28:1 Որդի քսան ամաց էր Աքազ ի թագաւորելն իւրում, եւ վեշտասան ամ թագաւորեաց յԵրուսաղէմ. եւ ոչ արար ուղղութիւն առաջի Տեառն իբրեւ զԴաւիթ զհայր իւր:
| 28:1 Ahaz [was] twenty years old when he began to reign, and he reigned sixteen years in Jerusalem: but he did not [that which was] right in the sight of the LORD, like David his father:
|
28:2 Եւ գնաց ըստ ճանապարհաց թագաւորացն Իսրայելի. [345]քանզի արար դրօշեալս:
| 28:2 For he walked in the ways of the kings of Israel, and made also molten images for Baalim:
|
28:3 եւ կռոց նոցա զոհէր յերկրին Բենոմայ``, եւ անցուցանէր զորդիս իւր ընդ հուր, ըստ գարշութեան ազգացն զորս սատակեաց Տէր յերեսաց որդւոցն Իսրայելի:
| 28:3 Moreover he burnt incense in the valley of the son of Hinnom, and burnt his children in the fire, after the abominations of the heathen whom the LORD had cast out before the children of Israel:
|
28:4 [346]եւ ծխէր խունկս ի վերայ բարձանց եւ ի վերայ [347]տանեաց եւ ի ներքոյ ամենայն վարսաւոր ծառոց:
| 28:4 He sacrificed also and burnt incense in the high places, and on the hills, and under every green tree:
|
28:5 Եւ մատնեաց զնա Տէր Աստուած նորա ի ձեռս արքային Ասորեաց, եւ եհար զնա, եւ գերեաց ի նոցանէ գերութիւն բազում, եւ տարաւ ի Դամասկոս. եւ ի ձեռս արքային Իսրայելի մատնեաց զնա, եւ եհար զնա հարուածս մեծամեծս:
| 28:5 Wherefore the LORD his God delivered him into the hand of the king of Syria; and they smote him, and carried away a great multitude of them captives, and brought [them] to Damascus. And he was also delivered into the hand of the king of Israel, who smote him with a great slaughter:
|
28:6 Եւ կոտորեաց Փակէէ որդի Ռովմելայ [348]արքայ Իսրայելի`` ի Յուդայ ի միում աւուր հարեւր եւ քսան հազար արանց զօրաւորաց զօրութեամբ, ի թողուլն նոցա զՏէր Աստուած հարցն իւրեանց:
| 28:6 For Pekah the son of Remaliah slew in Judah an hundred and twenty thousand in one day, [which were] all valiant men; because they had forsaken the LORD God of their fathers:
|
28:7 Եւ սպան Զեքրի զօրաւորն Եփրեմի զԱմասիաս զորդի արքային, եւ զԵզրիկամ իշխան տան նորա, եւ զԵղկանա զփոխանորդ արքային:
| 28:7 And Zichri, a mighty man of Ephraim, slew Maaseiah the king' s son, and Azrikam the governor of the house, and Elkanah [that was] next to the king:
|
28:8 Եւ գերեցին որդիքն Իսրայելի յեղբարցն իւրեանց [349]երեք հարեւր`` հազար կանայս, եւ ուստերս եւ դստերս, եւ աւար բազում առին ի նոցանէ. եւ տարան զաւարն ի Սամարիա:
| 28:8 And the children of Israel carried away captive of their brethren two hundred thousand, women, sons, and daughters, and took also away much spoil from them, and brought the spoil to Samaria:
|
28:9 Եւ էր անդ մարգարէ Տեառն, Ովդեդ անուն նորա. ել նա ընդ առաջ զօրուն եկելոյ ի Սամարիա, եւ ասէ ցնոսա. Ահա բարկութիւն Տեառն Աստուծոյ հարցն ձերոց եղեւ ի վերայ Յուդայ, եւ մատնեաց զնոսա ի ձեռս ձեր, եւ կոտորեցէք զնոսա բարկութեամբ, եւ մինչեւ յերկինս ժամանեաց:
| 28:9 But a prophet of the LORD was there, whose name [was] Oded: and he went out before the host that came to Samaria, and said unto them, Behold, because the LORD God of your fathers was wroth with Judah, he hath delivered them into your hand, and ye have slain them in a rage [that] reacheth up unto heaven:
|
28:10 Եւ արդ զորդիսդ Յուդայ եւ զԵրուսաղեմի, դուք ասէք ստանալ ի ծառայս եւ յաղախնայս. ո՞չ ապաքէն [350]աւասիկ եմ ընդ ձեզ, վկայ լինել`` Տեառն Աստուծոյ ձերում:
| 28:10 And now ye purpose to keep under the children of Judah and Jerusalem for bondmen and bondwomen unto you: [but are there] not with you, even with you, sins against the LORD your God:
|
28:11 Եւ արդ լուարուք ինձ, եւ դարձուցէք անդրէն զգերութիւնդ զորս գերեցէք դուք յեղբարց ձերոց. վասն զի բարկութիւն սրտմտութեան Տեառն լինի ի վերայ ձեր:
| 28:11 Now hear me therefore, and deliver the captives again, which ye have taken captive of your brethren: for the fierce wrath of the LORD [is] upon you:
|
28:12 Եւ յարեան իշխանք որդւոցն Եփրեմի, Ազարիաս որդի Յովնանայ, եւ Բարաքիաս որդի Մոսոքղոմովթայ, եւ Եզեկիաս որդի Սեղումայ, եւ Ամեսայի որդի Ադղիայ ի վերայ եկելոցն ի պատերազմէն:
| 28:12 Then certain of the heads of the children of Ephraim, Azariah the son of Johanan, Berechiah the son of Meshillemoth, and Jehizkiah the son of Shallum, and Amasa the son of Hadlai, stood up against them that came from the war:
|
28:13 եւ ասեն ցնոսա. Մի՛ ածէք զգերութիւնդ զայդ այսր առ մեզ. վասն զի մեղանչել մեզ առ Տէր դուք առնէք, եւ յաւելուլ ի մեղսն մեր եւ ի տգիտութիւնս. քանզի բազում են մեղք մեր այդոքիկ, եւ բարկութիւն սրտմտութեան Տեառն լինի ի վերայ Իսրայելի:
| 28:13 And said unto them, Ye shall not bring in the captives hither: for whereas we have offended against the LORD [already], ye intend to add [more] to our sins and to our trespass: for our trespass is great, and [there is] fierce wrath against Israel:
|
28:14 Եւ թողին պատերազմողքն զգերութիւնն եւ զաւարն առաջի իշխանացն եւ ամենայն եկեղեցւոյն:
| 28:14 So the armed men left the captives and the spoil before the princes and all the congregation:
|
28:15 Եւ յարեան ամենայն արք որ կոչեցան յանուանէ, եւ խնամակալութիւնս արարին գերութեանն. զամենեսեան զմերկսն զգեցուցին յաւարէն, եւ ագուցին նոցա [351]կօշիկս, եւ ետուն ուտել``, եւ օծին իւղով. եւ առին գրաստուք զամենայն տկարս, եւ տարան զնոսա յԵրիքով քաղաք Արմաւենեաց առ եղբարսն իւրեանց, եւ ինքեանք դարձան ի Սամարիա:
| 28:15 And the men which were expressed by name rose up, and took the captives, and with the spoil clothed all that were naked among them, and arrayed them, and shod them, and gave them to eat and to drink, and anointed them, and carried all the feeble of them upon asses, and brought them to Jericho, the city of palm trees, to their brethren: then they returned to Samaria:
|
28:16 Ի ժամանակին յայնմիկ առաքեաց Աքազ [352]առ արքայն Ասորեաց`` օգնել նմա:
| 28:16 At that time did king Ahaz send unto the kings of Assyria to help him:
|
28:17 վասն զի Եդովմայեցիքն [353]յարձակեցան ի վերայ, եւ հարին զՅուդա եւ գերեցին գերութիւն:
| 28:17 For again the Edomites had come and smitten Judah, and carried away captives:
|
28:18 Եւ այլազգիքն դիմեցին ի քաղաքս դաշտին, [354]եւ Լիբէացիքն եկին ի Յուդայ`` եւ առին զԲեթսամիւս եւ զԱյեղոն եւ զԳադերովթ եւ զՍոկքով եւ զգեղս նորա, եւ զԹամնա եւ զգեղս նորա, եւ զԳամեզեր եւ զգեղս նորա, եւ բնակեցին անդ:
| 28:18 The Philistines also had invaded the cities of the low country, and of the south of Judah, and had taken Beth- shemesh, and Ajalon, and Gederoth, and Shocho with the villages thereof, and Timnah with the villages thereof, Gimzo also and the villages thereof: and they dwelt there:
|
28:19 Վասն զի նկուն արար Տէր զՅուդա յաղագս Աքազու արքայի [355]Յուդայ, զի`` ի բաց եկաց ապստամբութեամբ ի Տեառնէ:
| 28:19 For the LORD brought Judah low because of Ahaz king of Israel; for he made Judah naked, and transgressed sore against the LORD:
|
28:20 Եւ եկն ի վերայ նորա Թագղաթփաղասար արքայ Ասորեստանեայց, եւ [356]եհար զնա:
| 28:20 And Tilgath- pilneser king of Assyria came unto him, and distressed him, but strengthened him not:
|
28:21 Եւ`` առ Աքազ զոր ինչ էր ի տանն Տեառն եւ ի տան թագաւորին եւ իշխանացն, եւ ետ արքային Ասորեստանեայց, եւ ոչ էր օգնականութիւն ինչ [357]նոցա:
| 28:21 For Ahaz took away a portion [out] of the house of the LORD, and [out] of the house of the king, and of the princes, and gave [it] unto the king of Assyria: but he helped him not:
|
28:22 այլ նեղել զնոսա. եւ`` յաւել եւս ի բաց կալ [358]ի Տեառնէ:
| 28:22 And in the time of his distress did he trespass yet more against the LORD: this [is that] king Ahaz:
|
28:23 եւ ասաց արքայն. Խնդրեցից զաստուածս Դամասկոսի որք հարին զիս. եւ ասէ. Եթէ աստուածք թագաւորին Ասորեստանեայց նոքա են զօրաւորք``, նոցա այսուհետեւ զոհեցից եւ օգնեսցեն ինձ. եւ նոքա եղեն նմա [359]խոչ եւ ամենայն Իսրայելի:
| 28:23 For he sacrificed unto the gods of Damascus, which smote him: and he said, Because the gods of the kings of Syria help them, [therefore] will I sacrifice to them, that they may help me. But they were the ruin of him, and of all Israel:
|
28:24 Եւ ի բաց արար`` Աքազ զսպաս տանն [360]Տեառն, կոտորեաց զայն`` եւ փակեաց զդրունս տանն Տեառն. եւ արար իւր սեղան յամենայն անկիւնսն Երուսաղեմի:
| 28:24 And Ahaz gathered together the vessels of the house of God, and cut in pieces the vessels of the house of God, and shut up the doors of the house of the LORD, and he made him altars in every corner of Jerusalem:
|
28:25 Եւ յամենայն քաղաքսն Յուդայ [361]արարին բարձունս, ծխել խունկս աստուածոց օտարաց, եւ [362]բարկացուցին զՏէր Աստուած հարցն [363]իւրեանց:
| 28:25 And in every several city of Judah he made high places to burn incense unto other gods, and provoked to anger the LORD God of his fathers:
|
28:26 Եւ մնացեալ բանքն նորա [364]առաջինք եւ վերջինք` ահա գրեալ են ի գիրս բանից թագաւորացն Յուդայ եւ Իսրայելի:
| 28:26 Now the rest of his acts and of all his ways, first and last, behold, they [are] written in the book of the kings of Judah and Israel:
|
28:27 Եւ ննջեաց Աքազ ընդ հարս իւր, եւ թաղեցաւ ի քաղաքին [365]Դաւթի. վասն զի ոչ մուծին զնա ի գերեզմանս [366]թագաւորացն. եւ թագաւորեաց [367]Եզեկիաս փոխանակ նորա:
| 28:27 And Ahaz slept with his fathers, and they buried him in the city, [even] in Jerusalem: but they brought him not into the sepulchres of the kings of Israel: and Hezekiah his son reigned in his stead:
|