1:1 Եւ արքայ Դաւիթ ծերացեալ եւ անցեալ զաւուրբք, եւ ծածկէին զնա հանդերձիւք եւ ոչ ջեռնոյր:
| 1:1 Now king David was old [and] stricken in years; and they covered him with clothes, but he gat no heat:
|
1:2 Եւ ասեն ծառայք նորա. Խնդրեսցեն տեառն մերոյ արքայի աղջիկ մի կոյս, եւ կացցէ առաջի արքայի եւ եղիցի դարմանել, եւ ննջեսցէ ընդ նմա եւ ջեռցի տէր մեր արքայ:
| 1:2 Wherefore his servants said unto him, Let there be sought for my lord the king a young virgin: and let her stand before the king, and let her cherish him, and let her lie in thy bosom, that my lord the king may get heat:
|
1:3 Եւ խնդրեցին աղջիկ մի գեղեցիկ յամենայն սահմանացն Իսրայելի, եւ գտին զԱբիսակ Սոմնացի, եւ ածին զնա առ արքայ:
| 1:3 So they sought for a fair damsel throughout all the coasts of Israel, and found Abishag a Shunammite, and brought her to the king:
|
1:4 Եւ էր աղջիկն գեղեցիկ յոյժ, եւ [1]ջեռուցանէր զարքայ եւ պաշտէր զնա. եւ արքայ ոչ գիտաց զնա:
| 1:4 And the damsel [was] very fair, and cherished the king, and ministered to him: but the king knew her not:
|
1:5 Եւ Ադոնիա որդի Ագիթայ ամբառնայր. ասէ. Ես թագաւորեցից: Եւ արար իւր կառս եւ հեծեալս, եւ յիսուն այր սուրհանդակս ընթանալ առաջի նորա:
| 1:5 Then Adonijah the son of Haggith exalted himself, saying, I will be king: and he prepared him chariots and horsemen, and fifty men to run before him:
|
1:6 Եւ հայրն ոչ արգելոյր զնա, եւ ոչ երբեք ասէր թէ` Ընդէ՞ր արարեր զայդ. եւ ինքն էր գեղեցիկ տեսանելով, եւ զնա ծնաւ յետ Աբիսողոմայ:
| 1:6 And his father had not displeased him at any time in saying, Why hast thou done so? and he also [was a] very goodly [man]; and [his mother] bare him after Absalom:
|
1:7 Եւ եղեն բանք նորա ընդ Յովաբայ որդւոյ Շարուհեայ եւ ընդ Աբիաթարայ քահանայի. եւ օգնէին Ադոնիայ:
| 1:7 And he conferred with Joab the son of Zeruiah, and with Abiathar the priest: and they following Adonijah helped:
|
1:8 Եւ Սադովկ քահանայ եւ Բանեա որդի Յովիդայեայ եւ Նաթան մարգարէ եւ Սեմէի եւ Ռէի, եւ [2]որդիք զօրաւորք Դաւթի չէին զհետ Ադոնիայ:
| 1:8 But Zadok the priest, and Benaiah the son of Jehoiada, and Nathan the prophet, and Shimei, and Rei, and the mighty men which [belonged] to David, were not with Adonijah:
|
1:9 Եւ եզեն Ադոնիա ոչխարս եւ եզինս եւ [3]գառինս առ վիմին Զոողեթայ, որ է մօտ [4]յերկիրն Ռովգելայ. եւ կոչեաց զամենայն զեղբարս իւր զորդիս արքայի, եւ զամենայն զարս Յուդայ զծառայս արքայի:
| 1:9 And Adonijah slew sheep and oxen and fat cattle by the stone of Zoheleth, which [is] by En- rogel, and called all his brethren the king' s sons, and all the men of Judah the king' s servants:
|
1:10 եւ զՆաթան մարգարէ եւ զԲանեա եւ զզօրաւորսն եւ զՍողոմոն զեղբայր իւր ոչ կոչեաց:
| 1:10 But Nathan the prophet, and Benaiah, and the mighty men, and Solomon his brother, he called not:
|
1:11 Եւ խօսեցաւ Նաթան [5]մարգարէ ընդ Բերսաբեայ մօր Սողոմոնի եւ ասէ. Ո՞չ լուար զի թագաւորեաց Ադոնիա որդի Ագիթայ, եւ տէր մեր [6]արքայ Դաւիթ ոչ գիտաց:
| 1:11 Wherefore Nathan spake unto Bath- sheba the mother of Solomon, saying, Hast thou not heard that Adonijah the son of Haggith doth reign, and David our lord knoweth [it] not:
