1:1 Եւ եղեւ [4]յետ բանիցս այսոցիկ յաւուրս Արտաշիսի, (որ եւ այս Արտաշէս`` կալաւ ի Հնդկաց աշխարհէն մինչեւ յԵթովպիա հարեւր քսան եւ եւթն գաւառ:
| 1:1 Now it came to pass in the days of Ahasuerus, ( this [is] Ahasuerus which reigned, from India even unto Ethiopia, [over] an hundred and seven and twenty provinces:
|
1:2 [5]ի նմին աւուրս յորս նստաւ ի Սիսիս քաղաքի:
| 1:2 That in those days, when the king Ahasuerus sat on the throne of his kingdom, which [was] in Shushan the palace:
|
1:3 յամին երրորդի թագաւորութեանն իւրոյ, արար [6]թագաւորն կոչունս սիրելեաց իւրոց եւ մեծամեծաց, եւ այլոց եւս ազգաց Պարսից եւ Մարաց, եւ ամենայն իշխանաց նախարարացն:
| 1:3 In the third year of his reign, he made a feast unto all his princes and his servants; the power of Persia and Media, the nobles and princes of the provinces, [being] before him:
|
1:4 Եւ իբրեւ եցոյց`` նոցա զմեծութիւն թագաւորութեանն իւրոյ, եւ զփառս ուրախութեան վայելչութեանն զաւուրս հարեւր եւ ութսուն:
| 1:4 When he shewed the riches of his glorious kingdom and the honour of his excellent majesty many days, [even] an hundred and fourscore days:
|
1:5 Եւ յորժամ յանգ ելանէին [7]աւուրք հարսանեացն, դարձեալ միւսանգամ հրաման ետ կոչել ի հարսանիսն զռամիկ քաղաքացիսն իւր ի գաւիթ տանն արքունի զաւուրս վեց:
| 1:5 And when these days were expired, the king made a feast unto all the people that were present in Shushan the palace, both unto great and small, seven days, in the court of the garden of the king' s palace:
|
1:6 Եւ էր զարդարեալ բեհեզովք եւ կերպասովք` զորս էր կարգեալ եւ կազմեալ զլարովքն ծիրանեօք եւ բեհեզովք, եւ զորս էր կապեալ ի խոյակսն ոսկիս, եւ ի ծիրանիս` որ կային ի վերայ սեանցն պատուականաց եւ ի խարսխացն ոսկեղինաց. ուր կային գահոյք բազումք ոսկեղէնք եւ արծաթեղէնք ընդելուզեալք մարգարտօք եւ ակամբք պատուականօք` լցեալս պաստառօք եւ գոյնագոյն նկարուք եւ պատուական հանդերձիւք ի վերայ վարդայատակ գաւթին:
| 1:6 Where were white, green, and blue, [hangings], fastened with cords of fine linen and purple to silver rings and pillars of marble: the beds [were of] gold and silver, upon a pavement of red, and blue, and white, and black, marble:
|
1:7 ուր կային թակոյկք եւ ըմպելիք թագաւորին ոսկեղէնք եւ արծաթեղէնք, որք էին յերից բիւրուց քանքարաց, եւ գինի յոյժ` արքայի ըմպելի:
| 1:7 And they gave [them] drink in vessels of gold, ( the vessels being diverse one from another,) and royal wine in abundance, according to the state of the king:
|
1:8 Այլ կոչունքս որպէս օրէն էր եղեւ. վասն զի այսպէս կամեցաւ թագաւորն առնել պաշտօնեայ ծառայիցն:
| 1:8 And the drinking [was] according to the law; none did compel: for so the king had appointed to all the officers of his house, that they should do according to every man' s pleasure:
|
1:9 Եւ Ասթինէ կին թագաւորին արար կոչունս կանանց յապարանս թագաւորին [8]Արտաշիսի:
| 1:9 Also Vashti the queen made a feast for the women [in] the royal house which [belonged] to king Ahasuerus:
|
1:10 Եւ յաւուրն եւթներորդի յանձն իւր զուարճացեալ լինէր թագաւորն. եւ ասէ ցԱման եւ ցԲազան եւ ցԹառա եւ ցԲուրազէ եւ ցԱթելթա եւ ցԲատենզա եւ ցԹառաբբա, ցեւթանեսին ներքինիս ցպաշտօնեայս իւր:
| 1:10 On the seventh day, when the heart of the king was merry with wine, he commanded Mehuman, Biztha, Harbona, Bigtha, and Abagtha, Zethar, and Carcas, the seven chamberlains that served in the presence of Ahasuerus the king:
|
1:11 կոչել [9]զկինն յարքունիս թագաւորեցուցանել զնա, եւ`` ցուցանել ամենայն իշխանաց եւ ազգաց զգեղեցկութիւն նորա. զի էր գեղեցիկ յոյժ:
| 1:11 To bring Vashti the queen before the king with the crown royal, to shew the people and the princes her beauty: for she [was] fair to look on:
