:
|
14:44 Տուեալ էր նշան մատնչին եւ ասէր. Ընդ որում ես համբուրեցից` նա է. կալջիք զնա եւ տարջիք զգուշութեամբ:
| 14:44 And he that betrayed him had given them a token, saying, Whomsoever I shall kiss, that same is he; take him, and lead [him] away safely:
|
14:45 Եւ մատուցեալ վաղվաղակի ասէ ցնա. Ռաբբի, Ռաբբի: Եւ համբուրեաց զնա:
| 14:45 And as soon as he was come, he goeth straightway to him, and saith, Master, master; and kissed him:
|
14:46 Եւ նոքա արկին ի նա ձեռս եւ կալան զնա:
| 14:46 And they laid their hands on him, and took him:
|
14:47 Եւ մի ոմն յայնցանէ որ զնովաւն կային` ձգեաց սուր, եւ եհար զծառայ քահանայապետին, եւ ի բաց եհան զունկն նորա:
| 14:47 And one of them that stood by drew a sword, and smote a servant of the high priest, and cut off his ear:
|
14:48 Պատասխանի ետ Յիսուս եւ ասէ ցնոսա. Իբրեւ ի վերայ աւազակի՞ ելէք սուսերօք եւ բրօք ունել զիս:
| 14:48 And Jesus answered and said unto them, Are ye come out, as against a thief, with swords and [with] staves to take me:
|
14:49 Հանապազ առ ձեզ էի եւ ուսուցանէի ի տաճարին, եւ ոչ կալարուք զիս. այլ զի լցցին գիրք մարգարէիցն:
| 14:49 I was daily with you in the temple teaching, and ye took me not: but the scriptures must be fulfilled:
|
14:50 Յայնժամ թողին զնա աշակերտքն ամենեքին եւ փախեան:
| 14:50 And they all forsook him, and fled:
|
14:51 Եւ ոմն երիտասարդ զհետ երթայր նորա` արկեալ զիւրեւ կտաւ մի ի մերկուց. ունէին զնա երիտասարդքն:
| 14:51 And there followed him a certain young man, having a linen cloth cast about [his] naked [body]; and the young men laid hold on him:
|
14:52 եւ նորա թողեալ զկտաւն` փախեաւ մերկ ի նոցանէ:
| 14:52 And he left the linen cloth, and fled from them naked:
|
14:53 Եւ տարան զՅիսուս առ քահանայապետն [93]Կայիափա եւ գային ընդ նմա ամենայն քահանայապետքն եւ դպիրք եւ ծերք:
| 14:53 And they led Jesus away to the high priest: and with him were assembled all the chief priests and the elders and the scribes:
|
14:54 Եւ Պետրոս երթայր ի հեռաստանէ զհետ նորա մինչեւ ի ներքս իսկ ի գաւիթ քահանայապետին, եւ նստէր ընդ սպասաւորսն եւ ջեռնոյր առ լուսովն:
| 14:54 And Peter followed him afar off, even into the palace of the high priest: and he sat with the servants, and warmed himself at the fire:
|
14:55 Իսկ քահանայապետքն եւ ամենայն ատեանն խնդրէին հակառակ Յիսուսի վկայութիւն ինչ, զի սպանանիցեն զնա, եւ ոչ գտանէին:
| 14:55 And the chief priests and all the council sought for witness against Jesus to put him to death; and found none:
|
14:56 Զի բազում սուտ վկայութիւն վկայէին զնմանէ, եւ նման միմեանց ոչ էին վկայութիւնքն:
| 14:56 For many bare false witness against him, but their witness agreed not together:
|
14:57 Այլք յարուցեալ վկայէին սուտ զնմանէ եւ ասէին, թէ:
| 14:57 And there arose certain, and bare false witness against him, saying:
|
14:58 Մեք լուաք ի դմանէ զի ասէր. Ես քակեցից զտաճարդ զայդ ձեռագործ, եւ զերիս աւուրս շինեցից այլ, առանց ձեռագործի:
| 14:58 We heard him say, I will destroy this temple that is made with hands, and within three days I will build another made without hands:
|
14:59 Սակայն եւ այնպէս չէր նման վկայութիւնն նոցա:
| 14:59 But neither so did their witness agree together:
|
14:60 Ապա յարուցեալ քահանայապետն ի մէջ` հարցանէր զՅիսուս եւ ասէր. Ոչ ի՞նչ տաս պատասխանի, զի՛նչ դոքա զքէն վկայեն:
