43:1 Եւ սովն եւս քան զեւս սաստկանայր ի վերայ երկրին:
| 43:1 And the famine [was] sore in the land:
|
43:2 Եւ եղեւ իբրեւ սպառեցին ուտել զցորեանն զոր բերին յերկրէն Եգիպտացւոց, ասէ ցնոսա հայրն իւրեանց. Դարձեալ երթայք գնեցէք սակաւ մի կերակուր:
| 43:2 And it came to pass, when they had eaten up the corn which they had brought out of Egypt, their father said unto them, Go again, buy us a little food:
|
43:3 Խօսեցաւ ընդ նմա Յուդա եւ ասէ. Վկայութեամբ եդ ընդ մեզ վկայութիւն այրն եւ ասէ. Մի՛ տեսանիցէք զերեսս իմ, եթէ ոչ եղբայրն ձեր կրտսեր ընդ ձեզ իցէ:
| 43:3 And Judah spake unto him, saying, The man did solemnly protest unto us, saying, Ye shall not see my face, except your brother [be] with you:
|
43:4 Արդ եթէ արձակես զեղբայրդ մեր ընդ մեզ, իջցուք եւ [581]գնեսցուք կերակուրս:
| 43:4 If thou wilt send our brother with us, we will go down and buy thee food:
|
43:5 Ապա թէ ոչ արձակես [582]զեղբայրդ մեր ընդ մեզ``, ոչ երթիցուք. զի այրն խօսեցաւ ընդ մեզ եւ ասէ. Մի՛ տեսանիցէք զերեսս իմ, եթէ ոչ եղբայրն ձեր կրտսեր ընդ ձեզ իցէ:
| 43:5 But if thou wilt not send [him], we will not go down: for the man said unto us, Ye shall not see my face, except your brother [be] with you:
|
43:6 Եւ ասէ Իսրայէլ. Զի՞նչ չարիս հասուցէք ի վերայ իմ, զի պատմեցէք առնն թէ գուցէ ձեր եղբայր:
| 43:6 And Israel said, Wherefore dealt ye [so] ill with me, [as] to tell the man whether ye had yet a brother:
|
43:7 Եւ նոքա ասեն. Հարցանելով եհարց զմէնջ այրն, եւ զազգէ մերմէ, եւ թէ Տակաւին կենդանի՞ իցէ հայրն ձեր, եւ եթէ իցէ՞ ձեր եղբայր. եւ պատմեցաք նմա ըստ հարցանելոյն նորա. միթէ գիտէա՞ք թէ ասելոց է ցմեզ` Ածէք զեղբայրն ձեր:
| 43:7 And they said, The man asked us straitly of our state, and of our kindred, saying, [Is] your father yet alive? have ye [another] brother? and we told him according to the tenor of these words: could we certainly know that he would say, Bring your brother down:
|
43:8 Ասէ Յուդա ցԻսրայէլ հայրն իւր. Արձակեա ընդ իս զպատանեակդ, եւ յարուցեալ գնասցուք, զի կեցցուք եւ մի՛ մեռցուք, ե՛ւ մեք ե՛ւ դու ե՛ւ [583]ստացուածք մեր:
| 43:8 And Judah said unto Israel his father, Send the lad with me, and we will arise and go; that we may live, and not die, both we, and thou, [and] also our little ones:
|
43:9 Ես առնում զդա յերաշխի. ի ձեռաց իմոց խնդրեսջիր զդա. եթէ ոչ ածից զդա առ քեզ եւ կացուցից առաջի քո, յանցաւոր [584]եղէց զամենայն աւուրս:
| 43:9 I will be surety for him; of my hand shalt thou require him: if I bring him not unto thee, and set him before thee, then let me bear the blame for ever:
|
43:10 Զի եթէ չէաք յամեալ, արդ երկիցս իսկ դարձեալ էր այսրէն:
| 43:10 For except we had lingered, surely now we had returned this second time:
|
43:11 Ասէ ցնոսա Իսրայէլ հայրն իւրեանց. [585]Այդպէս իցէ, արարէք զայդ. առէք ի պտղոյ երկրիս յամանս ձեր, եւ տարայք առնն պատարագս, ռետին եւ մեղր եւ խունկս եւ ստաշխն եւ բեւեկն եւ ընկոյզ:
| 43:11 And their father Israel said unto them, If [it must be] so now, do this; take of the best fruits in the land in your vessels, and carry down the man a present, a little balm, and a little honey, spices, and myrrh, nuts, and almonds:
|
43:12 Եւ արծաթ կրկին առէք ի ձեռս ձեր, եւ զարծաթն որ դարձաւ յամանս ձեր` տարայք ընդ ձեզ, գուցէ ընդ խաբս ինչ իցէ:
| 43:12 And take double money in your hand; and the money that was brought again in the mouth of your sacks, carry [it] again in your hand; peradventure it [was] an oversight:
|
43:13 Եւ զեղբայրդ ձեր առէք, եւ արիք իջէք առ այրն:
| 43:13 Take also your brother, and arise, go again unto the man:
|
43:14 Եւ Աստուած [586]իմ տացէ ձեզ շնորհս առաջի առնն, եւ արձակեսցէ ընդ ձեզ զեղբայրն ձեր զմեւս եւ զԲենիամին. բայց ես որպէս անզաւակեցայ, անզաւակեցայ:
| 43:14 And God Almighty give you mercy before the man, that he may send away your other brother, and Benjamin. If I be bereaved [of my children], I am bereaved:
|
43:15 Եւ առեալ արանցն զպատարագսն եւ արծաթ կրկին ի ձեռս իւրեանց եւ զԲենիամին, յարուցեալ իջին յԵգիպտոս, եւ կացին յանդիման Յովսեփայ:
| 43:15 And the men took that present, and they took double money in their hand, and Benjamin; and rose up, and went down to Egypt, and stood before Joseph:
|
43:16 Իբրեւ ետես [587]զնոսա Յովսէփ, եւ զԲենիամին եղբայր իւր``, ասէ ցհազարապետ տանն իւրոյ. Տար զարսդ ի տուն, եւ զեն զենլիս եւ պատրաստեա. զի ընդ իս ուտելոց են արքդ այդոքիկ հաց ի միջօրէի:
| 43:16 And when Joseph saw Benjamin with them, he said to the ruler of his house, Bring [these] men home, and slay, and make ready; for [these] men shall dine with me at noon:
|
43:17 Եւ արար այրն որպէս եւ ասաց Յովսէփ. եւ տարաւ ցարսն ի տուն Յովսեփայ:
| 43:17 And the man did as Joseph bade; and the man brought the men into Joseph' s house:
|
43:18 Եւ տեսեալ արանցն եթէ տարան զնոսա ի տուն Յովսեփայ, ասեն. Վասն արծաթոյն որ դարձաւ յամանս մեր զառաջինն` մտանեմք մեք անդր առ ի [588]խուզելոյ զմեզ, արկանել`` ի վերայ մեր, եւ առնուլ զմեզ ի ծառայս եւ զէշս մեր:
| 43:18 And the men were afraid, because they were brought into Joseph' s house; and they said, Because of the money that was returned in our sacks at the first time are we brought in; that he may seek occasion against us, and fall upon us, and take us for bondmen, and our asses:
|
43:19 Մատուցեալ առ այրն, վերակացու տանն Յովսեփայ, խօսեցան առ դրանն:
| 43:19 And they came near to the steward of Joseph' s house, and they communed with him at the door of the house:
|
43:20 եւ ասեն. Աղաչեմք զքեզ, տէր, իջաք զառաջինն գնել կերակուրս:
| 43:20 And said, O sir, we came indeed down at the first time to buy food:
|
43:21 Եւ եղեւ իբրեւ հասաք յիջավանս եւ բացաք զամանս մեր, եւ արծաթն իւրաքանչիւր յամանի իւրում էր. արդ զարծաթն այսրէն կշռով դարձուցաք, եւ աւասիկ ի ձեռին մերում է:
| 43:21 And it came to pass, when we came to the inn, that we opened our sacks, and, behold, [every] man' s money [was] in the mouth of his sack, our money in full weight: and we have brought it again in our hand:
|
43:22 Եւ այլ արծաթ բերաք ընդ մեզ, գնել կերակուրս. եւ ոչ գիտեմք ո՛վ եդ զարծաթն յամանս մեր:
| 43:22 And other money have we brought down in our hands to buy food: we cannot tell who put our money in our sacks:
|
43:23 Եւ ասէ ցնոսա. Խաղաղութիւն ընդ ձեզ, մի՛ երկնչիք. Աստուածն ձեր եւ հարցն ձերոց ետ ձեզ գանձս յամանս ձեր. այլ իմ զձեր արծաթն առեալ եւ հաճեալ եմ: Եւ եհան առ նոսա զՇմաւոն:
| 43:23 And he said, Peace [be] to you, fear not: your God, and the God of your father, hath given you treasure in your sacks: I had your money. And he brought Simeon out unto them:
|
43:24 Եւ տարաւ ի ներքս այրն զորեարն ի տուն Յովսեփայ, եւ բերին ջուր լուանալ զոտս նոցա, եւ ետ կերակուր գրաստուց նոցա:
| 43:24 And the man brought the men into Joseph' s house, and gave [them] water, and they washed their feet; and he gave their asses provender:
|
43:25 Եւ նոքա պատրաստեցին զպատարագսն մինչչեւ եկեալ էր Յովսէփ ի միջօրէին. քանզի լուան թէ անդ ճաշելոց է:
| 43:25 And they made ready the present against Joseph came at noon: for they heard that they should eat bread there:
|
43:26 Եմուտ Յովսէփ ի տուն, եւ մատուցին նմա զընծայսն զոր ունէին ի ձեռս իւրեանց` ի տան անդ, եւ երկիր պագին նմա ի վերայ երեսաց իւրեանց յերկիր:
| 43:26 And when Joseph came home, they brought him the present which [was] in their hand into the house, and bowed themselves to him to the earth:
|
43:27 Եհարց զնոսա եւ ասէ. Զիա՞րդ կայք: Եւ ասէ ցնոսա եթէ Ո՞ղջ իցէ հայրն ձեր ծերունի, զորմէ ասացէք թէ տակաւին կենդանի է:
| 43:27 And he asked them of [their] welfare, and said, [Is] your father well, the old man of whom ye spake? [Is] he yet alive:
|
43:28 Եւ նոքա ասեն. Ողջ է ծառայ քո հայր մեր, տակաւին կենդանի է: [589]Եւ ասէ. Օրհնեալ է այրն այն յԱստուծոյ:`` Եւ խոնարհեցան երկիր պագին նմա:
| 43:28 And they answered, Thy servant our father [is] in good health, he [is] yet alive. And they bowed down their heads, and made obeisance:
|
43:29 Ամբարձ զաչս իւր եւ ետես զԲենիամին զեղբայր իւր զհամամայր, եւ ասէ. Ա՞յդ է եղբայրն ձեր կրտսեր զորմէ ասացէք ածել առ իս: Եւ ասէ. Աստուած ողորմեսցի քեզ, որդեակ:
| 43:29 And he lifted up his eyes, and saw his brother Benjamin, his mother' s son, and said, [Is] this your younger brother, of whom ye spake unto me? And he said, God be gracious unto thee, my son:
|
43:30 Եւ խռովեցաւ Յովսէփ, եւ գալարէին աղիք նորա ի վերայ եղբօրն իւրոյ, եւ խնդրէր լալ. մտեալ ի սենեակ անդր ելաց:
| 43:30 And Joseph made haste; for his bowels did yearn upon his brother: and he sought [where] to weep; and he entered into [his] chamber, and wept there:
|
43:31 Եւ լուացեալ զերեսս իւր` ել, պնդեաց զանձն եւ ասէ. Արկէք հաց:
| 43:31 And he washed his face, and went out, and refrained himself, and said, Set on bread:
|
43:32 Եւ արկին նմա միայնոյ, եւ նոցա իւրաքանչիւր ումեք, եւ Եգիպտացւոցն որ ճաշէին ընդ նմա` իւրաքանչիւր առանձինն. զի ոչ կարէին Եգիպտացիքն ուտել հաց ընդ Եբրայեցիսն, քանզի գարշելի էին Եգիպտացւոցն:
| 43:32 And they set on for him by himself, and for them by themselves, and for the Egyptians, which did eat with him, by themselves: because the Egyptians might not eat bread with the Hebrews; for that [is] an abomination unto the Egyptians:
|
43:33 Նստաւ առաջի նորա անդրանիկն` ըստ երիցութեան իւրում, եւ կրտսերն` ըստ կրտսերութեան իւրում. եւ զարմացեալ էին արքն իւրաքանչիւր ընդ եղբօր իւրում:
| 43:33 And they sat before him, the firstborn according to his birthright, and the youngest according to his youth: and the men marvelled one at another:
|
43:34 Եւ առին իւրեանց մասունս ի նմանէ, եւ մեծացաւ մասն Բենիամինի քան զմասունս ամենեցուն հնգպատիկ քան զնոցայն. արբին եւ արբեցան ընդ նմա:
| 43:34 And he took [and sent] messes unto them from before him: but Benjamin' s mess was five times so much as any of their' s. And they drank, and were merry with him:
|