18:1 Եւ հանդէս արար Դաւիթ զօրուն որ ընդ նմա, եւ կացոյց ի վերայ նոցա հազարապետս եւ հարիւրապետս:
| 18:1 And David numbered the people that [were] with him, and set captains of thousands and captains of hundreds over them:
|
18:2 Եւ առաքեաց Դաւիթ զերիր մասն զօրուն ի ձեռն Յովաբայ, եւ զերիր մասն ի ձեռն Աբեսսայ որդւոյ Շարուհեայ` եղբօր Յովաբայ, եւ զերիր մասն ի ձեռն Եթթեայ Գեթացւոյ. եւ ասէ Դաւիթ ցզօրն. Ելանելով ելից եւ ես ընդ ձեզ:
| 18:2 And David sent forth a third part of the people under the hand of Joab, and a third part under the hand of Abishai the son of Zeruiah, Joab' s brother, and a third part under the hand of Ittai the Gittite. And the king said unto the people, I will surely go forth with you myself also:
|
18:3 Եւ ասեն. Ոչ ելցես. զի եթէ փախչիցիմք, ոչ դիցեն ի վերայ մեր զսիրտ. եւ եթէ կիսոյ կէս ի մէնջ մեռանիցիմք, ոչ դիցեն ի վերայ մեր զսիրտ. զի դու իբրեւ զտասն հազար ի մէնջ ես. եւ արդ լաւ է թէ դու ի քաղաքի իցես, զի լինիցիս մեզ յօգնականութիւն:
| 18:3 But the people answered, Thou shalt not go forth: for if we flee away, they will not care for us; neither if half of us die, will they care for us: but now [thou art] worth ten thousand of us: therefore now [it is] better that thou succour us out of the city:
|
18:4 Եւ ասէ ցնոսա արքայ. Որ ինչ հաճոյ իցէ առաջի ձեր արարից: Եւ եկաց արքայ յեց առ դրանն, եւ ամենայն զօրն ելանէր ըստ հարիւրաւորաց եւ ըստ հազարաւորաց:
| 18:4 And the king said unto them, What seemeth you best I will do. And the king stood by the gate side, and all the people came out by hundreds and by thousands:
|
18:5 Եւ պատուէր ետ արքայ Յովաբայ եւ Աբեսսայ եւ յԵթթեայ եւ ասէ. Խնայեսջիք [242]ի պատանեակ իմ`` Աբիսողոմ: Եւ ամենայն զօրն լուաւ ի պատուիրելն արքայի ամենայն իշխանացն վասն Աբիսողոմայ:
| 18:5 And the king commanded Joab and Abishai and Ittai, saying, [Deal] gently for my sake with the young man, [even] with Absalom. And all the people heard when the king gave all the captains charge concerning Absalom:
|
18:6 Եւ ել [243]ամենայն զօրն յանտառն`` ընդդէմ Իսրայելի, եւ եղեւ կռիւ յանտառին Եփրեմայ:
| 18:6 So the people went out into the field against Israel: and the battle was in the wood of Ephraim:
|
18:7 Եւ պարտեցաւ անդ զօրն Իսրայելի առաջի ծառայիցն Դաւթի. եւ եղեւ խորտակումն մեծ յաւուր յայնմիկ, եւ անկան քսան հազար արանց:
| 18:7 Where the people of Israel were slain before the servants of David, and there was there a great slaughter that day of twenty thousand:
|
18:8 Եւ եղեւ անդ պատերազմն ցրուեալ ընդ ամենայն երեսս երկրին. եւ յաճախեաց անտառն ուտել ի զօրուէն քան զորս եկեր սուրն ի զօրուէն յաւուրն յայնմիկ:
| 18:8 For the battle was there scattered over the face of all the country: and the wood devoured more people that day than the sword devoured:
|