| 14:60 And the high priest stood up in the midst, and asked Jesus, saying, Answerest thou nothing? what [is it which] these witness against thee:
|
14:61 Եւ նա լուռ եւեթ կայր եւ չտայր ինչ պատասխանի: Դարձեալ քահանայապետն հարցանէր զնա կրկին անգամ եւ ասէր. Դո՞ւ ես Քրիստոս Որդի [94]Աստուծոյ օրհնելոյն:
| 14:61 But he held his peace, and answered nothing. Again the high priest asked him, and said unto him, Art thou the Christ, the Son of the Blessed:
|
14:62 [95]Պատասխանի ետ Յիսուս եւ ասէ ցնա. Դու ասացեր թէ ես եմ``. բայց տեսանիցէք զՈրդի մարդոյ նստեալ ընդ աջմէ Զօրութեան, եւ եկեալ ընդ ամպս երկնից:
| 14:62 And Jesus said, I am: and ye shall see the Son of man sitting on the right hand of power, and coming in the clouds of heaven:
|
14:63 Եւ քահանայապետն պատառեաց [96]վաղվաղակի զպատմուճանս իւր եւ ասէ. Զի՞նչ եւս պիտոյ են մեզ վկայք:
| 14:63 Then the high priest rent his clothes, and saith, What need we any further witnesses:
|
14:64 Ահա [97]լուայք ամենեքին զհայհոյութիւն ի բերանոյ դորա``, զիա՞րդ թուի ձեզ: Եւ ամենեքեան դատապարտեցին զնա թէ մահապարտ է:
| 14:64 Ye have heard the blasphemy: what think ye? And they all condemned him to be guilty of death:
|
14:65 Եւ ոմանք սկսան թքանել ընդ երեսս նորա, ձորձ զգլխով արկանել, կռփել եւ ասել. Մարգարեաց [98]մեզ, Քրիստոսդ, ո՞վ է այն որ եհարն զքեզ``: Եւ սպասաւորքն ապտակս հանէին նմա:
| 14:65 And some began to spit on him, and to cover his face, and to buffet him, and to say unto him, Prophesy: and the servants did strike him with the palms of their hands:
|
14:66 Եւ Պետրոս մինչդեռ էր ի խոնարհ ի գաւթին, գայ աղախին մի քահանայապետին, եւ տեսանէ զնա զի ջեռնոյր. հայեցաւ ընդ նա եւ ասէ:
| 14:66 And as Peter was beneath in the palace, there cometh one of the maids of the high priest:
|
14:67 Եւ դու ընդ Յիսուսի Նազովրեցւոյ էիր:
| 14:67 And when she saw Peter warming himself, she looked upon him, and said, And thou also wast with Jesus of Nazareth:
|
14:68 Նա ուրացաւ եւ ասէ. Ոչ ճանաչեմ եւ ոչ գիտեմ զինչ դուդ ասես: Եւ իբրեւ ել յարտաքին գաւիթն, եւ հաւ խօսեցաւ:
| 14:68 But he denied, saying, I know not, neither understand I what thou sayest. And he went out into the porch; and the cock crew:
|
14:69 Դարձեալ ետես զնա աղախինն, եւ սկսաւ ասել ցայնոսիկ որ շուրջն կային թէ` Եւ սա ի նոցանէ է: Եւ նա դարձեալ ուրացաւ:
| 14:69 And a maid saw him again, and began to say to them that stood by, This is [one] of them:
|
14:70 Եւ յետ սակաւ միոյ դարձեալ որ շուրջն կային` ասեն ցՊետրոս. Արդարեւ եւ դու ի նոցանէ ես, քանզի Գալիլեացի ես, եւ խօսքդ իսկ քո նման են:
| 14:70 And he denied it again. And a little after, they that stood by said again to Peter, Surely thou art [one] of them: for thou art a Galilaean, and thy speech agreeth:
|
14:71 Եւ նա սկսաւ նզովել եւ երդնուլ եւ ասել թէ` Ոչ գիտեմ զայրն զորմէ դուքդ ասէք:
| 14:71 But he began to curse and to swear, [saying], I know not this man of whom ye speak:
|
14:72 Եւ նոյնժամայն կրկին հաւ խօսեցաւ. եւ յիշեաց Պետրոս զբանն զոր ասաց ցնա Յիսուս թէ` չեւ իցէ հաւու երկիցս խօսեալ, զի դու երիցս ուրասցիս զիս, եւ սկսաւ լալ:
| 14:72 And the second time the cock crew. And Peter called to mind the word that Jesus said unto him, Before the cock crow twice, thou shalt deny me thrice. And when he thought thereon, he wept:
|