|
1:12 Եւ արդ եկ տաց քեզ խրատ, եւ ապրեցուսցես զանձն քո եւ զանձն որդւոյ քո Սողոմոնի:
| 1:12 Now therefore come, let me, I pray thee, give thee counsel, that thou mayest save thine own life, and the life of thy son Solomon:
|
1:13 Երթ մուտ առ արքայ Դաւիթ, եւ խօսեսցիս ընդ նմա եւ ասասցես. Ո՞չ դու, տէր իմ արքայ, երդուար աղախնոյ քում եւ ասացեր թէ Սողոմոն որդի քո թագաւորեսցէ յետ իմ, եւ նա նստցի յաթոռ իմ. եւ այն զի՞նչ է զի թագաւորեաց Ադոնիա:
| 1:13 Go and get thee in unto king David, and say unto him, Didst not thou, my lord, O king, swear unto thine handmaid, saying, Assuredly Solomon thy son shall reign after me, and he shall sit upon my throne? why then doth Adonijah reign:
|
1:14 Եւ ահա մինչդեռ դու խօսիցիս անդ ընդ արքայի, ես մտից եւ լցից զբանս քո:
| 1:14 Behold, while thou yet talkest there with the king, I also will come in after thee, and confirm thy words:
|
1:15 Եւ եմուտ Բերսաբէէ առ արքայ ի սենեակն. եւ արքայ ծերացեալ էր յոյժ, եւ Աբիսակ Սոմնացի կայր ի սպասու արքայի:
| 1:15 And Bath- sheba went in unto the king into the chamber: and the king was very old; and Abishag the Shunammite ministered unto the king:
|
1:16 Խոնարհեցաւ Բերսաբէէ եւ երկիր եպագ արքայի: Եւ ասէ արքայ. Զի՞ է քեզ:
| 1:16 And Bath- sheba bowed, and did obeisance unto the king. And the king said, What wouldest thou:
|
1:17 Եւ նա ասէ. Տէր իմ արքայ, դու երդուար ի Տէր Աստուած քո` աղախնոյ քում եւ ասացեր, թէ Սողոմոն որդի քո թագաւորեսցէ յետ իմ, եւ նա նստցի յաթոռ իմ:
| 1:17 And she said unto him, My lord, thou swarest by the LORD thy God unto thine handmaid, [saying], Assuredly Solomon thy son shall reign after me, and he shall sit upon my throne:
|
1:18 եւ ահա Ադոնիա թագաւորեաց, եւ դու, տէր իմ արքայ, ոչ գիտացեր:
| 1:18 And now, behold, Adonijah reigneth; and now, my lord the king, thou knowest [it] not:
|
1:19 եւ եզեն արջառս եւ ոչխարս եւ [7]գառինս բազումս, եւ կոչեաց զամենայն որդիս արքայի եւ զԱբիաթար քահանայ եւ զՅովաբ իշխան զօրուն. եւ զՍողոմոն զծառայ քո ոչ կոչեաց:
| 1:19 And he hath slain oxen and fat cattle and sheep in abundance, and hath called all the sons of the king, and Abiathar the priest, and Joab the captain of the host: but Solomon thy servant hath he not called:
|
1:20 Եւ, տէր իմ արքայ, աչք ամենայն Իսրայելի ի քեզ են, պատմել նոցա թէ ո՛ նստցի յաթոռ տեառն իմոյ արքայի յետ նորա:
| 1:20 And thou, my lord, O king, the eyes of all Israel [are] upon thee, that thou shouldest tell them who shall sit on the throne of my lord the king after him:
|
1:21 եւ եղիցի` եթէ ննջեսցէ տէր իմ արքայ ընդ հարս իւր, լինիցիմ ես եւ որդի իմ Սողոմոն վնասապարտք:
| 1:21 Otherwise it shall come to pass, when my lord the king shall sleep with his fathers, that I and my son Solomon shall be counted offenders:
|
1:22 Եւ մինչդեռ նա խօսէր ընդ արքայի, եկն Նաթան մարգարէ:
| 1:22 And, lo, while she yet talked with the king, Nathan the prophet also came in:
|
1:23 Եւ պատմեցաւ արքայի, եւ ասեն. Աւասիկ Նաթան մարգարէ: Եւ եմուտ առաջի արքայի, եւ երկիր եպագ արքայի ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր:
