32:1 Եւ Յակոբ գնաց զճանապարհ իւր: [454]Եւ հայեցեալ ետես զբանակ Աստուծոյ բանակեալ.`` եւ ընդ առաջ եղեն նմա հրեշտակք Աստուծոյ:
| 32:1 And Jacob went on his way, and the angels of God met him:
|
32:2 Եւ ասէ Յակոբ իբրեւ ետես զնոսա. Այս բանակ Աստուծոյ է: Եւ կոչեաց զանուն տեղւոյն այնորիկ [455]Բանակս:
| 32:2 And when Jacob saw them, he said, This [is] God' s host: and he called the name of that place Mahanaim:
|
32:3 Եւ առաքեաց Յակոբ հրեշտակս յառաջ քան զինքն առ Եսաւ եղբայր իւր յերկիրն ի Սէիր, յաշխարհն Եդովմայ:
| 32:3 And Jacob sent messengers before him to Esau his brother unto the land of Seir, the country of Edom:
|
32:4 Պատուէր ետ նոցա եւ ասէ. Այսպէս ասասջիք տեառն իմում Եսաւայ, թէ Այսպէս ասէ ծառայ քո Յակոբ, Ընդ Լաբանայ կեցի եւ յամեցի մինչեւ ցայժմ:
| 32:4 And he commanded them, saying, Thus shall ye speak unto my lord Esau; Thy servant Jacob saith thus, I have sojourned with Laban, and stayed there until now:
|
32:5 Եւ եղեն իմ արջառ եւ ոչխար եւ էշք, ծառայք եւ աղախնայք. եւ առաքեցի պատմել տեառն իմում Եսաւայ զի գտցէ ծառայ քո շնորհս առաջի քո:
| 32:5 And I have oxen, and asses, flocks, and menservants, and womenservants: and I have sent to tell my lord, that I may find grace in thy sight:
|
32:6 Եւ դարձեալ հրեշտակացն առ Յակոբ` ասեն. Չոգաք առ Եսաւ եղբայր քո, եւ գայ ընդ առաջ քո, եւ չորք հարեւր այր ընդ նմա:
| 32:6 And the messengers returned to Jacob, saying, We came to thy brother Esau, and also he cometh to meet thee, and four hundred men with him:
|
32:7 Զահի հարաւ Յակոբ, եւ տարակուսեալ էր. եւ զատոյց զժողովուրդն որ ընդ նմա էր, եւ զարջառ եւ զոչխար եւ զուղտս յերկուս բանակս:
| 32:7 Then Jacob was greatly afraid and distressed: and he divided the people that [was] with him, and the flocks, and herds, and the camels, into two bands:
|
32:8 Եւ ասէ Յակոբ. Եթէ եկեսցէ Եսաւ յառաջին բանակն եւ հարցէ զնա, ապրեսցի երկրորդ բանակն:
| 32:8 And said, If Esau come to the one company, and smite it, then the other company which is left shall escape:
|
32:9 Եւ ասէ Յակոբ. Աստուած հօր իմոյ Աբրահամու եւ Աստուած հօր իմոյ Իսահակայ, Տէր, որ ասացեր ցիս թէ Երթ յերկիր ծննդեան քո եւ բարի արարից քեզ:
| 32:9 And Jacob said, O God of my father Abraham, and God of my father Isaac, the LORD which saidst unto me, Return unto thy country, and to thy kindred, and I will deal well with thee:
|
32:10 չեմ բաւական ամենայն արդարութեանն եւ ճշմարտութեանն զոր արարեր ընդ ծառայի քում. զի ցուպ ի ձեռն անցի ընդ այս Յորդանան, եւ արդ աւասիկ եղէ յերկուս բանակս:
| 32:10 I am not worthy of the least of all the mercies, and of all the truth, which thou hast shewed unto thy servant; for with my staff I passed over this Jordan; and now I am become two bands:
|
32:11 Եւ ապրեցո զիս ի ձեռաց եղբօր իմոյ Եսաւայ. զի զահի հարեալ եմ ես ի նմանէ, գուցէ եկեալ հարկանիցէ զիս, մայր առ մանկան:
| 32:11 Deliver me, I pray thee, from the hand of my brother, from the hand of Esau: for I fear him, lest he will come and smite me, [and] the mother with the children:
|
32:12 Եւ դու ասացեր[456] թէ Բարի արարից քեզ``, եւ եդից զզաւակ քո իբրեւ զաւազ ծովու որ ոչ թուիցի ի բազմութենէ:
| 32:12 And thou saidst, I will surely do thee good, and make thy seed as the sand of the sea, which cannot be numbered for multitude:
|
32:13 Եւ ննջեաց անդ զայն գիշեր. եւ առ յորոց ածէրն ձեռամբ իւրով պատարագս, եւ առաքեաց Եսաւայ եղբօր իւրում:
| 32:13 And he lodged there that same night; and took of that which came to his hand a present for Esau his brother:
|
32:14 այծս երկերիւր, քաղս քսան, մաքիս երկերիւր, խոյս քսան:
| 32:14 Two hundred she goats, and twenty he goats, two hundred ewes, and twenty rams:
|
32:15 ուղտս [457]ծնեալս կոզռամբք հանդերձ` երեսուն, կովս քառասուն եւ ցուլս տասն, էշս քսան եւ մտրուկս տասն:
| 32:15 Thirty milch camels with their colts, forty kine, and ten bulls, twenty she asses, and ten foals:
|
32:16 Եւ ետ ի ձեռս ծառայից իւրոց հօտս հօտս առանձինն. եւ ասէ ցծառայսն իւր. Երթայք դուք յառաջ քան զիս, եւ բացագոյնս ի միմեանց տանիցիք հօտս ի հօտից:
| 32:16 And he delivered [them] into the hand of his servants, every drove by themselves; and said unto his servants, Pass over before me, and put a space betwixt drove and drove:
|
32:17 Պատուիրեաց առաջնոյն եւ ասէ. Եթէ պատահիցէ քեզ Եսաւ եղբայր իմ, եւ հարցանիցէ թէ Ո՞յր ես եւ յո՞ երթաս եւ ո՞յր է այդ որ առաջի քո երթայ:
| 32:17 And he commanded the foremost, saying, When Esau my brother meeteth thee, and asketh thee, saying, Whose [art] thou? and whither goest thou? and whose [are] these before thee:
|
32:18 ասասցես, թէ Ծառայի քո Յակոբայ պատարագք են, զոր առաքեաց տեառն իւրում Եսաւայ. եւ ինքն զկնի մեր գայ:
| 32:18 Then thou shalt say, [They be] thy servant Jacob' s; it [is] a present sent unto my lord Esau: and, behold, also he [is] behind us:
|
32:19 Պատուիրեաց [458]առաջնումն եւ երկրորդին եւ երրորդին, եւ ամենեցուն որ երթային յառաջ զհետ խաշանցն` ասէր. Ըստ բանիս այսմիկ խօսեսջիք ընդ Եսաւայ, յորժամ գտանիցէք զնա:
| 32:19 And so commanded he the second, and the third, and all that followed the droves, saying, On this manner shall ye speak unto Esau, when ye find him:
|
32:20 Եւ ասասջիք. Ահա ծառայ քո Յակոբ գայ զհետ մեր. քանզի ասաց թէ Ցածուցից զերեսս նորա պատարագօքդ որ երթան առաջի, եւ ապա տեսից զերեսս նորա, թերեւս արասցէ մեծարանս երեսաց իմոց:
| 32:20 And say ye moreover, Behold, thy servant Jacob [is] behind us. For he said, I will appease him with the present that goeth before me, and afterward I will see his face; peradventure he will accept of me:
|
32:21 Եւ երթային յառաջագոյն ընծայքն քան զնա. եւ ինքն ննջեաց զայն գիշեր անդէն ի բանակին:
| 32:21 So went the present over before him: and himself lodged that night in the company:
|
32:22 Եւ յարուցեալ ի նմին գիշերի` առ զերկուս կանայսն եւ զերկուս աղախնայսն եւ զմետասան որդիս իւր, եւ անց ընդ հունն Յաբոկայ:
| 32:22 And he rose up that night, and took his two wives, and his two womenservants, and his eleven sons, and passed over the ford Jabbok:
|
32:23 Եւ առ անցոյց զնոսա ընդ ձորն, եւ զամենայն ինչ որ իւր էր:
| 32:23 And he took them, and sent them over the brook, and sent over that he had:
|
32:24 Եւ մնաց Յակոբ միայն. եւ մարտեաւ այր մի ընդ նմա մինչեւ ցառաւօտ:
| 32:24 And Jacob was left alone; and there wrestled a man with him until the breaking of the day:
|
32:25 Եւ իբրեւ ետես թէ ոչ յաղթէ նմա, բուռն եհար զամոլաջլէ զըստի նորա, եւ ընդարմացոյց զամոլաջիլ զըստին Յակոբայ ի կռուելն իւրում ընդ նմա:
| 32:25 And when he saw that he prevailed not against him, he touched the hollow of his thigh; and the hollow of Jacob' s thigh was out of joint, as he wrestled with him:
|
32:26 Եւ ասէ ցնա. Արձակեա զիս, քանզի այգ եղեւ. եւ նա ասէ. Ոչ արձակեցից զքեզ, եթէ ոչ օրհնեսցես զիս:
| 32:26 And he said, Let me go, for the day breaketh. And he said, I will not let thee go, except thou bless me:
|
32:27 Եւ նա ասէ ցսա. Զի՞նչ անուն է քո: Եւ սա ասէ ցնա. Յակոբ:
| 32:27 And he said unto him, What [is] thy name? And he said, Jacob:
|
32:28 Եւ ասէ ցսա. Յայսմ հետէ ոչ կոչեսցեն զանուն քո Յակոբ, այլ [459]Իսրայէլ եղիցի անուն քո. զի ժուժկալեցեր ընդ Աստուծոյ եւ ընդ մարդկան, [460]զօրաւոր լիջիր:
| 32:28 And he said, Thy name shall be called no more Jacob, but Israel: for as a prince hast thou power with God and with men, and hast prevailed:
|
32:29 Եհարց Յակոբ եւ ասէ. Պատմեա ինձ զանուն քո: Եւ ասէ. Զի՞ հարցանես զանուանէ իմմէ: Եւ օրհնեաց զնա անդ:
| 32:29 And Jacob asked [him], and said, Tell [me], I pray thee, thy name. And he said, Wherefore [is] it [that] thou dost ask after my name? And he blessed him there:
|
32:30 Եւ կոչեաց Յակոբ զանուն տեղւոյն այնորիկ [461]Տեսիլ Աստուծոյ``. զի տեսի զԱստուած դէմ յանդիման, եւ ապրեցաւ անձն իմ:
| 32:30 And Jacob called the name of the place Peniel: for I have seen God face to face, and my life is preserved:
|
32:31 Եւ ծագեաց նմա արեւ իբրեւ [462]անց Տեսիլն Աստուծոյ. եւ նա կաղայր երթայր ի զըստէ անտի:
| 32:31 And as he passed over Penuel the sun rose upon him, and he halted upon his thigh:
|
32:32 Վասն այնորիկ ոչ ուտեն որդիքն Իսրայելի զամոլաջիլն զոր ընդարմացոյց, որ է ի վերայ տախտակի զըստին, մինչեւ ցայսօր. զի բուռն եհար զտախտակէ զըստին Յակոբայ, եւ ընդարմացոյց զամոլաջիլ նորա:
| 32:32 Therefore the children of Israel eat not [of] the sinew which shrank, which [is] upon the hollow of the thigh, unto this day: because he touched the hollow of Jacob' s thigh in the sinew that shrank:
|