18:9 Եւ դիպեցաւ Աբիսողոմ առաջի ծառայիցն Դաւթի. եւ Աբիսողոմ էր հեծեալ ի ջորւոջ [244]իւրում, եւ եմուտ ջորին ընդ թաւ կաղնեաւ մեծաւ, եւ պատեցաւ գլուխ նորա ընդ կաղնեաւն, եւ կախեցաւ ընդ երկինս եւ ընդ երկիր, եւ ջորին անց ի ներքոյ նորա:
| 18:9 And Absalom met the servants of David. And Absalom rode upon a mule, and the mule went under the thick boughs of a great oak, and his head caught hold of the oak, and he was taken up between the heaven and the earth; and the mule that [was] under him went away:
|
18:10 Եւ ետես այր մի եւ պատմեաց Յովաբայ եւ ասէ. Ահա տեսի զԱբիսողոմ կախեալ զկաղնւոյն:
| 18:10 And a certain man saw [it], and told Joab, and said, Behold, I saw Absalom hanged in an oak:
|
18:11 Եւ ասէ Յովաբ ցայրն որ պատմեաց նմա. Եւ ահա տեսեր եւ ընդէ՞ր ոչ հարեր զնա ընդ գետին, եւ ես տայի քեզ [245]այսօր յիսուն սկեղ արծաթոյ եւ սուսեր`` մի:
| 18:11 And Joab said unto the man that told him, And, behold, thou sawest [him], and why didst thou not smite him there to the ground? and I would have given thee ten [shekels] of silver, and a girdle:
|
18:12 Եւ ասէ այրն ցՅովաբ. Եթէ կշռով իսկ առնուի [246]ի ձեռաց քոց`` հազար սիկղ արծաթոյ, ոչ ձգէի զձեռն իմ յորդի արքայի. զի յականջս մեր պատուիրեաց արքայ քեզ եւ Աբեսսայ եւ Եթթեայ, եւ ասէ. Զգոյշ լինիջիք պատանեկին Աբիսողոմայ:
| 18:12 And the man said unto Joab, Though I should receive a thousand [shekels] of silver in mine hand, [yet] would I not put forth mine hand against the king' s son: for in our hearing the king charged thee and Abishai and Ittai, saying, Beware that none [touch] the young man Absalom:
|
18:13 [247]մի՛ ինչ վնաս առնել անձին նորա``. եւ ամենայն բան ոչ թաքչիցէ յարքայէ, եւ դու [248]կայցես ի բացեայ:
| 18:13 Otherwise I should have wrought falsehood against mine own life: for there is no matter hid from the king, and thou thyself wouldest have set thyself against:
|
18:14 Եւ ասէ Յովաբ. Վասն այդորիկ իսկ անցից առաջի քո``: Եւ ա՛ռ Յովաբ երիս նետս ի ձեռին իւրում, եւ եհար զնոսա ի սրտի Աբիսողոմայ մինչդեռ կենդանի կայր ի կաղնւոջն:
| 18:14 Then said Joab, I may not tarry thus with thee. And he took three darts in his hand, and thrust them through the heart of Absalom, while he [was] yet alive in the midst of the oak:
|
18:15 Եւ պատեցան տասն մանուկ ի զինակրացն Յովաբայ, եւ հարին զԱբիսողոմ եւ սպանին զնա:
| 18:15 And ten young men that bare Joab' s armour compassed about and smote Absalom, and slew him:
|
18:16 Եւ եհար Յովաբ զփողն [249]եղջերեայ, եւ դարձաւ զօրն [250]որ ընդ նմա, զի մի՛ երթիցեն զհետ Իսրայելի. զի խնայեաց Յովաբ ի զօրն:
| 18:16 And Joab blew the trumpet, and the people returned from pursuing after Israel: for Joab held back the people:
|
18:17 Եւ ա՛ռ Յովաբ զԱբիսողոմ, եւ ընկեց`` զնա ի վիհ մեծ յանտառին, [251]ի խորին յոյժ. եւ ամենայն Իսրայէլ փախեաւ այր իւրաքանչիւր ի բնակութիւն իւր:
| 18:17 And they took Absalom, and cast him into a great pit in the wood, and laid a very great heap of stones upon him: and all Israel fled every one to his tent:
|
18:18 Բայց Աբիսողոմ մինչդեռ կենդանի էր կանգնեաց իւր արձան, [252]եւ կանգնեաց ի Յաբին զարձանս ի հովիտս թագաւորաց``. քանզի ասաց թէ չիք [253]իւր որդի որ յիշիցէ զանուն [254]նորա. եւ կոչեաց զարձանն յիւր անուն, եւ [255]կոչեաց զնա`` ձեռն Աբիսողոմայ մինչեւ ցայսօր:
| 18:18 Now Absalom in his lifetime had taken and reared up for himself a pillar, which [is] in the king' s dale: for he said, I have no son to keep my name in remembrance: and he called the pillar after his own name: and it is called unto this day, Absalom' s place:
|
18:19 Եւ Աքիմաաս որդի Սադովկայ ասէ. Ընթացայց տարայց աւետիս արքայի, զի արար նմա Տէր իրաւունս ի ձեռաց թշնամեաց իւրոց:
| 18:19 Then said Ahimaaz the son of Zadok, Let me now run, and bear the king tidings, how that the LORD hath avenged him of his enemies:
|
18:20 Եւ ասէ ցնա Յովաբ. Ոչ ես դու այր աւետեաց յաւուր յայսմիկ, եւ տացես աւետիս յայլում աւուր. բայց յաւուր յայսմիկ մի՛ տացես աւետիս, քանզի որդի արքայի մեռաւ:
| 18:20 And Joab said unto him, Thou shalt not bear tidings this day, but thou shalt bear tidings another day: but this day thou shalt bear no tidings, because the king' s son is dead:
|
18:21 Եւ [256]ասէ ցՔուսի. Երթ պատմեա արքայի զոր ինչ տեսեր: Եւ երկիր եպագ Քուսի Յովաբայ եւ [257]ել:
| 18:21 Then said Joab to Cushi, Go tell the king what thou hast seen. And Cushi bowed himself unto Joab, and ran:
|
18:22 Եւ յաւել եւս Աքիմաաս որդի Սադովկայ եւ ասէ ցՅովաբ. Եւ զի՞նչ լինիցի եթէ ընթանայցեմ եւ ես զկնի Քուսեայ: Եւ ասէ Յովաբ. Եւ ընդէ՞ր իցէ քեզ այն եթէ ընթանայցես, որդեակ իմ. [258]այսր եկ,`` ոչ ինչ են քեզ աւետիքն յօգուտ երթալոյ:
| 18:22 Then said Ahimaaz the son of Zadok yet again to Joab, But howsoever, let me, I pray thee, also run after Cushi. And Joab said, Wherefore wilt thou run, my son, seeing that thou hast no tidings ready:
|
18:23 Եւ ասէ Աքիմաաս. Զի՞ է եթէ ընթանայցեմ: Եւ ասէ ցնա Յովաբ. Ընթա: Եւ ընթացաւ Աքիմաաս ընդ ճանապարհն [259]Կեքարայ եւ անց զՔուսեաւ:
| 18:23 But howsoever, [said he], let me run. And he said unto him, Run. Then Ahimaaz ran by the way of the plain, and overran Cushi:
|
18:24 Եւ Դաւիթ նստէր ի մէջ երկոցունց դրանցն. եւ գնաց դէտն ի տանիս դրանն ի պարիսպն, ամբարձ զաչս իւր եւ ետես, եւ ահա այր ընթանայր միայն [260]հանդէպ իւր:
| 18:24 And David sat between the two gates: and the watchman went up to the roof over the gate unto the wall, and lifted up his eyes, and looked, and behold a man running alone:
|
18:25 Եւ աղաղակեաց դէտն եւ ազդ արար արքայի. եւ ասէ արքայ. Եթէ միայն է, աւետիք են ի բերան նորա: Եւ գալով գայր եւ մերձենայր:
| 18:25 And the watchman cried, and told the king. And the king said, If he [be] alone, [there is] tidings in his mouth. And he came apace, and drew near:
|