|
1:12 Եւ ոչ լուաւ նմա Ասթինէ գալ առ նա [10]ընդ ներքինիսն``, եւ տրտմեցաւ թագաւորն եւ բարկացաւ յոյժ:
| 1:12 But the queen Vashti refused to come at the king' s commandment by [his] chamberlains: therefore was the king very wroth, and his anger burned in him:
|
1:13 Եւ ասէ [11]ցսիրելիսն իւր զիրսն զոր արար Ասթինէն. Արդ արարէք, ասէ թագաւորն, այսուհետեւ օրէնս եւ իրաւունս:
| 1:13 Then the king said to the wise men, which knew the times, ( for so [was] the king' s manner toward all that knew law and judgment:
|
1:14 Եւ մատեան առաջի նորա Արքինսէոս եւ Առնաթեր եւ Մաղիսեար` իշխանք Պարսից եւ Մարաց, որ էին մերձաւորք եւ աթոռակիցք արքային:
| 1:14 And the next unto him [was] Carshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena, [and] Memucan, the seven princes of Persia and Media, which saw the king' s face, [and] which sat the first in the kingdom:
|
1:15 Եւ պատմեցին եթէ ո՞րպէս`` օրէն է առնել Ասթինեայ կնոջ թագաւորին, զի ոչ արար զհրամանս արքային, զոր հրամայեաց նմա ի ձեռն ներքինեացն:
| 1:15 What shall we do unto the queen Vashti according to law, because she hath not performed the commandment of the king Ahasuerus by the chamberlains:
|
1:16 Եւ ասէ [12]Մուքեւս ցարքայ եւ ցիշխանսն. Ոչ եթէ արքայի միայն ընդդէմ դարձաւ Ասթինէ տիկնաց տիկին, այլ ամենայն իշխանաց եւ [13]կուսակալաց արքայի:
| 1:16 And Memucan answered before the king and the princes, Vashti the queen hath not done wrong to the king only, but also to all the princes, and to all the people that [are] in all the provinces of the king Ahasuerus:
|
1:17 Սոյնպէս եւ ամենայն կանայք լինին անհնազանդ իշխանաց Պարսից եւ Մարաց:
| 1:17 For [this] deed of the queen shall come abroad unto all women, so that they shall despise their husbands in their eyes, when it shall be reported, The king Ahasuerus commanded Vashti the queen to be brought in before him, but she came not:
|
1:18 յորժամ լսեն զարհամարհանս կնոջ թագաւորիս, համարձակին իշխել եւ անարգել զարս իւրեանց:
| 1:18 Likewise shall the ladies of Persia and Media say this day unto all the king' s princes, which have heard of the deed of the queen. Thus [shall there arise] too much contempt and wrath:
|
1:19 Արդ, եթէ կամք իցեն եւ հաճոյ թուեսցի արքայի, [14]մի՛ մտցէ նա առ արքայ. եւ զտիկնութիւն նորա տացէ կնոջ որ լաւ եւս իցէ քան զնա:
| 1:19 If it please the king, let there go a royal commandment from him, and let it be written among the laws of the Persians and the Medes, that it be not altered, That Vashti come no more before king Ahasuerus; and let the king give her royal estate unto another that is better than she:
|
1:20 Եւ լուիցեն զօրէնս զոր հրամայես ի թագաւորութեանդ [15]քում, եւ պատուեսցեն կանայք զարս իւրեանց պատուով մեծաւ` յաղքատաց մինչեւ ի մեծամեծս:
| 1:20 And when the king' s decree which he shall make shall be published throughout all his empire, ( for it is great,) all the wives shall give to their husbands honour, both to great and small:
|
1:21 Եւ հաճոյ թուեցաւ բանն արքայի եւ ամենայն իշխանաց նորա. եւ արար թագաւորն որպէս խօսեցաւ [16]Մուքեւս:
| 1:21 And the saying pleased the king and the princes; and the king did according to the word of Memucan:
|
1:22 Եւ առաքեաց ընդ ամենայն թագաւորութիւնն իւր ի գաւառսն ամենայն` ըստ հրամանին որ եդաւ ի վերայ ամենայն կանանց:
| 1:22 For he sent letters into all the king' s provinces, into every province according to the writing thereof, and to every people after their language, that every man should bear rule in his own house, and that [it] should be published according to the language of every people:
|