| 1:23 And they told the king, saying, Behold Nathan the prophet. And when he was come in before the king, he bowed himself before the king with his face to the ground:
|
1:24 եւ ասէ Նաթան. Տէր իմ արքայ, դո՞ւ ասացեր եթէ Ադոնիա թագաւորեսցէ զկնի իմ, եւ նա նստցի յաթոռ իմում:
| 1:24 And Nathan said, My lord, O king, hast thou said, Adonijah shall reign after me, and he shall sit upon my throne:
|
1:25 զի էջ այսօր եւ եզեն արջառս եւ ոչխարս եւ [8]գառինս բազումս, եւ կոչեաց զամենայն որդիսն արքայի եւ զիշխանս զօրուն եւ զԱբիաթար քահանայ. եւ ահա ուտեն եւ ըմպեն առաջի նորա, եւ ասեն. Կեցցէ արքայ Ադոնիա:
| 1:25 For he is gone down this day, and hath slain oxen and fat cattle and sheep in abundance, and hath called all the king' s sons, and the captains of the host, and Abiathar the priest; and, behold, they eat and drink before him, and say, God save king Adonijah:
|
1:26 Եւ զիս զծառայ քո, եւ զՍադովկ քահանայ եւ զԲանեա որդի Յովիդայեայ եւ զՍողոմոն զծառայ քո ոչ կոչեաց:
| 1:26 But me, [even] me thy servant, and Zadok the priest, and Benaiah the son of Jehoiada, and thy servant Solomon, hath he not called:
|
1:27 Եթէ ի ձեռն տեա՞ռն իմոյ արքայի եղեւ բանն այն, եւ ոչ ցուցեր ծառայի քում թէ ո՛ նստցի յաթոռ տեառն իմոյ արքայի յետ նորա:
| 1:27 Is this thing done by my lord the king, and thou hast not shewed [it] unto thy servant, who should sit on the throne of my lord the king after him:
|
1:28 Պատասխանի ետ Դաւիթ արքայ եւ ասէ. Կոչեցէք առ իս զԲերսաբէէ: Եւ եմուտ առաջի նորա, եւ եկաց յանդիման նորա:
| 1:28 Then king David answered and said, Call me Bath- sheba. And she came into the king' s presence, and stood before the king:
|
1:29 Եւ երդուաւ արքայ եւ ասէ. Կենդանի է Տէր, որ փրկեաց զանձն իմ յամենայն նեղութենէ:
| 1:29 And the king sware, and said, [As] the LORD liveth, that hath redeemed my soul out of all distress:
|
1:30 զի որպէս երդուայ ի Տէր Աստուած Իսրայելի եւ ասեմ, եթէ Սողոմոն որդի քո թագաւորեսցէ յետ իմ, եւ նա նստցի յաթոռ իմ փոխանակ իմ, եթէ ոչ այսպէս արարից յաւուր յայսմիկ:
| 1:30 Even as I sware unto thee by the LORD God of Israel, saying, Assuredly Solomon thy son shall reign after me, and he shall sit upon my throne in my stead; even so will I certainly do this day:
|
1:31 Եւ խոնարհեցաւ Բերսաբէէ ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր, եւ երկիր եպագ արքայի եւ ասէ. Կեցցէ տէր իմ արքայ Դաւիթ յաւիտեան:
| 1:31 Then Bath- sheba bowed with [her] face to the earth, and did reverence to the king, and said, Let my lord king David live for ever:
|
1:32 Եւ ասէ արքայ Դաւիթ. Կոչեցէք առ իս զՍադովկ քահանայ եւ զՆաթան մարգարէ եւ զԲանեա որդի Յովիդայեայ: Եւ մտին առաջի արքայի:
| 1:32 And king David said, Call me Zadok the priest, and Nathan the prophet, and Benaiah the son of Jehoiada. And they came before the king:
|
1:33 Եւ ասէ ցնոսա արքայ. Առէք ընդ ձեզ զծառայս տեառն ձերոյ, եւ հեծուցէք զՍողոմոն զորդի իմ ի ջորւոջն իմում, եւ իջուցէք զնա ի Գեհոն:
| 1:33 The king also said unto them, Take with you the servants of your lord, and cause Solomon my son to ride upon mine own mule, and bring him down to Gihon:
|
1:34 եւ օծցեն զնա անդ Սադովկ քահանայ եւ Նաթան մարգարէ ի թագաւոր ի վերայ Իսրայելի. եւ փող հարէք եղջերեաւն եւ ասասջիք. Կեցցէ արքայ Սողոմոն:
| 1:34 And let Zadok the priest and Nathan the prophet anoint him there king over Israel: and blow ye with the trumpet, and say, God save king Solomon:
|
1:35 Եւ ելջիք զկնի նորա, եւ մտցէ եւ նստցի յաթոռ իմում, եւ նա թագաւորեսցէ ընդ իմ. եւ ես ետու հրաման լինել նմա առաջնորդ ի վերայ Իսրայելի եւ Յուդայ:
| 1:35 Then ye shall come up after him, that he may come and sit upon my throne; for he shall be king in my stead: and I have appointed him to be ruler over Israel and over Judah:
|
1:36 Եւ պատասխանի ետ Բանեա որդի Յովիդայեայ արքայի եւ ասէ. Եղիցի այդպէս. հաւատարմացուսցէ Տէր Աստուած տեառն իմոյ արքայի:
| 1:36 And Benaiah the son of Jehoiada answered the king, and said, Amen: the LORD God of my lord the king say so:
|
1:37 Եւ որպէս էր Տէր ընդ տեառն իմում արքայի, եղիցի եւ ընդ Սողոմոնի. եւ մեծացուսցէ զաթոռ նորա քան զաթոռ տեառն իմոյ արքայի Դաւթի:
| 1:37 As the LORD hath been with my lord the king, even so be he with Solomon, and make his throne greater than the throne of my lord king David:
|
1:38 Եւ էջ Սադովկ քահանայ եւ Նաթան մարգարէ եւ Բանեա որդի Յովիդայեայ, եւ Քերեթին եւ Ոփելեթին. եւ հեծուցին զՍողոմոն ի ջորւոջն արքայի Դաւթի, եւ տարան զնա ի Գեհոն:
| 1:38 So Zadok the priest, and Nathan the prophet, and Benaiah the son of Jehoiada, and the Cherethites, and the Pelethites, went down, and caused Solomon to ride upon king David' s mule, and brought him to Gihon:
|
1:39 Եւ ա՛ռ Սադովկ քահանայ զեղջեւրն իւղոյ ի խորանէն եւ օծ զՍողոմոն եւ եհար զփողն եղջերեայ, եւ ասէ ամենայն ժողովուրդն. Կեցցէ արքայ Սողոմոն:
| 1:39 And Zadok the priest took an horn of oil out of the tabernacle, and anointed Solomon. And they blew the trumpet; and all the people said, God save king Solomon:
|
1:40 Եւ ել ամենայն ժողովուրդն զհետ նորա, եւ պար առեալ պարուք ուրախ լինէին մեծաւ ուրախութեամբ, եւ հնչեաց երկիրն ի բարբառոյ նոցա:
| 1:40 And all the people came up after him, and the people piped with pipes, and rejoiced with great joy, so that the earth rent with the sound of them:
|
1:41 Եւ լուաւ Ադոնիա եւ ամենայն բազմականք նորա, եւ կատարեցին նոքա զուտելն. եւ լուաւ Յովաբ զձայն եղջերոյն, եւ ասէ. Զի՞նչ է բարբառն որ հնչէ ի քաղաքին:
| 1:41 And Adonijah and all the guests that [were] with him heard [it] as they had made an end of eating. And when Joab heard the sound of the trumpet, he said, Wherefore [is this] noise of the city being in an uproar:
|
1:42 Եւ մինչդեռ նա խօսէր ահա Յովնաթան որդի Աբիաթարու քահանայի եհաս. եւ ասէ Ադոնիա. Մուտ զի այր զօրութեան ես դու, եւ բարութիւնս աւետարանես:
| 1:42 And while he yet spake, behold, Jonathan the son of Abiathar the priest came: and Adonijah said unto him, Come in; for thou [art] a valiant man, and bringest good tidings:
|
1:43 Պատասխանի ետ Յովնաթան եւ ասէ ցԱդոնիա. Եւ կարի իսկ քաջ. տէր մեր արքայ Դաւիթ թագաւորեցոյց զՍողոմոն:
| 1:43 And Jonathan answered and said to Adonijah, Verily our lord king David hath made Solomon king:
|
1:44 եւ առաքեաց ընդ նմա արքայ զՍադովկ քահանայ եւ զՆաթան մարգարէ եւ զԲանեա որդի Յովիդայեայ, եւ զՔերեթին եւ զՈփելեթին, եւ հեծուցին զնա ի ջորւոջն արքայի:
| 1:44 And the king hath sent with him Zadok the priest, and Nathan the prophet, and Benaiah the son of Jehoiada, and the Cherethites, and the Pelethites, and they have caused him to ride upon the king' s mule:
|
1:45 եւ օծին զնա Սադովկ քահանայ եւ Նաթան մարգարէ ի թագաւոր ի Գեհոն. եւ ելին անտի ուրախութեամբ, եւ հնչեաց քաղաքն. եւ այն է բարբառն զոր լուարուք:
| 1:45 And Zadok the priest and Nathan the prophet have anointed him king in Gihon: and they are come up from thence rejoicing, so that the city rang again. This [is] the noise that ye have heard:
|
1:46 Եւ նստաւ Սողոմոն յաթոռն արքայութեան:
| 1:46 And also Solomon sitteth on the throne of the kingdom:
|
1:47 եւ մտին ծառայքն արքայի օրհնել զտէր մեր զարքայ Դաւիթ եւ ասեն. Մեծացուսցէ Աստուած[9] զանուն Սողոմոնի որդւոյ քո քան զանուն քո, եւ մեծացուսցէ զաթոռ նորա քան զաթոռ քո: Եւ երկիր եպագ արքայ յանկողնէ իւրմէ:
| 1:47 And moreover the king' s servants came to bless our lord king David, saying, God make the name of Solomon better than thy name, and make his throne greater than thy throne. And the king bowed himself upon the bed:
|
1:48 Եւ այսպէս ասաց արքայ. Օրհնեալ է Տէր Աստուած Իսրայելի` որ ետ ինձ այսօր ի զաւակէ իմմէ նստել յաթոռ իմ, եւ աչք իմ տեսանեն:
| 1:48 And also thus said the king, Blessed [be] the LORD God of Israel, which hath given [one] to sit on my throne this day, mine eyes even seeing:
|
1:49 Եւ զարհուրեցան եւ յարեան ամենայն կոչնականքն Ադոնիայ, եւ գնացին այր իւրաքանչիւր զճանապարհ իւր:
| 1:49 And all the guests that [were] with Adonijah were afraid, and rose up, and went every man his way:
|
1:50 Եւ Ադոնիա երկեաւ յերեսաց Սողոմոնի, եւ յարեաւ չոգաւ բուռն եհար զեղջերաց սեղանոյն:
| 1:50 And Adonijah feared because of Solomon, and arose, and went, and caught hold on the horns of the altar:
|
1:51 Եւ ազդ եղեւ Սողոմոնի եւ ասեն. Ահա Ադոնիա երկեաւ յարքայէ Սողոմոնէ եւ ունի զեղջերաց սեղանոյն եւ ասէ. Երդուիցի ինձ այսօր արքայ Սողոմոն, եթէ ոչ սպանցէ զծառայ իւր սրով:
| 1:51 And it was told Solomon, saying, Behold, Adonijah feareth king Solomon: for, lo, he hath caught hold on the horns of the altar, saying, Let king Solomon swear unto me to day that he will not slay his servant with the sword:
|
1:52 Եւ ասէ Սողոմոն. Եթէ լինիցի յորդի զօրութեան, ոչ անկցի ի հերոյ նորա մազ մի ի գետին, ապա եթէ չարութիւն գտցի ի նմա` մահու մեռցի:
| 1:52 And Solomon said, If he will shew himself a worthy man, there shall not an hair of him fall to the earth: but if wickedness shall be found in him, he shall die:
|
1:53 Եւ առաքեաց արքայ Սողոմոն, եւ իջոյց զնա ի վերուստ ի սեղանոյ անտի: Եւ եմուտ երկիր եպագ արքայի Սողոմոնի. եւ ասէ ցնա Սողոմոն. Երթ ի տուն քո:
| 1:53 So king Solomon sent, and they brought him down from the altar. And he came and bowed himself to king Solomon: and Solomon said unto him, Go to thine house:
|