18:26 Եւ ետես դէտն մեւս եւս այր ընթացեալ, եւ աղաղակեաց դէտն ի դուռն եւ ասէ. Ահա մեւս եւս այր ընթանայ միայն: Եւ ասէ արքայ. Եւ նա աւետաւոր է:
| 18:26 And the watchman saw another man running: and the watchman called unto the porter, and said, Behold [another] man running alone. And the king said, He also bringeth tidings:
|
18:27 Եւ ասէ դէտն. Տեսանեմ զընթացս առաջնոյն իբրեւ զընթացս Աքիմաասայ որդւոյ Սադովկայ: Եւ ասէ արքայ. Այր բարի է նա, եւ բարի աւետեօք գայ:
| 18:27 And the watchman said, Me thinketh the running of the foremost is like the running of Ahimaaz the son of Zadok. And the king said, He [is] a good man, and cometh with good tidings:
|
18:28 Եւ աղաղակեաց Աքիմաաս եւ ասէ ցարքայ. Ողջոյն է: Եւ երկիր եպագ ի վերայ երեսաց իւրոց յերկիր եւ ասէ. Օրհնեալ է Տէր Աստուած քո, որ փակեաց զարս [261]ատելիս քո`` որ ամբարձին զձեռս իւրեանց ի վերայ տեառն մերոյ արքայի:
| 18:28 And Ahimaaz called, and said unto the king, All is well. And he fell down to the earth upon his face before the king, and said, Blessed [be] the LORD thy God, which hath delivered up the men that lifted up their hand against my lord the king:
|
18:29 Եւ ասէ արքայ, եթէ` Ողջո՞յն իցէ մանկանն [262]իմոյ Աբիսողոմայ: Եւ ասէ Աքիմաաս. Տեսի խումբ մեծ [263]ուստի առաքեացն Յովաբ ծառայ քո, արքայ,`` զիս զծառայ քո, եւ ոչ գիտացի թէ զինչ իցէ անդ:
| 18:29 And the king said, Is the young man Absalom safe? And Ahimaaz answered, When Joab sent the king' s servant, and [me] thy servant, I saw a great tumult, but I knew not what:
|
18:30 Եւ ասէ արքայ. Դարձիր եւ արձանացիր: Եւ դարձաւ եւ եկաց:
| 18:30 And the king said [unto him], Turn aside, [and] stand here. And he turned aside, and stood still:
|
18:31 Եւ եհաս Քուսի եւ ասէ [264]ցարքայ. Աւետի՛ք տեառն իմոյ արքայի. զի արար քեզ Տէր իրաւունս այսօր ի ձեռաց ամենայն յարուցելոց ի վերայ քո:
| 18:31 And, behold, Cushi came; and Cushi said, Tidings, my lord the king: for the LORD hath avenged thee this day of all them that rose up against thee:
|
18:32 Եւ ասէ արքայ ցՔուսի, եթէ` Ողջո՞յն իցէ մանկանն [265]իմոյ Աբիսողոմայ: Եւ ասէ Քուսի. Եղիցին իբրեւ զմանուկն թշնամիք տեառն իմոյ արքայի, եւ ամենայն յարուցեալք ի վերայ քո ի չարութիւն:
| 18:32 And the king said unto Cushi, Is the young man Absalom safe? And Cushi answered, The enemies of my lord the king, and all that rise against thee to do [thee] hurt, be as [that] young man:
|
18:33 Եւ խռովեցաւ արքայ եւ ել ի վերնատուն դրանն եւ ելաց. եւ այսպէս ասէր [266]ի լալ իւրում. Որդեակ իմ Աբիսողոմ[267], Աբիսողոմ որդեակ իմ, ո՛ տայր զմահ իմ փոխանակ քո. [268]ես փոխանակ քո,`` Աբիսողոմ որդեակ իմ, որդեակ իմ [269]Աբիսողոմ:
| 18:33 And the king was much moved, and went up to the chamber over the gate, and wept: and as he went, thus he said, O my son Absalom, my son, my son Absalom! would God I had died for thee, O Absalom, my son, my son:
|