47:1 Եւ եկեալ Յովսէփ պատմեաց փարաւոնի, եւ ասէ. Հայր իմ եւ եղբարք, եւ խաշինք եւ արջառ նոցա, եւ ամենայն որ ինչ նոցա, եկին յերկրէն Քանանացւոց, եւ ահա են ի Գեսեմ:
| 47:1 Then Joseph came and told Pharaoh, and said, My father and my brethren, and their flocks, and their herds, and all that they have, are come out of the land of Canaan; and, behold, they [are] in the land of Goshen:
|
47:2 Եւ յեղբարց անտի իւրոց առ ընդ իւր հինգ այր, եւ կացոյց զնոսա առաջի փարաւոնի:
| 47:2 And he took some of his brethren, [even] five men, and presented them unto Pharaoh:
|
47:3 Եւ ասէ փարաւոն ցեղբարսն Յովսեփու. Զի՞նչ գործ է ձեր: Եւ նոքա ասեն ցփարաւոն. Հովիւք խաշանց են ծառայք քո, ե՛ւ մեք ե՛ւ հարք մեր:
| 47:3 And Pharaoh said unto his brethren, What [is] your occupation? And they said unto Pharaoh, Thy servants [are] shepherds, both we, [and] also our fathers:
|
47:4 Եւ ասեն ցփարաւոն. Պանդխտանալ եկաք յերկրիս յայսմիկ, զի ոչ գոյր ճարակ խաշանց ծառայից քոց, քանզի սաստկացաւ սովն յերկրին Քանանացւոց. եւ արդ բնակեսցուք ծառայք քո յերկրին ի Գեսեմ:
| 47:4 They said moreover unto Pharaoh, For to sojourn in the land are we come; for thy servants have no pasture for their flocks; for the famine [is] sore in the land of Canaan: now therefore, we pray thee, let thy servants dwell in the land of Goshen:
|
47:5 Եւ խօսեցաւ փարաւոն ընդ Յովսեփու եւ ասէ. Հայր քո եւ եղբարք քո եկին առ քեզ:
| 47:5 And Pharaoh spake unto Joseph, saying, Thy father and thy brethren are come unto thee:
|
47:6 Ահա երկիրս Եգիպտացւոց առաջի քո է. ի բարւոք երկրի բնակեցո զհայր քո եւ զեղբարս քո. եւ բնակեսցեն յերկրին ի Գեսեմ. ապա թէ գիտես թէ իցեն ի նոսա արք զօրաւորք, կացո զնոսա իշխանս ի վերայ իմոց խաշանց:
| 47:6 The land of Egypt [is] before thee; in the best of the land make thy father and brethren to dwell; in the land of Goshen let them dwell: and if thou knowest [any] men of activity among them, then make them rulers over my cattle:
|
47:7 Եւ ած Յովսէփ զՅակոբ հայր իւր, եւ կացոյց առաջի փարաւոնի. եւ օրհնեաց Յակոբ զփարաւոն:
| 47:7 And Joseph brought in Jacob his father, and set him before Pharaoh: and Jacob blessed Pharaoh:
|
47:8 Եւ ասէ փարաւոն ցՅակոբ. Քանի՞ են ամք աւուրց կենաց քոց:
| 47:8 And Pharaoh said unto Jacob, How old [art] thou:
|
47:9 Եւ ասէ Յակոբ ցփարաւոն. Աւուրք ամաց կենաց իմոց զորս պանդխտեցայ` հարեւր եւ երեսուն ամ է. սակաւք եւ դժուարինք եղեն աւուրք ամաց կենաց իմոց, եւ ոչ հասին յաւուրս ամաց կենաց հարց իմոց, զոր աւուրս պանդխտեցան:
| 47:9 And Jacob said unto Pharaoh, The days of the years of my pilgrimage [are] an hundred and thirty years: few and evil have the days of the years of my life been, and have not attained unto the days of the years of the life of my fathers in the days of their pilgrimage:
|
47:10 Եւ օրհնեաց Յակոբ զփարաւոն եւ ել ի նմանէ:
| 47:10 And Jacob blessed Pharaoh, and went out from before Pharaoh:
|
47:11 Եւ բնակեցոյց Յովսէփ զհայրն իւր եւ զեղբարս իւր, եւ ետ նոցա բնակութիւն յերկրին Եգիպտացւոց ի բարւոք երկրի, յերկրին Ռամեսայ, որպէս հրամայեաց փարաւոն:
| 47:11 And Joseph placed his father and his brethren, and gave them a possession in the land of Egypt, in the best of the land, in the land of Rameses, as Pharaoh had commanded:
|
47:12 Եւ տայր Յովսէփ ռոճիկս հօրն եւ եղբարց իւրոց, եւ ամենայն տան հօր իւրոյ ցորեան ըստ բերան:
| 47:12 And Joseph nourished his father, and his brethren, and all his father' s household, with bread, according to [their] families:
|
47:13 Եւ կերակուր ոչ գոյր յամենայն երկրին, զի սաստկացաւ սովն յոյժ. եւ նուաղեաց երկիրն Եգիպտացւոց եւ երկիրն Քանանացւոց ի սովոյ անտի:
| 47:13 And [there was] no bread in all the land; for the famine [was] very sore, so that the land of Egypt and [all] the land of Canaan fainted by reason of the famine:
|
47:14 Եւ ժողովեաց Յովսէփ զամենայն արծաթ գտեալ յերկրին Եգիպտացւոց եւ յերկրին Քանանացւոց ընդ ցորենոյն զոր վաճառէր, [623]եւ տայր նոցա կերակուրս``. եւ տարաւ Յովսէփ զամենայն արծաթն ի տուն փարաւոնի:
| 47:14 And Joseph gathered up all the money that was found in the land of Egypt, and in the land of Canaan, for the corn which they bought: and Joseph brought the money into Pharaoh' s house:
|
47:15 Եւ նուազեաց արծաթ յերկրէն Եգիպտացւոց եւ յերկրէն Քանանացւոց. եկին ամենայն Եգիպտացիք առ Յովսէփ եւ ասեն. Տուր մեզ հաց, ընդէ՞ր մեռանիմք առաջի քո. զի պակասեաց արծաթ:
| 47:15 And when money failed in the land of Egypt, and in the land of Canaan, all the Egyptians came unto Joseph, and said, Give us bread: for why should we die in thy presence? for the money faileth:
|
47:16 Ասէ ցնոսա Յովսէփ. Ածէք զանասունս ձեր, եւ տաց ձեզ հաց փոխանակ անասնոց ձերոց, եթէ պակասեաց արծաթ:
| 47:16 And Joseph said, Give your cattle; and I will give you for your cattle, if money fail:
|
47:17 Եւ ածին զանասունս առ Յովսէփ, եւ ետ նոցա Յովսէփ հաց փոխանակ ձիոյ եւ փոխանակ ոչխարի եւ փոխանակ արջառոյ եւ փոխանակ իշոյ. եւ կերակրեաց զնոսա հացիւ փոխանակ ամենայն անասնոց նոցա յամին յայնմիկ:
| 47:17 And they brought their cattle unto Joseph: and Joseph gave them bread [in exchange] for horses, and for the flocks, and for the cattle of the herds, and for the asses: and he fed them with bread for all their cattle for that year:
|
47:18 Ել այն ամ, եւ եկին առ Յովսէփ յերկրորդ ամին եւ ասեն ցնա. [624]Գուցէ սատակիցիմք`` ի տեառնէ մերմէ. եթէ արծաթ էր` պակասեաց, եւ եթէ խաշինք եւ ստացուածք, առ քեզ են, տէր. եւ չէ ինչ մնացեալ մեր առաջի տեառն, բայց միայն անձինք եւ երկիրս մեր:
| 47:18 When that year was ended, they came unto him the second year, and said unto him, We will not hide [it] from my lord, how that our money is spent; my lord also hath our herds of cattle; there is not ought left in the sight of my lord, but our bodies, and our lands:
|
47:19 Արդ [625]զի մի՛`` մեռանիցիմք առաջի քո, ե՛ւ մեք, ե՛ւ [626]երկիրս աւերեսցի``. ստացիր զմեզ եւ զերկիրս մեր փոխանակ հացի, եղիցուք մեք եւ երկիրս մեր ծառայք փարաւոնի. տուր սերմն [627]զի սերմանեսցուք``, եւ կեցցուք եւ մի՛ մեռցուք, եւ երկիրս մի՛ աւերեսցի:
| 47:19 Wherefore shall we die before thine eyes, both we and our land? buy us and our land for bread, and we and our land will be servants unto Pharaoh: and give [us] seed, that we may live, and not die, that the land be not desolate:
|
47:20 Եւ ստացաւ Յովսէփ զամենայն երկիրն Եգիպտացւոց փարաւոնի. քանզի վաճառեցին Եգիպտացիքն զերկիրն իւրեանց փարաւոնի, զի սաստկացաւ ի վերայ նոցա սովն, եւ եղեւ երկիրն փարաւոնի:
| 47:20 And Joseph bought all the land of Egypt for Pharaoh; for the Egyptians sold every man his field, because the famine prevailed over them: so the land became Pharaoh' s:
|
47:21 Եւ զժողովուրդն [628]ծառայեցոյց իւր ի ստրուկս``, ի ծագաց սահմանաց Եգիպտոսի մինչեւ ի ծագս նորուն:
| 47:21 And as for the people, he removed them to cities from [one] end of the borders of Egypt even to the [other] end thereof:
|
47:22 Բաց յերկրէ քրմացն, զի ոչ ստացաւ զնոսա Յովսէփ. քանզի տալով տայր պարգեւս քրմացն փարաւոնի, եւ ուտէին զպարգեւսն զոր տայր նոցա փարաւոն. վասն այնորիկ ոչ վաճառեցին զերկիրն իւրեանց:
| 47:22 Only the land of the priests bought he not; for the priests had a portion [assigned them] of Pharaoh, and did eat their portion which Pharaoh gave them: wherefore they sold not their lands:
|
47:23 Ասէ Յովսէփ [629]ցամենայն Եգիպտացիսն``. Ահա ստացայ զձեզ այսօր եւ զերկիր ձեր փարաւոնի. առէք ձեզ սերմանս եւ սերմանեցէք զերկիրդ:
| 47:23 Then Joseph said unto the people, Behold, I have bought you this day and your land for Pharaoh: lo, [here is] seed for you, and ye shall sow the land:
|
47:24 Եւ եղիցին արդիւնք դորա, եւ տաջիք զհինգերորդ մասն փարաւոնի, եւ չորք մասունքն ձեր եղիցին ի սերմն երկրիդ եւ ի կերակուր ձեզ եւ ամենայն ընտանեաց ձերոց, եւ ի կերակուր տղայոց ձերոց:
| 47:24 And it shall come to pass in the increase, that ye shall give the fifth [part] unto Pharaoh, and four parts shall be your own, for seed of the field, and for your food, and for them of your households, and for food for your little ones:
|
47:25 Եւ ասեն. Կեցուցեր զմեզ, գտաք շնորհս առաջի տեառն մերոյ, եւ եղիցուք ծառայք փարաւոնի:
| 47:25 And they said, Thou hast saved our lives: let us find grace in the sight of my lord, and we will be Pharaoh' s servants:
|
47:26 Եւ եդ նոցա օրէնս Յովսէփ մինչեւ ցայսօր յերկրին Եգիպտացւոց` հինգերորդել փարաւոնի, բաց յերկրէ քրմացն որ չէր փարաւոնի:
| 47:26 And Joseph made it a law over the land of Egypt unto this day, [that] Pharaoh should have the fifth [part]; except the land of the priests only, [which] became not Pharaoh' s:
|
47:27 Եւ բնակեաց Իսրայէլ յերկրին Եգիպտացւոց յերկրին ի Գեսեմ. եւ ժառանգեցան ի նմա, եւ աճեցին եւ բազմացան յոյժ:
| 47:27 And Israel dwelt in the land of Egypt, in the country of Goshen; and they had possessions therein, and grew, and multiplied exceedingly:
|
47:28 Եւ եկաց Յակոբ յերկրին Եգիպտացւոց ամս եւթն եւ տասն, եւ եղեն աւուրք Յակոբայ ամաց կենաց նորա հարեւր եւ քառասուն եւ եւթն ամ:
| 47:28 And Jacob lived in the land of Egypt seventeen years: so the whole age of Jacob was an hundred forty and seven years:
|
47:29 Եւ մերձեցան աւուրք Իսրայելի մեռանելոյ, եւ կոչեաց զորդի իւր զՅովսէփ եւ ասէ ցնա. Եթէ գտի շնորհս առաջի քո, դիր զձեռն քո ընդ երանօք իմովք, եւ արասցես ի վերայ իմ ողորմութիւն եւ ճշմարտութիւն, չթաղել զիս յԵգիպտոս:
| 47:29 And the time drew nigh that Israel must die: and he called his son Joseph, and said unto him, If now I have found grace in thy sight, put, I pray thee, thy hand under my thigh, and deal kindly and truly with me; bury me not, I pray thee, in Egypt:
|
47:30 Այլ ննջեցից ընդ հարսն իմ, եւ բարձցեն զիս յԵգիպտոսէ, եւ թաղեսցեն զիս ի գերեզմանի նոցա: Եւ նա ասէ. Ես արարից ըստ բանի քում:
| 47:30 But I will lie with my fathers, and thou shalt carry me out of Egypt, and bury me in their buryingplace. And he said, I will do as thou hast said:
|
47:31 Եւ ասէ. Երդուիր ինձ: Եւ երդուաւ նմա: Եւ երկիր եպագ Իսրայէլ ի վերայ գլխոյ [630]գաւազանի իւրոյ:
| 47:31 And he said, Swear unto me. And he sware unto him. And Israel bowed himself upon the bed' s head:
|